BÀI 5: NGHỆ THUẬT TRUYỀN THỐNG

ĐỌC HIỂU: XÃ TRƯỞNG – MẸ ĐỐP

HƯỚNG DẪN ĐỌC

Câu 1: 

Liệt kê theo bảng sau những từ ngữ, hình ảnh trong lời thoại của hai nhân vật khi họ nói về công việc thường ngày của mình và của người còn lại:

Từ bảng trên, hãy nêu nhận xét về thái độ, quan điểm của hai nhân vật.

Soạn rút gọn:

Nhận xét:

• Nói về xã trưởng
• Xã trưởng: tự mãn mà nói mình được chọn làm lí trưởng, coi mình như là vua ở đây
• Mẹ Đốp: đả kích, châm chọc tức xã trưởng
• Nói về mẹ Đốp và chồng
• Xã trưởng: khinh bỉ ra mặt, coi thường những người thấp kém hơn mình
• Mẹ Đốp: trân trọng công việc mình đang làm vì cũng được dân bầu. Nói về chồng luôn dùng những từ thẳng thắn để nói về những gì chồng đạt được

Câu 2: Yếu tố hài hước trong đoạn trích trên được tạo nên từ những thủ pháp nào? Thử hình dung khi diễn viên chèo nhập vai mẹ Đốp, họ sẽ sử dụng những cử chỉ, hành động như thế nào?

Soạn rút gọn:

• Thủ pháp nghệ thuật
• Từ đồng âm ''bằng'': ''Bố cháu trẩy tỉnh lĩnh băng rồi ạ/ Làm cái thứ mõ thì bằng với sắc cái gì''
• Từ ngữ giản dị, đặc trưng của làng quê: đốp chát, bố cháu, chửa, con mẹ Đốp, tốt nái
• Khi diễn viên chèo nhập vai mẹ Đốp, họ sẽ sử dụng cử chỉ chân chất, nhanh nhạy, tinh nghịch

Câu 3: Mẹ Đốp thuộc kiểu nhân vật nào trong các kiểu nhân vật chính yếu cảu chèo cổ? Theo bạn, sự xuất hiện của mẹ Đốp nói riêng và kiểu nhân vật này nói chung trong kịch bản chèo có tác dụng như thế nào đối với việc chuyển tải tư tưởng, triết lí dân gian?

Soạn rút gọn:

• Mẹ Đốp thuộc kiểu hề (nhân vật hài hước, gây cười).
• Sự xuất hiện của mẹ Đốp nói riêng và kiểu nhân vật này nói chung trong kịch bản chèo có tác dụng hình tượng hóa các quan điểm, triết lí dân gian giúp gửi gắm, truyền tải dễ dàng hơn, dễ hiểu hơn.