BÀI 4. SỰ THẬT VÀ TRANG VIẾT

THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT

Câu 1: Chỉ ra sự khác nhau giữa ngôn ngữ trang trọng và ngôn ngữ thân mật.

Đáp án chuẩn:

Câu 2: Phân tích đặc điểm ngôn ngữ thân mật có trong các trường hợp sau:

a. Đi nhé! Đi nhé! Những cô gái cũng hết cả rụt rè giơ cả hai tay lên vẫy, vẫy mãi… rồi tinh nghịch lấy ngón tay nhỏ xíu trỏ lên đầu nhắc anh bộ đội hãy giữ gìn cuộc sống của mình. Ừ, chết làm sao được cơ chứ, đùa một chút cho vui. Ai cũng bị lây cái không khí rạo rực khí thế lên đường ấy, cả những em bé vừa đứng vững giấu mặt sau hàng rào xi măng mà vẫy. Y cứ xuýt xao mãi vì ngồi bên cửa sổ, nó nghe rành rọt tiếng một đứa bé chỉ 5, 6 tuổi ở ga Phủ Lý. Các chú đánh xong giặc Mỹ mà về nhé!

(Nguyễn Văn Thạc, Mãi mãi tuổi hai mươi)

b. Tức thì mục già giẫy nảy người lên mà rằng:

- Cha mẹ ơi! Sữa như thế mà mẹ lại còn bảo là “tạm được". Tốt vào hạng nhất rồi đấy mẹ ạ. 

Bà kia bĩu môi:

- Phải, hạng nhất đấy!

- Chứ gì? Chị ấy mới đẻ con so, xưa nay lại không phải chân lấm tay bùn bao giờ, lại là vợ ông Phó lý chả phải khổ sơ như người khác thì làm gì sữa chả tốt?

- Thế là bao nhiêu?

(Vũ Trọng Phụng, Cơm thầy cơm cô)

Đáp án chuẩn:

a. Lời của các cô gái thanh niên xung phong với các anh lính, thể hiện cảm xúc vui đùa, hóm hỉnh, thân mật.

b. Thể hiện sự suồng sã trong cách nói chuyện của hai nhân vật.

Câu 3: Đọc văn bản Thư gửi con trai của Thô-mát Hân Mo-gân (Thomas Hunt Morgan) trong phần Viết và cho viết văn bản này dùng ngôn ngữ thân mật hay ngôn ngữ trang trọng. Dựa vào đâu bạn nhận định như vậy?

Đáp án chuẩn: 

Văn bản “Thư gửi con trai” của Thomas Hunt Morgan sử dụng ngôn ngữ trang trọng, điều này thể hiện rõ qua việc ông sử dụng từ ngữ cẩn trọng, cấu trúc câu phức tạp và việc tránh các từ ngữ thông tục hoặc thân mật quá mức. Thư chứa đựng những lời khuyên, bài học quý giá và triết lý sống mà ông muốn truyền đạt cho con trai, phản ánh một cách tiếp cận nghiêm túc và trang trọng đối với việc giáo dục. Cách viết của Morgan không chỉ nhằm thể hiện lòng tôn trọng đối với con cái mà còn thể hiện sự nghiêm túc trong việc truyền đạt những giá trị và bài học cuộc sống quan trọng. 

Câu 4: Chúng ta có thể sử dụng ngôn ngữ thân mật khi thi vấn đáp, trả lời phỏng vấn xin bổng du học, dẫn chương trình trong một buổi toạ đàm không? Vì sao?

Đáp án chuẩn: 

Việc sử dụng ngôn ngữ thân mật trong các trường hợp như thi vấn đáp, trả lời phỏng vấn xin bổng du học, dẫn chương trình trong một buổi toạ đàm không được khuyến khích.

Lý do:

• Môi trường trang trọng: Các trường hợp này đều diễn ra trong môi trường trang trọng, đòi hỏi sự chuyên nghiệp và lịch sự.

• Đối tượng: Người nghe là những người có uy tín, vị trí cao hơn, cần được tôn trọng.

• Mục đích: Thể hiện sự tôn trọng đối với người nghe và thể hiện sự chuyên nghiệp của bản thân.

Từ đọc đến viết: Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày ý kiến về vấn đề: trong trang Facebook cá nhân, nên hay không nên nêu danh tính thật của người sử dụng? Vì sao?

Đáp án chuẩn: 

Việc sử dụng danh tính thật trên trang Facebook cá nhân là một chủ đề gây nhiều tranh cãi với các ý kiến trái chiều. Một số người cho rằng việc sử dụng tên thật giúp tăng tính minh bạch, tạo dựng lòng tin và thiết lập mối quan hệ chân thực trên mạng xã hội. Tuy nhiên, cũng có những lo ngại về vấn đề bảo mật thông tin cá nhân và các rủi ro tiềm ẩn liên quan đến việc công khai danh tính.

Lợi ích của việc sử dụng danh tính thật bao gồm:

• Tăng tính minh bạch và tin cậy: Việc sử dụng tên thật giúp người dùng dễ dàng nhận diện và kết nối với nhau, từ đó xây dựng lòng tin trong cộng đồng mạng.

• Tạo dựng mối quan hệ chân thực: Giao tiếp dưới danh tính thật giúp thiết lập các mối quan hệ online ý nghĩa và đáng tin cậy hơn.

• Dễ dàng tìm kiếm và kết nối: Tên thật giúp người dùng dễ dàng tìm kiếm bạn bè, người thân và các mối quan hệ khác trên mạng xã hội.

Tuy nhiên, cũng tồn tại những rủi ro tiềm ẩn như:

• Nguy cơ lộ thông tin cá nhân: Sử dụng tên thật có thể dẫn đến việc lộ thông tin cá nhân như số điện thoại, địa chỉ nhà, và nơi làm việc.

• Bị quấy rối và lừa đảo: Kẻ xấu có thể lợi dụng thông tin cá nhân để quấy rối, lừa đảo hoặc tống tiền.

• Bị tấn công mạng: Danh tính thật có thể khiến người dùng dễ bị tấn công mạng, bôi nhọ danh dự hoặc đánh cắp thông tin tài khoản.

Việc sử dụng danh tính thật trên Facebook cá nhân có cả lợi ích và rủi ro. Quyết định về việc sử dụng tên thật hay không phụ thuộc vào mức độ chấp nhận rủi ro và nhu cầu cá nhân của từng người.