Video giảng Ngữ văn 12 chân trời Bài 3: Chuyện chức phán sự đền Tản Viên (Nguyễn Dữ)

Tóm lược nội dung

VĂN BẢN CHUYỆN CHỨC PHÁN SỰ ĐỀN TẢN VIÊN 

Chào mừng các em đến với bài học ngày hôm nay!

Thông qua video này, các em sẽ nắm được các kiến thức và kĩ năng như sau:

• Tìm hiểu chung về văn bản “Chuyện chức phán sự đền tản viên”
• Tìm hiểu chi tiết văn bản theo bố cục đã chia
• Tổng kết giá trị nghệ thuật và giá trị nội dung của văn bản

KHỞI ĐỘNG

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

NỘI DUNG I : TÌM HIỂU CHUNG

1. Tác giả

Trình bày hiểu biết của em về tác giả Nguyễn Dữ và văn bản Chuyện chức phán sự đền Tản Viên? 

Video trình bày nội dung:

Tên: Nguyễn Dữ. Năm sinh – năm mất: Chưa rõ. Quê quán: Hải Dương. Ông sống vào nửa đầu thế kỉ XVI từng là học trò của Tuyết Giang Phu Tử Nguyễn Bỉnh Khiêm. Thời kì này chế độ nhà Hậu Lê đã lâm vào khủng hoảng các tập đoàn phong kiến tranh giành quyền lực, loạn lạc triền miên.

Truyền kì mạn lục là tác phẩm tiêu biểu nhất của Nguyễn Dữ viết bằng chữ Hán được đánh giá là “Thiên cổ kì bút”. Truyện Kì mạn lục ra đời nửa đầu thế kỉ XVI bao gồm có 20 câu chuyện. Là tiếng nói phê phán hiện thực. Cảm thông bênh vực những con người nhỏ bé với số phận bi thảm, đặc biệt là người phụ nữ với khát vọng hạnh phúc lứa đôi....

 2. Tác phẩm

Xác định bố cục của văn bản? Xác định chủ đề của tác phẩm Chuyện chức phán sự đền Tản Viên? 

Video trình bày nội dung:

- Bố cục: Gồm có 4 phần:

Phần 1: Từ đầu đến không cần gì cả: Giới thiệu hành động nhân vật Ngô Tử Văn và hành động dũng cảm đốt đền.

Phần 2: Tiếp theo đến khó lòng thoát nạn: Cuộc “gặp” giữa Tử Văn và tên tướng giặc họ Thôi và Thổ Công.

Phần 3: Tiếp theo đến sai lính đưa Tử Văn về: Hành động cứng cỏi, kiên quyết đấu tranh vạch mặt gian tà của Tử Văn đã chiến thắng cái xấu, cái ác.

Phần 4: Còn lại: Ngô Tử Văn nhận chức phán sự đền Tản Viên và lời bình của tác giả.

- Chủ đề tác phẩm: Đề cao tinh thần khảng khái, cương trực, dám đấu tranh chống lại cái ác trừ hại cho dân qua hình tượng Ngô Tử Văn. Một trí thức yêu chính nghĩa, dũng cảm, cương trực. Truyện thể hiện khát vọng công lí, niềm tin công lí, chính nghĩa nhất định sẽ chiến thắng.

NỘI DUNG II : TÌM HIỂU CHI TIẾT

1. Cốt truyện và điểm nhìn trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên.

a, Cốt truyện

Cốt truyện Chuyện chức phán sự đền Tản Viên tiếp diễn theo trình tự nào? 

Video trình bày nội dung:

Cốt truyện theo diễn biến thời gian, sự việc và nhân quả.

b, Điểm nhìn và chức năng của người kể chuyện trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên.

Điểm nhìn của truyện là ai? Em có nhận xét gì về chức năng của người kể chuyện trong phần chính văn và người bình luận ở cuối truyện? 

Video trình bày nội dung:

+ Điểm nhìn của người thứ 3 tức là hoàn toàn khách quan. 

+ Lời bình cuối truyện: Mang tính khách quan thể hiện suy nghĩ cũng như quan điểm của người viết trong việc thể hiện chủ đề tác phẩm.

+ Lời bình cuối bài góp phần thể hiện chủ đề của tác phẩm. Thông qua hình tượng Ngô Tử Văn - một trí thức yêu chính nghĩa, dũng cảm, cương trực. Tác giả thể hiện khát vọng công lí, niềm tin công lí, chính nghĩa nhất định sẽ chiến thắng.

2. Tìm hiểu nhân vật Ngô Tử Văn và mối quan hệ tương quan với các nhân vật. 

Qua lời giới thiệu về Tử Văn và nguyên nhân đốt đền của chàng, em hiểu gì về tính cách của Ngô Tử Văn?

Video trình bày nội dung:

Ngô Tử Văn hiện lên là người cương trực, dũng cảm vì dân mà trừ bạo. Đồng thời cũng ngời lên tinh thần dân tộc cũng như bảo vệ thổ thần nước Việt. 

Em hãy phân tích mối quan hệ tương quan giữa nhân vật Tử Văn với các nhân vật khác? Qua tương quan này em thấy Tử Văn hiện lên với phẩm chất gì?

Video trình bày nội dung:

+ Tên tướng giặc: 

Tử Văn: Mặc kệ, ngồi ngất ngưởng tự nhiên -> Điềm nhiên không sợ hãi nao núng trước lời đe dọa của hung thần.

+ Thổ công

Ngô Tử Văn: Kinh ngạc. Căn vặn Thổ Công xem “Hắn có thực sự là tên hung thần, có thể gieo vạ cho tôi không?” -> Thể hiện rõ sự tàn ác ngông cuồng của tên tướng giặc. Đồng thời thể hiện rõ phong độ của kẻ sĩ chỉ sẵn lòng “hạ” cái tôi trước người thiện không biết cúi đầu trước kẻ ác.

Việc Ngô Tử Văn trở thành Phán sự đền Tản Viên nhằm thể hiện điều gì?

Video trình bày nội dung:

Việc Tử Văn thắng kiện và trở thành phán sự đền Tản Viên chứng tỏ một điều đó chính là chính nghĩa bao giờ cũng sẽ thắng gian tà như một quy luật hiển nhiên của cuộc sống. Tên tướng giặc họ Thôi bị trừng trị, Thổ Công được trả lại đền, muôn dân bình an đây cũng là mong ước của con người luôn hướng đến sự tốt đẹp, người tốt sẽ được hưởng nhiều kết quả viên mãn. 

3. Ý nghĩa nghệ thuật yếu tố kì ảo trong truyện Chuyện chức phán sự đền Tản Viên.

Ý nghĩa của các yếu tố kì ảo trong việc thể hiện chủ đề tư tưởng của truyện?

Video trình bày nội dung:

Sự xuất hiện của các yếu tố kì ảo trong tác phẩm giúp cho câu chuyện trở nên li kì và hấp dẫn. Đồng thời cũng góp phần thể hiện chủ đề của tác phẩm đó là niềm tin vào công lý, chính nghĩa sẽ thắng gian tà. 

4. Mối quan hệ giữa phần chính văn và lời bình cuối truyện. 

Nêu nhận xét của em về mối quan hệ giữa phần chính văn và lời bình ở cuối truyện? Video trình bày nội dung:

- Lời bình cuối truyện như một cách tổng kết lại ý nghĩa của toàn văn bản ở phần chính văn. Đồng thời thể hiện quan điểm cũng như cách nhìn nhận khách quan nhất của người viết về nhân vật cũng như cuộc đời.

+ Là lời vạch trần bản chất xảo quyệt hung ác của hồn ma tướng giặc họ Thôi, phơi bày hiện thực đầy rẫy bất công thối nát của xã hội đương thời. 

+ Là kẻ sĩ biết đấu tranh đến cùng để chống lại cái xấu cũng như cái ác. Chỉ có đấu tranh dũng cảm mới mang đến phần thắng cho chính nghĩa.

 NỘI DUNG III : TỔNG KẾT

Nhận xét những đặc sắc nội dung và nghệ thuật của tác phẩm Chuyện chức phán sự đền Tản Viên.

Video trình bày nội dung:

Nội dung: Đề cao tinh thần khảng khái, cương trực, dám đấu tranh chống lại cái ác, trừ hại cho dân của Ngô Tử Văn, một người trí thức nước Việt. Niềm tin vào công lí, vào chính nghĩa cũng vì thế mà vẫn được thắp lên trong tâm hồn của mỗi con người. 

Nghệ thuật: Sử dụng nhiều chi tiết truyền kì. Xây dựng cốt truyện đầy kịch tính, kết cấu chặt chẽ. Dẫn dắt khéo léo nhiều chi tiết giàu kịch tính. Cách kể chuyện và miêu tả sinh động hấp dẫn.

Nội dung video Tiết: “Văn bản chuyện chức phán sự đền tản viên” còn nhiều phần rất hấp dẫn và thú vị. Hãy cùng đăng kí để tham gia học bài và củng cố kiến thức thông qua hoạt động luyện tập và vận dụng trong video.