BÀI 10. PROTEIN VÀ ENZYME

PHẦN I. HỆ THỐNG CÂU HỎI, BÀI TẬP TRONG SGK

MỞ ĐẦU

Các protein khác nhau đảm nhận nhiều vai trò thiết yếu khác nhau với sự sống như xây dựng tế bào, xúc tác cho các quá trình sinh hóa, điều hòa quá trình trao đổi chất, vận chuyển chất, kháng thể,... Vậy, protein có đặc điểm cấu tạo và tính chất đặc trưng là gì?

I. PROTEIN

Hoạt động nghiên cứu: Insulin, một loại hormone thuộc loại protein, được sản sinh bởi tuyến tụy, có chức năng điều hòa quá trình chuyển hóa glucose trong cơ thể. Insulin thúc đẩy sự hấp thụ glucose của các tế bào và dự trữ glucose dư thừa trong gan và cơ.

Insulin có cấu tại được mô tả trong Hình 10.1. Hãy nhận xét về thành phần cấu tạo và phân tử khối của insulin.

Hoạt động thí nghiệm: Phản ứng đông tụ và phản ứng màu của protein

Chuẩn bị:

Hóa chất: dung dịch HNO₃ đặc, dung dịch lòng trắng trứng.

Dụng cụ: ống nghiệm, đèn cồn.

Tiến hành:

- Cho vào ống nghiệm (1) và (2), mỗi ống 2 mL dung dịch lòng trắng trứng.

- Đun nóng ống nghiệm (1) trên ngọn lửa đèn cồn trong 2 – 3 phút.

- Thêm vài giọt dung dịch HNO₃ đặc vào ống nghiệm (2).

Quan sát hiện tượng xảy ra trong ống nghiệm, giải thích.

II. ENZYME

Câu hỏi: Viết ba phương trình hóa học cho phản ứng enzyme làm xúc tác mà em đã học.

Em có thể:

-  Giải thích được hiện tượng đông tụ protein trong quá trình chế biến một số thực phẩm giàu protein.

- Lựa chọn và sử dụng một số nguồn cung cấp protein phù hợp trong chế độ ăn uống để đảm bảo sức khoẻ.

PHẦN II. 5 PHÚT TRẢ LỜI CÂU HỎI, BÀI TẬP TRONG SGK

MỞ ĐẦU

Đáp án: - Protein là hợp chất cao phân tử được cấu tạo từ một hay nhiều chuỗi polypeptide.

- Tính chất đặc trưng: đông tụ dưới tác dụng nhiệt, acid, base và ion kim loại nặng; phản ứng với TT biuret: màu tím và HNO₃ : rắn màu vàng. Thủy phân bởi acid, base hoặc enzyme. 

I. PROTEIN

Đáp án HĐNC: Hợp chất cao phân tử và cấu tạo từ hai chuỗi polypeptide.

Đáp án HĐTN: - Hiện tượng đông tụ vì protein có thể bị đông tụ dưới tác dụng của nhiệt.

- (2) hiện tượng đông tụ vì protein có thể bị đông tụ dưới tác dụng của acid.

II. ENZYME

Đáp án CH:

(C₆H₁₀O₅)_n + nH₂O nC₆H₁₂O₆ (glucose).

 C₆H₁₂O₆ 2C₂H₅OH + 2CO₂.

H₂N-CH₂-CO-NH-CH₂-COOH + H₂O 2H₂N-CH₂-COOH.

Đáp án: 

- Dưới tác dụng của nhiệt, acid, base … protein có thể bị đông tụ. Sự đông tụ này xảy ra do cấu tạo ban đầu của protein bị biến đổi.

- Trứng, hạnh nhân, ức gà, yến mạch, phô mai, sữa …