BÀI 21. HỢP KIM

PHẦN I. HỆ THỐNG CÂU HỎI, BÀI TẬP TRONG SGK

MỞ ĐẦU

Khung xe đạp, xe máy, ô tô hay thân vỏ máy bay thường được làm bằng hợp kim. Vậy hợp kim là gì? Hợp kim có những tính chất khác biệt nào so với kim loại thành phần mà được sử dụng rộng rãi như vậy?

I. KHÁI NIỆM VÀ ỨNG DỤNG CỦA HỢP KIM

Hoạt động nghiên cứu: Trong đời sống và sản xuất, hợp kim được sử dụng rộng rãi hơn nhiều so với kim loại nguyên chất. hãy tìm hiểu và nêu tên gọi, thành phần chính của các hợp kim có đặc điểm sau:

a) Hợp kim nhẹ, bền, dùng để chế tạo các chi tiết của máy bay, ô tô,…

b) Hợp kim cứng và bền dùng để xây dựng nhà cửa, cầu cống.

Câu hỏi 1: Hãy nêu tên và ứng dụng của một số hợp kim thông dụng của nhôm 

II. TÍNH CHẤT CỦA HỢP KIM

III. MỘT SỐ HỢP KIM QUAN TRỌNG CỦA SẮT VÀ NHÔM

Câu hỏi 2: Cho biết một số đặc tính vượt trội của các hợp kim: gang, thép và duralumin so với kim loại cơ bản trong hợp kim.

Em có thể: Giải thích được tại sao hợp kim được sử dụng phổ biến trong đời sống và sản xuất.

PHẦN II. 5 PHÚT TRẢ LỜI CÂU HỎI, BÀI TẬP TRONG SGK

MỞ ĐẦU

Đáp án: Hợp kim là vật liệu kim loại chứa một kim loại cơ bản và một số kim loại khác hoặc phi kim.

- Tính dẫn điện và dẫn nhiệt kém hơn.

- Độ cứng lớn hơn và độ dẻo thường kém hơn.

- Nhiệt độ nóng chảy của hợp kim tuỳ thuộc vào thành phần và cấu tạo tinh thể của hợp kim.

I. KHÁI NIỆM VÀ ỨNG DỤNG CỦA HỢP KIM

Đáp án HĐNC: a) Hợp kim nhôm. Thành phần: Al, ngoài ra có Mg, đồng Cu,…

b) Thép, gang. Thành phần: Fe, ngoài ra có C, Ni, Cr,…

Đáp án CH1: - Hợp kim Al – Li: ứng dụng trong hàng không.

- Thép không gỉ: dụng cụ y tế, nhà bếp,…

- Gang trắng (FeC₃): luyện thép.

II. TÍNH CHẤT CỦA HỢP KIM

III. MỘT SỐ HỢP KIM QUAN TRỌNG CỦA SẮT VÀ NHÔM

Đáp án CH2: - Gang: độ bền cao hơn, khả năng chịu nhiệt tốt.

- Thép: độ cứng cao hơn và độ dẻo.

- Duralumin: trọng lượng nhẹ và độ bền cao hơn.

Đáp án: + Có ánh kim, dẫn điện, dẫn nhiệt … kém hơn kim loại cơ bản trong hợp kim.

+ Cứng hơn độ cứng của kim loại thành phần trong hợp kim và độ dẻo thường kém hơn.

+ Nhiệt độ nóng chảy tuỳ thuộc vào thành phần và cấu tạo tinh thể của hợp kim, nhưng khác so với kim loại thành phần trong hợp kim.