Video giảng Ngữ văn 11 kết nối Bài 5: Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài

Tóm lược nội dung

BÀI 5: NHÂN VẬT VÀ XUNG ĐỘT TRONG BI KỊCH

ĐỌC: VĨNH BIỆT CỬU TRÙNG ĐÀI

Chào mừng các em đến với bài học ngày hôm nay!

Thông qua video này, các em sẽ nắm được các kiến thức và kĩ năng như sau:

• HS hiểu được những đặc trưng của thể loại bi kịch được thể hiện trong đoạn trích Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài.
• HS hiểu được tư tưởng, những đặc sắc trong nghệ thuật kịch của Nguyễn Huy Tưởng.
• HS liên hệ văn bản với đời sống, từ đó lựa chọn cách hành xử phù hợp.

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

Đã bao giờ các em tự hỏi: “Tôi là ai? Ước mơ lớn nhất của tôi là gì? Tôi có thể làm gì để đạt được ước mơ ấy?”. Hãy chia sẻ với các bạn những suy nghĩ đó của mình nhé!

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Nội dung 1. Đọc – hiểu văn bản

Nhiệm vụ 1. Tìm hiểu về đặc trưng của bi kịch

Cô mời một bạn trình bày một số đặc trưng của bi kịch, các bạn còn lại theo dõi nhé!

Video trình bày nội dung: 

GV có thể gợi mở theo sơ đồ tư duy theo PHỤ LỤC 19.

Nhiệm vụ 2. Tìm hiểu về tác giả, tác phẩm

Bây giờ, cả lớp sẽ tìm hiểu bài bằng các trả lời các câu hỏi sau của cô nhé!

* Tác giả:

• Tìm hiểu và giới thiệu một số nét về tác giả Nguyễn Huy Tưởng? Kể tên những tác phẩm kịch nổi tiếng của ông.
• Nêu những đặc điểm trong sáng tác của Nguyễn Huy Tưởng?
• Quan điểm sáng tác của Nguyễn Huy Tưởng có điểm gì nổi bật?

* Tác phẩm: 

• Tìm hiểu đôi nét về vở kịch “Vũ Như Tô”. Đoạn trích "Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài" thuộc phần nào của tác phẩm?

Video trình bày nội dung: 

- Tác giả:

+ Nguyễn Huy Tưởng - nhà văn, nhà viết kịch nổi tiếng ở Việt Nam, tác giả của nhiều vở kịch nổi tiếng như: Vũ Như Tô, Bắc Sơn, Sống mãi với Thủ đô,...

+ Dù đến với văn chương khá muộn, Nhưng Nguyễn Huy Tưởng đã gặt hái nhiều thành công trong sự nghiệp văn chương, với tác phẩm luôn mộc mạc, giản dị và gần gũi với cuộc sống con người.

+ Quan điểm sáng tác của tác giả: "Phận sự một người tầm thường như tôi muốn tỏ lòng yêu nước thì chỉ có việc viết văn quốc ngữ thôi."

- Xuất xứ: 

+ Vũ Như Tô là vở kịch lịch sử, nói về sự kiện xảy ra ở Thăng Long năm 1516 – 1517, dưới triều Lê Tương Dực. Đoạn trích "Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài" thuộc hồi V, hồi cuối cùng của tác phẩm.

Nội dung 2. Khám phá văn bản

Để kiểm tra xem các em đã hiểu bài đến đâu, cô sẽ đưa ra một số câu hỏi nhỏ nhé! Đó là:

• Em hãy chỉ ra những xung đột cơ bản của đoạn trích "Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài" 
• Hồi V thể hiện xung đột của vở kịch được đẩy lên như thế nào?
• Chỉ ra điểm tương đồng và khác biệt trong tính cách của Đan Thiềm, Vũ Như Tô.
• Phân tích hình tượng nhân vật Vũ Như Tô để là rõ những đặc điểm nhân vật chính của bi kịch.
• Nêu chủ đề chính trong bi kịch Vũ Như Tô.

Video trình bày nội dung: 

Những xung đột cơ bản của tác phẩm:

GV có thể cho HS hoàn thành bảng và diễn giải thêm: PHỤ LỤC 20.

Nhận xét chung:

Hồi V là cao trào của vở kịch, tập trung xung đột giữa phe triều đình và phe khởi loạn, cũng như giữa Đan Thiêm và Vũ Như Tô.

Xung đột giữa cao cả và thấp kém, giữa triều đình và phe Trịnh Duy Sản, giữa Đan Thiêm và Vũ Như Tô.

Điểm tương đồng, khác biệt trong tính cách của Đan Thiềm, Vũ Như Tô

Tương đồng: Quý trọng Cửu Trùng Đài, xem nhau là tri kỉ.

Khác biệt: Sử dụng bảng so sánh tổng hợp để phân tích: tham khảo bảng PHỤ LỤC 21.

Vũ Như Tô mang những đặc điểm của nhân vật chính của bi kịch.

GV gợi mở bằng bảng PHỤ LỤC 22.

Ngôn ngữ đối thoại, độc thoại của hai nhân vật Vũ Như Tô và Đan Thiềm qua các lớp kịch.

Văn bản chủ yếu là đối thoại thể hiện tình huống xung đột, hành động, tính cách nhân vật và không khí cuộc sống trong bạo loạn.

Chủ đề trong bi kịch Vũ Như Tô

Chủ đề: Phản ánh mâu thuẫn giữa triều đình và phe khởi loạn; giữa nhân dân và hôn quân bạo chúa Lê Tương Dực.

Chủ đề: Thể hiện tình cảnh ngang trái và số phận bi thương của nghệ sĩ giàu tài năng, khát vọng nhưng bị dân chúng hiểu lầm và oán giận.

….

……………………..

Nội dung video Bài 5: Vĩnh biệt cửu trùng đài còn nhiều phần rất hấp dẫn và thú vị. Hãy cùng đăng kí để tham gia học bài và củng cố kiến thức thông qua hoạt động luyện tập và vận dụng trong video.