THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

Lựa chọn từ ngữ

Câu 1: Giải rút gọn các câu hỏi sau: 

a, Với câu “Nhớ các bạn trong lớp tôi ngày trước, mỗi người một vé, sinh động biết bao”.  có thể dùng từ kiểu đề thay cho từ vẻ được không? Vì sao

b,Từ khuất được dùng trong câu “Giờ đây, mẹ tôi đã khuất và tôi cũng lớn”, có phù hợp hơn so với một số từ khác cùng nghĩa là chết như: mất, từ trần, hi sinh?

c, Vì sao trong câu “Tôi luôn nhớ về mẹ với niềm xúc động khôn nguôi”, từ xúc động được chọn hợp lý hơn các từ khác như cảm xúc hay xúc cảm ?

Giải rút gọn

a. Không thể dùng từ kiểu để thay cho vẻ được vì:

- Từ kiểu thường dùng để nói về hành động của con người hoặc một dạng riêng của đổi tượng.

- Từ vẻ thường dùng để chỉ đặc điểm, tính cách của con người.

b. Từ khuất phù hợp hơn bởi nhắc đến cái chết của mẹ, người con thể hiện cách nói giảm, nhằm giấu bớt nỗi đau mất mát.

c. Từ xúc động là sự lựa chọn phù hợp nhất bởi đó là những từ gần nghĩa chứ không hoàn toàn đồng nghĩa với nhau. Xúc động biểu hiện cảm xúc mạnh hơn so với cảm động hay xúc cảm.
Câu 2: Chọn từ phù hợp nhất trong ngặc đơn để đặt vào khoảng trống ở các câu sau và giải thích lý do lựa chọn:

a, Bị cười, không phải mọi người ... giống nhau 

(phản ứng, phản xạ, phản đối, phản bác)

b, Trên đời, không ai ... cả 

(hoàn tất, hoàn toàn, hoàn hảo, hoàn chỉnh)

c, Đi đường phải luôn luôn ... để tránh xảy ra tai nạn 

(nhìn ngó, dòn ngó, quan sát, ngó nghiêng)

d, Ngoài ... của bản thân, thôi còn được bạn bè, thầy cô thường xuyên động viên, kích lệ.

 ( sức lực, tiềm lực, nỗ lực)

Giải rút gọn

a. phản ứng

b. hoàn hảo

c. quan sát

d. nỗ lực

Lựa chọn cấu trúc câu

Câu 3: Chỉ ra nghĩa của cụm từ in đậm trong câu sau và cho biết, nếu bỏ thành phần đó, câu thay đổi như thế nào về cấu trúc và ý nghĩa 

a. Chỉ ra nghĩa của cụm từ in đậm trong câu sau và cho biết, nếu bỏ thành phần đó, câu thay đổi như thế nào về cấu trúc và ý nghĩa: Giờ đây khi hồi tưởng lại, tôi đoán bạn có thể nói rằng bài tập là một kỉ niệm khó quên

b. Văn bản Hai loại khác biệt có câu: “Cậu đã từng đứng lên Giải rút gọn câu hỏi”. Nếu câu này được viết lại thành “Cậu đã Giải rút gọn câu hỏi và đứng lên” thì còn phù hợp không? Vì sao?

c. Câu “Đến cuối tiết học, cậu tiến lên phía trước và bắt tay thầy giáo như một lời cảm ơn thầm lặng:. có thể đổi cấu trúc: “Đến cuối tiết học, cậu bắt tay thầy giáo như một lời cảm ơn thầm lặng và tiến về phí trước”. Vì sao không thể sử dụng câu biến đổi để thay cho câu góc trong văn bản? 

Giải rút gọn

a. Đó là thành phần trạng ngữ chỉ thời gian và nếu bỏ thì câu không nói rõ hành động đó xảy ra vào lúc nào.

b. Không thể sử dụng câu biến đổi vì các hành động không theo trật tự hợp lí như từng xảy ra trong thực tế.

c. Không thể sử dụng câu biến đổi vì các hành động không theo trật tự hợp lí như từng xảy ra trong thực tế.

Câu 4 : Sau đây là những câu thay đổi cấu trúc do với câu gốc trong văn bản có trong bài học này. Nghĩa của câu thay đổi cấu trúc khác như thế nào sao với câu gốc? 

a. - Câu gốc: Tôi không rõ tại sao cậu lại làm thế; có lẽ cậu thực sự có điều gì đó muốn nhắn nhủ với chúng tôi

- Câu thay đổi: Có lẽ cậu thực sự có điều gì đó muốn nhắn nhủ với chúng tôi; tôi không rõ tại sao cậu làm như thế 

b. - Câu gốc: Tuy nhiên, đây không phải là điều quá nghiệm trọng, và càng không phải là “căn bệnh” hết cách chữa. 

- Câu thay đổi: Tuy nghiên, đây không phải là “căn bệnh” hết cách chữa và càng không phải là điều quá nghiêm trọng

Giải rút gọn

a. - Câu gốc có hai vế, vế đẩu nêu băn khoăn vế một điều chưa rõ, vế sau đưa ra một dự đoán nhằm giải thích cho điều chưa rõ ở trên. 

- Câu thay đổi biến lời giải thích lại xuất hiện trước điều băn khoăn → không hợp lí.

b. - Câu gốc thể hiện quan hệ tăng tiến điều quá nghiêm trọng và “căn bệnh” hết cách chữa.

- Câu thay đổi cấu trúc đã đảo ngược tương quan này, và đó là điều không ổn.