BÀI 4. SỰ THẬT VÀ TRANG VIẾT

ĐỌC MỞ RỘNG THEO THỂ LOẠI. CÁI GIÁ TRỊ LÀM NGƯỜI

Câu 1: Văn bản trên thể hiện những đặc điểm nào của thể loại phóng sự?

Đáp án chuẩn: 

• Tính chân thực: Vũ Trọng Phụng đã sử dụng các chi tiết xác thực để mô tả cuộc sống và con người, như việc miêu tả cụ thể về nghề nghiệp, địa điểm, và hoàn cảnh sống của nhân vật.

• Tính khách quan: Tác giả quan sát và ghi chép lại mà không đưa ra quá nhiều bình luận cá nhân hay đánh giá.

• Tính cấp thời: Phản ánh những vấn đề xã hội đang diễn ra và thu hút sự quan tâm của công chúng.

Câu 2: Liệt kê một số chi tiết có tính xác thực và nêu tác dụng của các chi tiết đó trong văn bản.

Đáp án chuẩn: 

- Những người đàn bà đi ở vú.

→ Gia đình nghèo, mẹ phải bỏ con ở nhà để lấy sữa mình nuôi con người ta.

- Mụ “đưa người" toàn quyền quyết định về cái giá của những người lao động đủ mọi lứa tuổi.

→ Sự bi thương của xã hội.

Câu 3: Bạn có nhận xét gì về mật độ sử dụng và tác dụng của lời thoại trong văn bản?

Đáp án chuẩn: 

Lời thoại xuất hiện thường xuyên trong văn bản đóng vai trò quan trọng trong việc làm nổi bật tính cách và quan điểm của các nhân vật. Qua các cuộc đối thoại, độc giả có thể hiểu rõ hơn về cá tính, cảm xúc, và động cơ của nhân vật, từ đó tạo dựng được hình ảnh sinh động và chân thực. Lời thoại không chỉ tăng cường tính tương tác và gần gũi giữa nhân vật và người đọc mà còn khiến câu chuyện trở nên sống động và thuyết phục hơn. Hơn nữa, việc sử dụng ngôn ngữ đời thường trong lời thoại giúp phản ánh chính xác và rõ nét hơn thực tế của cuộc sống, làm tăng tính chân thực của phóng sự và tạo sự kết nối mạnh mẽ hơn với độc giả.

Câu 4: Tìm một số ví dụ về sự kết hợp giữa trần thuật với miêu tả hoặc kết hợp giữa trần thuật với bình luận và cho biết tác dụng của sự kết hợp ấy.

Đáp án chuẩn: 

 “Một buổi sáng qua như thế… ngủ gật”.

-> hoàn cảnh bi đát, đói khổ của người lao động.

Câu 5: Đoạn trích này giúp bạn hiểu như thế nào về con người, xã hội Việt Nam thời kì trước năm 1945?

Đáp án chuẩn: 

Tác phẩm “Cái giá trị làm người” của Vũ Trọng Phụng không chỉ là một đoạn trích văn học mà còn là một tài liệu quý giá giúp chúng ta hiểu rõ sự bi đát của con người và xã hội Việt Nam trước năm 1945. Qua đoạn trích này, Vũ Trọng Phụng làm nổi bật sự phân biệt giai cấp gay gắt, tình trạng suy đồi đạo đức, và sự chênh lệch giàu nghèo trong xã hội thời kỳ đó. Ông đã sử dụng ngôn ngữ sắc sảo và hình ảnh sinh động để phản ánh chân thực những vấn đề xã hội nhức nhối, từ đó tạo ra một bức tranh rõ nét về những khía cạnh tăm tối của xã hội Việt Nam thời bấy giờ.

Câu 6: Nhận xét về nghệ thuật viết phóng sự của tác giả Vũ Trọng Phụng (tác dụng của việc sử dụng ngôi kể, điểm nhìn, cách trần thuật, miêu tả, sử dụng lời thoại… trong việc thể hiện chủ đề, tư tưởng của văn bản).

Đáp án chuẩn: 

Về nghệ thuật viết phóng sự, Vũ Trọng Phụng được biết đến như một bậc thầy. Ông khéo léo sử dụng ngôi kể thứ nhất hoặc thứ ba một cách linh hoạt, tùy thuộc vào mục đích truyền đạt và tạo sự gần gũi với người đọc. Điểm nhìn trong các tác phẩm của ông thường rất đa dạng, từ đó phản ánh được nhiều khía cạnh của xã hội. Cách trần thuật của Vũ Trọng Phụng không chỉ lôi cuốn mà còn miêu tả chi tiết và sử dụng lời thoại tự nhiên, giúp người đọc dễ dàng hình dung và cảm nhận được câu chuyện một cách sinh động và chân thực.

Câu 7: Theo bạn, cách phản ánh sự thật đời sống của phóng sự và nhật kí có gì giống và khác nhau?

Đáp án chuẩn: 

Phóng sự và nhật ký đều là những hình thức viết phản ánh sự thật đời sống, nhưng chúng có những đặc điểm và mục đích khác nhau.

Phóng sự thường mang tính khách quan và bao quát hơn. Nó nhấn mạnh vào việc ghi chép và phân tích các sự kiện xã hội, cung cấp cái nhìn toàn diện về các vấn đề đang diễn ra. Phóng sự sử dụng các yếu tố như điều tra, phân tích và chứng cứ để tạo ra một cái nhìn sâu rộng và chính xác về một chủ đề hoặc sự kiện cụ thể.

Nhật ký, ngược lại, là một hình thức ghi chép mang tính cá nhân và chủ quan. Nó tập trung vào trải nghiệm, cảm xúc, và suy tư hàng ngày của người viết. Nhật ký không chỉ ghi lại những sự kiện mà còn phản ánh cảm xúc và quan điểm riêng của người viết về cuộc sống, giúp lưu giữ những khoảnh khắc và suy nghĩ cá nhân một cách chân thật và trực tiếp.

Mặc dù có sự khác biệt rõ ràng giữa hai hình thức này, cả phóng sự và nhật ký đều quý giá trong việc lưu giữ và truyền đạt những trải nghiệm và hiểu biết về cuộc sống. Phóng sự cung cấp cái nhìn sâu rộng và khách quan về các vấn đề xã hội, trong khi nhật ký ghi lại những cảm xúc và suy tư cá nhân, tạo ra một kho tàng phong phú về cảm xúc và kinh nghiệm cá nhân.