Slide bài giảng ngữ văn 10 chân trời bài 2: Gặp Ka-rip và Xi- la

Tóm lược nội dung

BÀI 2: SỐNG CÙNG KÍ ỨC CỦA CỘNG ĐỒNG

ĐỌC HIỂU: GẶP KA-RÍP VÀ XI-LA

TRƯỚC KHI ĐỌC

Theo bạn, người giữ vai trò đứng đầu, lãnh đạo một tập thể cần phải có những điểm ưu trội nào về phẩm chất và năng lực?

Trả lời:

- Phẩm chất tốt đẹp và dũng cảm, mạnh mẽ và dám đương đầu với khó khăn.

- Năng lực lãnh đạo, tài giỏi.

ĐỌC VĂN BẢN

Câu 1: “Tôi” ở đây là ai? Chi tiết nào giúp bạn nhận ra điều đó?

Trả lời:

''Tôi'' ở đây là chỉ Ô-đi-xê. Vì người “quay lại thuyền và cổ vũ các bạn đồng hành cởi buộc lái” chính là Ô-đi-xê

Câu 2: Chi tiết “bụi nước bắn lên” và “tiếng sóng” đập ầm ầm” cho thấy điều gì sắp xảy ra?

Trả lời:

Báo hiệu những điều hiểm nguy, tai họa sắp xảy ra

Câu 3: Cách nói “lựa lời dịu ngọt” của Ô-đi-xê trong tình huống này, theo bạn có thực sự cần thiết không và nó có tác dụng gì?

Trả lời:

         Cách nói này của Ô-đi-xê rất cần thiết vì nó giúp vực dậy tình thần chiến đấu, ý chí kiên cường của các thủy thủ đoàn. 

SAU KHI ĐỌC

Câu 1: Tóm tắt các sự kiện chính được kể trong văn bản trên và cho biết: theo lời tiên đoán của Xi-ếc-xê, Ô-đi-xê căn dặn thủy thủ phải làm những gì để tránh sự quyến rũ nguy hiểm của các nàng Xi-ren?

Trả lời:

Tóm tắt:  Sau khi nhận được lời tiên tri của nữ thần Xi-ếc-xê, thuyền của Ô-đi-xê tiếp tục hành trình đi qua đảo của các nàng tiên Xi-ren có giọng hát mê hồn, quyến rũ bất kì ai quên đi xứ sở của mình. Ô-đi-xê dựa theo lời nói của Xi-ếc-xê, nhét sáp vào tai mọi người, dặn họ trói mình vào cột buồm. Họ cuối cùng đã an toàn vượt qua hòn đảo của các yêu nữ Xi-ren. Khi đến xứ sở của Ka-ríp và Xi-la, thuyền của chàng bị bắt mất sáu người. Dù đã cố gắng trấn an tình thần của các bạn mình, Ô-đi-xê vẫn phải đau lòng nhìn Xi-la ăn thịt họ

- Theo lời tiên đoán của Xi-éc-xê, Ô-đi-xê đã dặn các thủy thủ là nhét sáp vào tai, không được nghe giọng hát của các nàng Xi-ren, tránh bị họ dụ dỗ vào chỗ chết.

Câu 2: Dù đã có những dự liệu khôn ngoan, đề phòng khả năng xấu nhất, Ô-đi-xê và bạn đồng hành vẫn phải đối mặt với nhiều thử thách bất ngờ. Các chi tiết nào cho thấy điều đó?

Trả lời:

Các chi tiết thể hiện điều này là:

- Khi thuyền của họ đến đảo của Xi-La và Ka-ríp, Ô-đi-xê đã phải động viên, xốc lại tinh thần cho mọi người

- Ô-đi-xê quên mất lời dặn dò của Xi-ếc-xê là không được cầm vũ khí. Chàng đã vội mặc áo giáp và cầm hai ngọn giáo dài

- Xi-la và Ka-ríp đã tấn công mạnh và bắt mất sáu người khỏe mạnh nhất

Câu 3: Việc sử dụng ngôi kể thứ nhất trong văn bản trên có ưu thế gì so với ngôi thứ ba?

Trả lời:

- Giúp mọi việc được cảm nhận mang tính chủ quan và chân thực hơn.

- Hiểu hơn về suy nghĩ và hành động của nhân vật.

Câu 4: Hình tượng những quái vật biển như Ka-ríp, Xi-la được xây dựng từ hiện tượng tự nhiên nào? Các hiện tượng ấy giúp bạn hình dung như thế nào về không gian, thời gian sử thi?

Trả lời:

Quái vật biển Ka-ríp tượng trưng cho những mỏm đá ngầm trên biển.

Quái vật biển Xi-la tượng trưng cho những xoáy nước.

=> Không gian sử thi luôn tràn đầy những điều kì bí, pha lẫn sự nguy hiểm đối với con người. 

=> Thời gian trong sử thi thường được kéo dài và trải qua nhiều gia đoạn, nhiều khoảnh khắc cũng như các thử thách.

Câu 5: Phân tích một số chi tiết thể hiện bản lĩnh của Ô-đi-xê trong vai trò một người lãnh đạo trước những khó khăn, thử thách mà chàng và các bạn đồng hành phải đối mặt.

Trả lời:

- Ô-đi-xê luôn gọi những thủy thủ của mình là ''các bạn ơi''. ⇒ Trân trọng thuyền viên, coi họ như những người bạn.

- Ô-đi-xê biết cách chỉ đạo hướng dẫn thuyền viên của mình, vực dậy tinh thần mọi người khi bị Xi-la và Ka-ríp tấn công. ⇒ Tố chất lãnh đạo

- Dặn các thuyền vãy trói mình lại chặt hơn nữa nếu chàng bị dụ dỗ bởi tiếng hát của các nàng Xi-ren ⇒ Phẩm chất kiên định.

Câu 6: Nêu cảm hứng chủ đạo của đoạn trích.

Trả lời:

- Cảm hứng chủ đạo của đoạn trích chính là con người với khát vọng chinh phục thiên nhiên.

- Hình ảnh Ô-đi-xê và thuyền viên đối mặt với những quái vật biển như tượng trưng cho các hiện tượng thiên nhiên trên biển mà mỗi con tàu ngoài đời phải đối mặt, vượt qua.