BÀI 37: ĐỊA LÍ NGÀNH THƯƠNG MAI VÀ NGÀNH TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG 

Mở đầu

Câu hỏi: Ngành thương mại và ngành tài chính ngân hàng có vai trò và đặc điểm như thế nào?

Đáp án chuẩn:

Thương mại và tài chính ngân hàng là những lĩnh vực dịch vụ quan trọng, được coi là những mạch máu của nền kinh tế, giúp cho hoạt động sản xuất, kinh doanh được diễn ra thường xuyên, liên tục.

Hình thành kiến thức mới

Câu 1: Dựa vào thông tin trong mục 1, hãy trình bày vai trò và đặc điểm của thương mại.

Đáp án chuẩn

* Vai trò:

* Đặc điềm:

• Thương mại là quá trình trao đổi hàng hoá, dịch vụ giữa bên bán và bên mua, đồng thời tạo ra thị trường.
• Hoạt động thương mại chịu tác động của quy luật cung và câu.
• Không gian hoạt động thương mại không chỉ giới hạn trong phạm vi quốc gia (nội thương) mà còn giữa các quốc gia với nhau (ngoại thương).
• Hoạt động ngoại thương được đo lường bằng cán cân xuất nhập khâu. Nếu trị giá xuất khẩu lớn hơn trị giá nhập khâu gọi là xuât siêu. Nêu trị giá xuât khâu nhỏ hơn trị giá nhập khâu gọi là nhập siêu.
• Sự kết hợp giữa thương mại và công nghệ đã dẫn đến sự bùng nỗ của thương mại điện tử.

Câu 2: Dựa vào sơ đồ, phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố thương mại.

Đáp án chuẩn

Câu 3: Dựa vào thông tin trong mục 3 và hình 37, hãy trình bày tình hình phát triển và phân bố thương mại thế giới.

Đáp án chuẩn

1. Nội thương:

- Sự phát triển của sản xuất và dân số dẫn đến hoạt động thương mại ngày càng mở rộng về không gian, số lượng và chất lượng sản phẩm.

- Thị trường hàng hóa ngày càng đa dạng và phong phú.

- Mua bán diễn ra tại cửa hàng, chợ, siêu thị, và trung tâm thương mại.

- Thương mại điện tử đang phát triển mạnh mẽ, ảnh hưởng đến thương mại truyền thống.

2. Ngoại thương:

- Thị trường thế giới ngày nay là toàn cầu, với xu hướng toàn cầu hóa kinh tế ngày càng quan trọng.

- Thương mại quốc tế tăng về khối lượng và giá trị hàng hóa.

Câu 4: Dựa vào thông tin trong mục 1, hãy trình bày vai trò và đặc điểm của tài chính ngân hàng.

Đáp án chuẩn

*Vai trò:

- Là huyết mạch của nền kinh tế, thúc đẩy sự phát triển kinh tế.

- Cung cấp dịch vụ tài chính, đảm bảo hoạt động đầu tư và sản xuất liên tục, ổn định nền kinh tế.

- Xác lập mối quan hệ tài chính xã hội, tạo việc làm, tăng năng suất lao động.

- Thúc đẩy toàn cầu hóa kinh tế thông qua hoạt động tài chính toàn cầu.

*Đặc điểm:

- Bao gồm nhiều hoạt động như ngân hàng, tài chính doanh nghiệp, công, và quốc tế.

- Sản phẩm tài chính ngân hàng thường có quy trình nghiêm ngặt do rủi ro cao và phản ứng dây chuyền.

- Khách hàng chọn dịch vụ dựa vào tính thuận tiện, an toàn, lãi suất và phí, và chất lượng chỉ được đánh giá sau khi sử dụng.

Câu 5: Dựa vào thông tin trong mục 2, hãy phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố tài chính ngân hàng.

Đáp án chuẩn

- Nhu cầu phát triển kinh tế và khả năng tài chính của người dân.

- Đặc điểm phân bố các trung tâm kinh tế, dân cư, và quần cư.

- Sự phát triển của khoa học - công nghệ ảnh hưởng đến hoạt động và năng suất lao động của ngành tài chính ngân hàng.

Câu 6: Dựa vào thông tin trong mục 3, hãy trình bày tình hình phát triển và phân bố tài chính ngân hàng.

Đáp án chuẩn

- Ngành tài chính ngân hàng đã phát triển lâu dài và hiện diện ở nhiều quốc gia, với nhiều tổ chức tài chính ngân hàng quốc tế. Đây là ngành trụ cột ở các nước phát triển như Hoa Kỳ, Nhật Bản, Anh, Đức, Pháp, Liên bang Nga, Hàn Quốc. Ngành này cũng ngày càng sôi động và đóng góp lớn ở các nước đang phát triển.

- Các trung tâm tài chính hàng đầu thế giới gồm Niu Oóc, Luân Đôn, Thượng Hải, và Tô-ky-ô.

Luyện tập

Câu 1: So sánh vai trò của thương mại và tài chính ngân hàng.

Đáp án chuẩn

1. Thương mại:

2. Tài chính ngân hàng:

• Là huyết mạch của nền kinh tế, động lực thúc đây kinh tế phát triển.
• Cung cấp các dịch vụ tài chính, đảm bảo cho các hoạt động đầu tư và sản xuất diễn ra liên tục, góp phần điêu tiệt sản xuất và ổn định nền kinh tế
• Xác lập các mối quan hệ tài chính trong xã hội, góp phần tạo việc làm, tăng năng suất lao động.
• Thông qua các hoạt động tài chính toàn cầu, thúc đẩy toàn cầu hoá nên kinh tế thế giới.

Câu 2:Đọc bản đồ hình 37, cho biết tên một số tổ chức kinh tế khu vực lớn tên thế giới và một sô quốc gia có hoạt động xuât, nhập khâu hàng đầu trên thê giới.

Đáp án chuẩn

 Một số tổ chức kinh tế khu vực lớn trên thế giới và một số quốc gia có hoạt động xuất, nhập khâu hàng đầu trên thê giới:

• Liên minh Châu Âu (EU)
• Hiệp định thương mại Hoa Kỳ - Mê - hi - cô  Ca- na -đa
• Thị trường chung Nam Mĩ
• Hiệp hội Nam Á vì sự hợp tác  khu vực ( SAARC)
• Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á

Vận dụng

Nhiệm vụ: Tìm hiểu và cho biết tên các tổ chức kinh tế khu vực mà Việt Nam tham gia.

Đáp án chuẩn

Các tổ chức kinh tế khu vực mà Việt Nam tham gia:

  - Liên Hiệp Quốc.

  - ASEAN.

  - Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC)

  - Việt Nam gia nhập WTO.