BÀI 12: NƯỚC BIỂN VÀ ĐẠI DƯƠNG 

PHẦN I. CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

Mở đầu

CH: Nước biển và đại dương có những tính chất gì? Trong biển và đại dương diễn ra những vận động nào?

Hình thành kiến thức mới

CH1: Đọc thông tin trong mục 1, hãy trình bày tính chất của nước biển và đại dương.

CH2: Dựa vào thông tin trong mục a và hình 12.1, 12.2, hãy giải thích hiện tượng sóng biển.

CH3: Dựa vào thông tin trong mục b và các hình 12.3, 12.4, hãy:

- Giải thích hiện tượng thuỷ triều.

- Cho biết khi dao động thuỷ triều có biên độ lớn nhất và nhỏ nhất thì ở Trái Đất thấy hình dạng Mặt Trăng như thế nào.

CH4: Dựa vào thông tin trong mục c, hình 12.5, hãy:

- Trình bày chuyển động của các dòng biển trong đại dương.

-  Kể tên một số dòng biển trong các đại dương.

CH5: Đọc thông tin trong mục 3, hãy nêu vai trò của biển và đại dương đối với phát triển kinh tế - xã hội.

Luyện tập

CH1: Giải thích sự khác biệt về nhiệt độ và độ muối của các biển và đại dương.

CH2: Phân biệt ba dạng vận động của nước biển: sóng, thuỷ triều, dòng biển.

PHẦN II. 5 PHÚT GIẢI BÀI

Mở đầu

CH: Chiếm 97,5% tổng lượng nước. Trong biển và đại dương diễn ra những vận động như sóng, thủy triều, dòng biển

Hình thành kiến thức mới

CH1:

a) Độ muối

  - Nước biển có nhiều chất hoà tan, nhiều nhất là các muối khoáng. Độ muối trung bình của nước biển là 35%. Độ muối tăng hay giảm phụ thuộc vào lượng bốc hơi, lượng mưa và lượng nước sông đổ vào 

  - Độ muối còn thay đổi theo vĩ độ,theo độ sâu, tuỳ thuộc vào các điều kiện khí tượng, thuỷ văn.

b) Nhiệt độ

  - Chế độ nhiệt của nước biển điều hoà hơn chế độ nhiệt của không khí.

  - Nhiệt độ nước biển thay đổi theo mùa trong năm, mùa hạ cao hơn mùa đông.

  - Nhiệt độ nước biển giảm dần từ Xích đạo về hai cực. 

CH2: Sóng biển là sự dao động của nước biển theo chiều thẳng đứng. Sóng phát sinh chủ yếu là do gió. Gió càng mạnh, sóng càng lớn.

 CH3:

  - Thuỷ triều là hiện tượng nước biển dâng cao, hạ thấp theo quy luật hằng ngày.

  - Nguyên nhân: lực hấp dẫn của Mặt Trăng và Mặt Trời cùng với lực li tâm của Trái Đất

  - Thuỷ triều lên xuống với biên độ thay đổi theo không gian và thời gian. Trong mỗi tháng âm lịch, khi ba thiên thể Mặt Trời, Mặt Trăng, Trái Đất thẳng hàng, biên độ nước dâng lớn, gọi là triều cường. Khi ba thiên thể nằm trên hai đường vuông góc, biên độ nước dâng nhỏ, gọi là triều kém.

  - Thuỷ triều còn chịu tác động của các nhân tố khác như sự thay đổi khí áp, hình dạng bờ biển...

CH4: Dòng biển là các dòng nước chảy trong biển và đại dương. Các dòng biển sinh ra chủ yếu do các loại gió thường xuyên hoặc sự chênh lệch nhiệt độ, độ muối,... giữa các vùng biển khác nhau.

Có hai loại dòng biển: dòng biển nóng và dòng biển lạnh. Dòng biển được gọi là nóng hay lạnh tuỳ theo tương quan với nhiệt độ nước biên xung quanh.

CH5: Cung cấp nguồn tài nguyên quý giá: tài nguyên sinh vật biên; tài nguyên khoáng sản biển; năng lượng sóng biển, thuỷ triều,...

 - Môi trường cho các hoạt động kinh tế - xã hội: đánh bắt và nuôi trồng thuỷ sản, giao thông vận tải biển, du lịch biển

 - Điều hoà khí hậu, đảm bảo sự đa dạng sinh học.

Luyện tập

CH1: Độ muối khác nhau do tác động của các yếu tố: Nhiệt độ nước biển, đại dương, lượng bay hơi nước, nhiệt độ môi trường không khí, lượng mưa, điều kiện địa hình, số lượng nước sông đổ ra biển, đại dương.

=> Độ muối của biển và đại dương khác nhau.

CH2: