Video giảng Ngữ văn 11 cánh diều bài 3 Chí Phèo

Tóm lược nội dung

ĐỌC: CHÍ PHÈO

Chào mừng các em đến với bài học ngày hôm nay!

Thông qua video này, các em sẽ nắm được các kiến thức và kĩ năng như sau:

- Hiểu được số phận đau khổ, nghiệt ngã của Chí Phèo và khát khao được trở thành người lương thiện nhưng cuối cùng lại phải gục chết trên con đường quay trở lại làm người.

- Thấy được bộ mặt giả dối, tàn độc của tầng lớp thống trị của xã hội thực dân nửa phong kiến – nguyên nhân sâu xa gây ra những khổ đau của người lao động nghèo.

- Nhận thức sâu sắc tấm lòng, tinh thần nhân đạo của nhà văn Nam Cao trước nỗi khổ, số phận và sự trân trọng những phẩm chất cao đẹp của con người, dù họ có là ai.

- Thấy được những đặc sắc nghệ thuật: xây dựng nhân vật điển hình, khắc họa nhân vật chủ yếu qua diễn biến tâm lí, ngôn ngữ truyện giản dị, gần gũi,…

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

Em có nhận xét gì về hai người trong ảnh? (ngoại hình, sắc thái,…)

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Nội dung 1. Đọc văn bản

Nhiệm vụ 1. Tìm hiểu về tác giả và tác phẩm

Bây giờ, cả lớp sẽ tìm hiểu bài bằng các trả lời các câu hỏi sau của cô nhé!

1 .Tác giả

• Tiểu sử: Hãy đọc và nêu những nét nổi bật về cuộc đời của Nam Cao?
• Con người: Nhận xét về con người Nam Cao?
• Sự nghiệp sáng tác:
• Hãy đọc và nêu những nét nổi bật về sự nghiệp của Nam Cao? Kể tên một số tác phẩm tiêu biểu của ông?
• Nêu quan niệm sáng tác của Nam Cao trong văn chương?

2. Tác phẩm “Chí Phèo”

• Xác định thể loại của tác phẩm?
• Nêu xuất xứ của tác phẩm?
• Bố cục của văn bản được chia làm mấy phần? Nêu nội dung chính của từng phần trong văn bản?

Video trình bày nội dung: 

1.Tác giả

* Tiểu sử:

-  Tác giả: Nam Cao (1917- 1951)

- Quê Hà Nam

-   Nam Cao tham gia cách mạng và hoạt động tích cực sau đó hi sinh năm 1951

* Con người:

- Thường mang tâm trạng u uất, bất hòa với xã hội thực dân phong kiến. Thừơng luôn tự đấu tranh nội tâm để hướng tới những điều tốt đẹp.

- Có tấm lòng đôn hậu, yêu thương con người, nhất là những người bé nhỏ, nghèo khổ; gắn bó sâu nặng với bà con ruột thịt ở quê hương.

* Sự nghiệp sáng tác:

- Các tác phẩm chính: Truyện ngắn “ Lão Hạc”,” Chí Phèo”, “Dì Hảo”, “ Nhật kí “Ở rừng”, truyện ngắn “ Đôi mắt”, kí sự “ Chuyện biên giới”,…

- Đề tài chính: người nông dân, tầng lớp tiểu tư sản trí thức (trước cách mạng)

- Quan niệm sáng tác:

+ Văn chương phải vì con người, phải trung thực, không nên viết những điều giả dối, phù phiếm.

+ Tác phẩm văn học phải có ý nghĩa xã hội rộng lớn sâu sắc, phải có nội dung nhân đạo sâu sắc.

+ Người viết văn phải không ngừng sáng tạo, tìm tòi.

+ Nhà văn phải có vốn sống phong phú thì mới viết được tác phẩm có giá trị.

2. Tác phẩm “Chí Phèo”

- Thể loại: Truyện ngắn

- Xuất xứ: in trong tuyển tập “Truyện ngắn Nam Cao”.

- Bố cục: Chia làm 3 phần

+ Phần 1: Từ đầu…không ai biết: Nhân vật Chí Phèo xuất hiện cùng với tiếng chửi.

+ Phần 2: Tiếp theo… “mau lên”: Chí bị cướp mất tính người.

+ Phần 3: Còn lại: Sự thức tỉnh về ý thức và bi kịch của cuộc đời Chí Phèo.

Nội dung 2. Khám phá văn bản

Nhiệm vụ 1. Đề tài và nhan đề

Để kiểm tra xem các em đã hiểu bài đến đâu, cô sẽ đưa ra một số câu hỏi nhỏ nhé! Đó là:

• Đề tài của tác phẩm “Chí Phèo” nói về điều gì?
• Giới thiệu về nhan đề “Chí Phèo”?

Video trình bày nội dung: 

- Đề tài: Số phận người nông dân nghèo trước Cách mạng tháng Tám.

- Nhan đề: Truyện ngắn “Chí Phèo” lúc đầu có tên là “Cái lò gạch cũ”, sau đó nhà xuất bản Đời Mới đổi lại thành “Đôi lứa xứng đôi” (1941), sau này tác giả tự sửa lại là “Chí Phèo”. Được in trong tập Luống Cày (1946).

Nhiệm vụ 2. Không gian, thời gian

HS cùng thảo luận và trả lời câu hỏi:

a. Không gian

• Xác định không gian nghệ thuật của truyện?
• Giới thiệu về nơi mà Chí Phèo sống?
• Nêu mâu thuẫn hiện hữu trong ngôi làng? Nhận xét về mâu thuẫn này?
• Đời sống của người nông dân bấy giờ như thế nào? 

b. Thời gian

• Thời gian bị đảo lộn tuyến tính như thế nào?
• Nhận xét về dung lượng khi kể về quá trình biến đổi tâm trạng của nhân vật Chí Phèo?

Video trình bày nội dung: 

a. Không gian: Làng Vũ Đại

- Toàn bộ truyện Chí Phèo diễn ra ở làng Vũ Đại. Đây chính là không gian nghệ thuật của truyện.

- Làng này dân “không quá hai nghìn người, xa phủ, xa tỉnh” nằm trong thế “quần ngư tranh thực”

- Có tôn ti trật tự nghiêm ngặt

- Mâu thuẫn giai cấp gây gắt, âm thầm mà quyết liệt, không khí tối tăm , ngột ngạt.

- Đời sống của người nông dân vô cùng khổ cực bị đẩy vào đường cùng không lối thoát, bị tha hóa.

b. Thời gian

- Đảo lộn tuyến tính: Mở đầu đi thẳng vào giữa truyện, sau mới ngược lại về lai lịch của nhân vật rồi quay lại hiện tại

- Ngắn tối đa: Chỉ trong khoảng 6 ngày, từ lúc Chí ra tù đến khi ăn nằm và chung sống với Nở 5 ngày rồi buổi sáng đến giết Bá Kiến rồi tự sát.

….

……………………..

Nội dung video Bài 3: Chí Phèo còn nhiều phần rất hấp dẫn và thú vị. Hãy cùng đăng kí để tham gia học bài và củng cố kiến thức thông qua hoạt động luyện tập và vận dụng trong video.