PHẦN MỘT: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG

CH: Địa hình bề mặt Trái Đất là kết quả tác động đồng thời và liên tục của nội lực và ngoại lực. Vậy hai lực này diễn ra ở đâu, do nguyên nhân nào và chúng tác động tới địa hình bề mặt Trái Đất ra sao?

Hình thành kiến thức mới

CH1: Đọc thông tin trong mục 1, hãy:

- Trình bày khái niệm và nguyên nhân sinh ra nội lực.

- Kể tên các dạng địa hình được hình thành chủ yếu do tác động của nội lực.

CH2: Dựa vào thông tin và hình ảnh trong mục 2, hãy:

- Trình bày khái niệm, nguyên nhân sinh ra ngoại lực.

- Phân tích tác động của quá trình phong hoá, bóc mòn, vận chuyển, bồi tụ đến sự hình thành địa hình bề mặt Trái Đất.

Luyện tập

CH: Nêu sự khác nhau của nội lực và ngoại lực (về khái niệm, nguyên nhân).

Vận dụng

Chọn một trong hai nhiệm vụ sau:

CH1: Các đồng bằng châu thổ như đồng bằng sông Hồng và đồng bằng sông Cửu Long được hình thành chủ yếu bởi quá trinh nội lực hay quá trình ngoại lực, cụ thể là quá trình nào?

CH2: Hãy kể tên một số hang động nổi tiếng ở Việt Nam.

PHẦN II. 5 PHÚT GIẢI BÀI

Mở đầu

CH:

Nội lực: sinh ra trong lòng đất, tác động tới địa hình bề mặt Trái Đất thông qua các vận động kiến tạo như vận động theo phương thẳng đứng và theo phương nằm ngang.

Ngoại lực: diễn ra trên bề mặt trái đất, do nguồn năng lượng bức xạ mặt trời, tác động của quá trình ngoại lực thông qua ba quá trình: phong hoá, bào mòn, vận chuyển và bồi tụ.

Hình thành kiến thức mới

CH1: Nội lực là lực sinh ra trong lòng Trái Đất, liên quan đến nguồn năng lượng bên trong Trái Đất, do sự phân hủy của các chất phóng xạ, các phản ứng hóa học tỏa nhiệt, do chuyển động tự quay của Trái Đất, do sự sắp xếp vật chất theo tỉ trọng. Các dạng địa hình được hình thành chủ yếu do tác động của nội lực: châu lục, các dãy núi cao,…

CH2: Ngoại lực là lực diễn ra trên bề mặt Trái Đất. Nguyên nhân chủ yếu sinh ra ngoại lực do nguồn năng lượng bức xạ mặt trời.

Quá trình phong hóa là quá trình phá huỷ, làm thay đổi đá và khoáng vật dưới tác động của nhiệt độ, nước, sinh vật; bao gồm: phong hóa vật lý, phong hoá hoá học và phong hoá sinh học => tạo ra lớp vỏ phong hoá.

Quá trình bóc mòn là quá trình chuyển các sản phẩm phong hoá khỏi vị trí ban đầu, dưới tác động của nước chảy, sóng biển, gió, băng hà,...

Quá trình vận chuyển là quá trình di chuyển vật liệu từ nơi này đến nơi khác. Quá trình bồi tụ là quá trình tích tụ các vật liệu để tạo ra các dạng địa hình bồi tụ: đồng bằng, bãi bồi,…

Luyện tập

CH:

Nội lực là lực sinh ra trong lòng Trái Đất, liên quan đến nguồn năng lượng bên trong Trái Đất, do sự phân hủy của các chất phóng xạ, các phản ứng hóa học tỏa nhiệt… Các dạng địa hình được hình thành chủ yếu do tác động của nội lực: châu lục, các dãy núi cao,…

Ngoại lực là lực diễn ra trên bề mặt Trái Đất, chủ yếu sinh do nguồn năng lượng bức xạ mặt trời