BÀI 5. ĐỐI DIỆN VỚI NỖI ĐAU

VĂN BẢN 1. RÔ-MÊ-Ô VÀ JU-LI-ÉT (UY-LI-AM SẾCH-XPIA)

CHUẨN BỊ ĐỌC

Câu hỏi: 

Câu 1: Tình yêu là đề tài phổ biến trong văn học, nghệ thuật. Hãy chia sẻ suy nghĩ của em về một tác phẩm viết về đề tài này.

Đáp án chuẩn:

- Trong kho tàng văn học Việt Nam, "Truyện Kiều" của Nguyễn Du được xem là một kiệt tác viết về đề tài tình yêu.

- "Truyện Kiều" là một tác phẩm viết về tình yêu, nhưng không chỉ đơn giản là tình yêu lứa đôi. Tác phẩm còn thể hiện những quan niệm về tình yêu, về hạnh phúc của con người. 

ĐỌC VĂN BẢN

Câu 1: Lời thoại của hai nhân vật trong có gì đặc biệt?

Đáp án chuẩn:

Lời thoại của hai nhân vật là hai lời độc thoại.

Câu 2: Tại sao Giu-li-ét mong Rô-mê-ô từ bỏ tên họ?

Đáp án chuẩn:

- Giu-li-ét và Rô-mê-ô thuộc hai dòng họ Montague và Capulet vốn có mối thù truyền kiếp. Mối thù này là rào cản lớn cho tình yêu của họ. 

- Giu-li-ét mong Rô-mê-ô từ bỏ tên họ để xóa bỏ mối thù, để họ có thể được tự do yêu thương nhau mà không bị ràng buộc bởi hận thù.

Câu 3: Điều đã làm cho Rô-mê-ô có thể gặp gỡ Giu-li-ét.

Đáp án chuẩn:

Nhờ sức mạnh của tình yêu.

SAU KHI ĐỌC TRẢ LỜI CÂU HỎI

Câu 1: Sự việc Rô-mê-ô gặp Giu-li-ét diễn ra trong tình thế như thế nào?

Đáp án chuẩn:

Rô-mê-ô gặp Giu-li-ét khi chàng đang định lẻn vào gặp nhau.

Câu 2. Hãy nhận xét cách bày tỏ tình yêu của Rô-me-ô và Giu-li-ét.

Đáp án chuẩn:

- Rô-mê-ô bày tỏ tình yêu của họ là một sự kết hợp giữa lời nói lãng mạn, cũng như sự tiếc nuối giữa hai người khi họ ở một cuộc chiến vô nghĩa. 

- Bất chấp những khó khăn và nguy hiểm từ xã hội và gia đình, họ vẫn kiên định trong tình yêu của mình, thể hiện sự hy vọng và đam mê không ngừng nghỉ.

Câu 3: Phân tích các hình thức thoại và chỉ ra vai trò của chúng trong việc thể hiện diễn biến tâm trạng của hai nhân vật Rô-mê-ô và Giu-li-ét.

Đáp án chuẩn:

1. Độc thoại:

- Rô-mê-ô: Chàng miêu tả thiên nhiên xung quanh như phủ thêm lăng kính màu hồng, thể hiện tâm trạng của người đang yêu. Điều đó thể hiện tình cảm nồng cháy của đôi tình nhân.

- Giu-li-ét: Nàng bộc lộ nỗi lòng của mình “hãy thề yêu em đi”, “chỉ có dòng họ chàng là thù địch của em” thể hiện tình yêu thể hiện mãnh liệt, không giấu diếm

- Vai trò:

+ Độc thoại giúp thể hiện nội tâm của nhân vật một cách trực tiếp.

+ Ta có thể hiểu được suy nghĩ, cảm xúc của Rô-mê-ô và Giu-li-ét.

2. Đối thoại:

- Rô-mê-ô và Giu-li-ét: Hai người dành cho nhau những lời yêu thương nồng cháy nhất, nhưng cũng đồng thời là sự lo lắng khi bị phát giác của Giu-li-ét.

Câu 4: Đoạn trích cho thấy những xung đột gì trong toàn bộ vở kịch?

Đáp án chuẩn:

1. Xung đột giữa hai dòng họ Montague và Capulet:

- Đây là xung đột chính, xuyên suốt toàn bộ vở kịch.

- Mối thù truyền kiếp giữa hai dòng họ là rào cản lớn cho tình yêu của Romeo và Juliet.

2. Xung đột giữa tình yêu và hận thù:

- Romeo và Juliet yêu nhau say đắm, nhưng tình yêu của họ bị cấm kỵ bởi mối thù giữa hai dòng họ.

- Xung đột này dẫn đến kết cục bi thảm cho Romeo và Juliet.

3. Xung đột nội tâm của Romeo và Juliet:

- Romeo và Juliet phải đấu tranh với nhiều lựa chọn khó khăn.

- Romeo phải lựa chọn giữa tình yêu với Juliet và lòng trung thành với gia đình.

- Xung đột nội tâm này khiến họ phải chịu nhiều đau khổ và dằn vặt.

Câu 5: Từ phần tóm tắt nội dung vở kịch, hãy cho biết hành động thổ lộ tình yêu trong đêm ở vườn nhà Ca-piu-lét có liên hệ như thế nào với chuỗi hành động tiếp theo của hai nhân vật Rô-mê-ô, Giu-li-ét và kết cục của vở kịch.

Đáp án chuẩn:

- Hành động thổ lộ tình yêu trong đêm ở vườn nhà Capulet không chỉ khẳng định tình yêu mãnh liệt của hai nhân vật chính mà còn là khởi đầu cho chuỗi hành động táo bạo nhưng thiếu sự tính toán kỹ lưỡng, dẫn đến kết cục bi thảm.

- Lời thề nguyền dưới ánh trăng của Romeo và Juliet là minh chứng cho tình yêu say đắm, bất chấp mọi rào cản:

+ Là bước ngoặt quan trọng, đưa mối quan hệ của họ từ rung động ban đầu đến tình yêu sâu sắc, gắn kết.

+ Sau lời thề nguyền, Romeo và Juliet thực hiện nhiều hành động táo bạo để được bên nhau: Romeo bí mật kết hôn với Juliet với sự giúp đỡ của Friar Laurence, Juliet giả chết để thoát khỏi cuộc hôn nhân với Paris.

Câu 6: Qua nội dung tóm tắt vở kịch, cho biết kết cục tình yêu của Rô-mê-ô và Giu-li-ét đã tác động như thế nào đến hai dòng họ Ca-piu-lét và Môn-ta-ghiu?

Đáp án chuẩn:

- Cái chết bi thảm của Romeo và Juliet đã trở thành ngòi nổ cho sự thay đổi quan trọng trong mối quan hệ thù hận bấy lâu giữa hai dòng họ Capulet và Montague. 

- Nỗi đau mất mát chung trước bi kịch của con em mình khiến hai gia đình nhận ra sự vô nghĩa và tàn khốc của hận thù. 

- Cái chết của Romeo và Juliet như lời cảnh tỉnh đắt giá, thức tỉnh họ về hậu quả của thù hận và tầm quan trọng của tình yêu. Hối hận vì đã để hận thù che mờ lý trí, hai dòng họ gạt bỏ hiềm khích, bắt tay nhau hòa giải. 

Câu 7: Tìm một tác phẩm nghệ thuật hiện đại (văn học, hội hoạ, âm nhạc, điện ảnh, ... ) lấy đề tài từ câu chuyện tình yêu của Rô-mê-ô và Giu-li-ét. Nêu một điểm tương đồng giữa tác phẩm đó với vở kịch Rô-mê-ô và Giu-li-ét của Uy-li-am Sếch-xpia.

Đáp án chuẩn:

- Vở ballet Romeo và Juliet của Sergei Prokofiev.

- Điểm tương đồng: 

+ Vở ballet Romeo và Juliet cũng kể về câu chuyện tình yêu đầy bi kịch của hai người trẻ tuổi thuộc hai gia đình thù địch. 

+ Vở ballet sử dụng âm nhạc và vũ đạo để thể hiện những cảm xúc mãnh liệt của các nhân vật, cũng như những xung đột và bi kịch trong câu chuyện.

VIẾT KẾT NỐI VỚI ĐỌC

Dựa vào xung đột mà Sếch-xpia đề cập trong vở Rô-mê-ô và Giu-li-ét và thực tiễn cuộc sống, hãy viết đoạn văn (khoảng 7 - 9 câu) trình bày suy nghĩ của em về khát vọng tình yêu của con người.

Đáp án chuẩn:

Xung đột giữa hai gia đình Montague và Capulet trong "Romeo và Juliet" của Shakespeare phản ánh một thực tế đau lòng: xung đột và thù hận có thể ngăn cản tình yêu và hạnh phúc của con người. Tuy nhiên, dù phải đối mặt với những trở ngại và áp lực từ xã hội và gia đình, khát vọng tình yêu vẫn tồn tại mạnh mẽ trong lòng con người. Tình yêu không chỉ là nguồn cảm hứng và niềm vui, mà còn là sức mạnh lớn để vượt qua mọi khó khăn và gian khổ. Nó là một phần không thể thiếu của cuộc sống, giúp con người cảm thấy sống động và có ý nghĩa hơn. Tình yêu là một trong những yếu tố cơ bản nhất của sự tồn tại và phát triển của con người, làm cho cuộc sống trở nên đẹp đẽ và ý nghĩa hơn mỗi ngày.