CHỦ ĐỀ 1. NGUYÊN TỬ - NGUYÊN TỐ HÓA HỌC – SƠ LƯỢC VỀ BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC

BÀI 2 NGUYÊN TỬ

1. MÔ HÌNH NGUYÊN TỬ RUTHERFORD - BOHR

Câu 1: Những đối tượng nào trong Hình 2.1 ta có thể quan sát bằng mắt thường? Bằng kính lúp? Bằng kính hiển vi?

Trả lời: 

• Mắt thường: ruột bút chì 0,5mm.

• Kính lúp: hạt bụi trong không khí.

• Kính hiển vi: tế bào máu, vi khuẩn.

Câu 2: Quan sát Hình 2.2, em hãy cho biết khí oxygen, sắt, than chì có đặc điểm chung gì về cấu tạo?

Trả lời: 

Đều được tạo nên từ những hạt vô cùng nhỏ bé và liên kết với nhau.

Câu 3: Theo Rutherford - Bohr, nguyên tử có cấu tạo như thế nào?

Trả lời: 

(1) Hạt nhân bên trong.

• Chứa các hạt proton (p) mang một đơn vị điện tích dương, quy ước là +1.

(2) Vỏ tạo bởi một hay nhiều electron (e) mang điện tích âm.

• Mỗi electron mang một đơn vị điện tích âm, quy ước là -1.

Câu 4: Quan sát Hình 2.5, hãy cho biết nguyên tử nitrogen và potassium có bao nhiêu:

A) Điện tích hạt nhân nguyên tử?

B) Lớp electron?

C) Electron trên mỗi lớp?

Trả lời: 

Nitrogen:

• 7 điện tích hạt nhân.

• 2 lớp electron.

• Lớp 1 có 2, lớp 2 có 5 electron.

Potassium:

• 19 điện tích hạt nhân.

• 4 lớp electron.

• Lớp 1 có 2, lớp 2 có 8, lớp 3 có 8, lớp 4 có 1 electron.

Câu 5: Tại sao nguyên tử trung hoà về điện?

Trả lời: 

Trong mỗi nguyên tử, số hạt proton (+) và electron (-) luôn bằng nhau.

Câu 1: Cho biết các thành phần cấu tạo nên nguyên tử trong hình minh hoạ sau:

Trả lời: 

• Hạt nhân: proton mang điện tích dương và neutron không mang điện.

• Lớp electron.

• Electron mang điện tích âm.

Câu 2: Quan sát Hình 2.6, hãy hoàn thành bảng sau:

Để lớp electron ngoài cùng của nguyên tử oxygen có đủ số electron tối đa thì cần thêm bao nhiêu electron nữa?

Trả lời: 

Không cần thêm.

2. KHỐI LƯỢNG NGUYÊN TỬ

Câu 6: Vì sao người ta thường dùng amu làm đơn vị khối lượng nguyên tử?

Trả lời: 

• Khối lượng nguyên tử bằng tổng khối lượng các loại hạt, là rất nhỏ.

• Phải sử dụng đơn vị khối lượng nguyên tử (amu) để biểu thị: 1 amu = 1,6606 x 10^-24 gam.

Luyện tập: Quan sát mô hình dưới đây và cho biết số proton, số electron và xác định khối lượng nguyên tử magnesium (biết số neutron bằng 12).

Trả lời: 

• Proton: 12

• Electron: 12

• Khối lượng nguyên tử: trong hạt nhân có 12p và 12n è 24 amu.

BÀI TẬP

Câu 1: Em hãy điền vào chỗ trống các từ, cụm từ thích hợp sau để được câu hoàn chỉnh:

Trả lời: 

• (1) - vô cùng nhỏ

• (2) - trung hoà về điện

• (3) - hạt nhân

• (4) - điện tích dương

• (5) - vỏ nguyên tử

• (6) - các electron

• (7) - điện tích âm

• (8) - chuyển động 

• (9) - sắp xếp

Câu 2: Vì sao nói khối lượng hạt nhân được coi là khối lượng nguyên tử?

Trả lời: 

• Khối lượng nguyên tử bằng tổng khối lượng các loại hạt (p, n, e).

• p và n có khối lượng xấp xỉ bằng nhau, e có khối lượng rất bé nên có thể coi khối lượng hạt nhân là khối lượng nguyên tử.