BÀI 21. HỢP KIM

MỞ ĐẦU

Khung xe đạp, xe máy, ô tô hay thân vỏ máy bay thường được làm bằng hợp kim. Vậy hợp kim là gì? Hợp kim có những tính chất khác biệt nào so với kim loại thành phần mà được sử dụng rộng rãi như vậy?

Đáp án chuẩn:

Hợp kim là vật liệu kim loại chứa một kim loại cơ bản và một số kim loại khác hoặc phi kim.

- Tính dẫn điện và dẫn nhiệt kém hơn.

- Độ cứng lớn hơn và độ dẻo thường kém hơn.

- Nhiệt độ nóng chảy của hợp kim tuỳ thuộc vào thành phần và cấu tạo tinh thể của hợp kim.

I. KHÁI NIỆM VÀ ỨNG DỤNG CỦA HỢP KIM

Hoạt động nghiên cứu: Trong đời sống và sản xuất, hợp kim được sử dụng rộng rãi hơn nhiều so với kim loại nguyên chất. hãy tìm hiểu và nêu tên gọi, thành phần chính của các hợp kim có đặc điểm sau:

a) Hợp kim nhẹ, bền, dùng để chế tạo các chi tiết của máy bay, ô tô,…

b) Hợp kim cứng và bền dùng để xây dựng nhà cửa, cầu cống.

Đáp án chuẩn:

a) Hợp kim nhôm.

- Thành phần: Al, ngoài ra có Mg, đồng Cu,…

b) Thép, gang.

- Thành phần: Fe, ngoài ra có C, Ni, Cr,…

Câu hỏi 1: Hãy nêu tên và ứng dụng của một số hợp kim thông dụng của nhôm và sắt.

Đáp án chuẩn:

- Hợp kim Al – Li: ứng dụng trong hàng không.

- Thép không gỉ: dụng cụ y tế, nhà bếp,…

- Gang trắng (FeC₃): luyện thép.

II. TÍNH CHẤT CỦA HỢP KIM

III. MỘT SỐ HỢP KIM QUAN TRỌNG CỦA SẮT VÀ NHÔM

Câu hỏi 2: Cho biết một số đặc tính vượt trội của các hợp kim: gang, thép và duralumin so với kim loại cơ bản trong hợp kim.

Đáp án chuẩn:

- Gang: độ bền cao hơn, khả năng chịu nhiệt tốt.

- Thép: độ cứng cao hơn và độ dẻo.

- Duralumin: trọng lượng nhẹ và độ bền cao hơn.