Soạn giáo án KHTN 8 cánh diều Bài 37: Sinh sản ở người

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1: Cấu tạo và chức năng của hệ sinh sản

Đọc thông tin và quan sát các hình 37.2, 37.3 trang 174 SGK, hoàn thành bảng sau (LT1 trang 174 SGK):

HĐ CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV sử dụng kĩ thuật dạy học theo trạm, chia lớp thành các nhóm (mỗi nhóm 3 – 4 HS) yêu cầu đọc SGK, quan sát video và hình ảnh thực hiện nhiệm vụ:

+ Trạm 1: Cấu tạo và chức năng cơ quan sinh dục nữ.

+ Trạm 2: Cấu tạo và chức năng cơ quan sinh dục nam.

- GV yêu cầu HS lần lượt hoàn thành Phiếu học tập số 1 theo chiều: trạm 1 → trạm 2 cho đến khi tất cả HS đều thực hiện nhiệm vụ ở mỗi trạm.

- Đồng thời, các nhóm thảo luận trả lời câu hỏi liên quan đến hệ sinh dục:

1. Nêu cách vệ sinh cơ quan sinh dục đúng cách.

2. Cần chú ý gì khi chọn đồ lót?

3. Đường di chuyển của trứng và tinh trùng như thế nào?

4. Người có chứng tinh hoàn ẩn (tinh hoàn nằm trong ổ bụng) hoặc hẹp bao quy đầu có khả năng sinh sản không? Tại sao?

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS đọc sách SGK, quan sát hình thực hiện nhiệm vụ theo trạm, thảo luận và hoàn thành Phiếu học tập số 1.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận

- Đại diện nhóm HS phát biểu (Hướng dẫn trả lời câu hỏi – ĐÍNH KÈM DƯỚI HOẠT ĐỘNG)

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 (ĐÍNH KÈM DƯỚI HOẠT ĐỘNG 1).

- Các nhóm khác nhận xét, bổ sung cho nhóm bạn.

Bước 4: Kết luận, nhận định

- GV nhận xét kết quả thảo luận nhóm, thái độ làm việc của các HS trong nhóm.

- GV tổng quát lại kiến thức trọng tâm và yêu cầu HS ghi chép đầy đủ vào vở.

➩ Kết luận: Hệ sinh dục có chức năng sinh sản, tiết hormone sinh dục, đảm bảo duy trì nòi giống qua các thế hệ.

I. Cấu tạo và chức năng của hệ sinh dục

1. Cấu tạo và chức năng cơ quan sinh dục nữ

- Hệ sinh dục nữ gồm: hai buồng trứng, hai ống dẫn trứng, một tử cung (dạ con), một âm đạo và một âm hộ.

® Chức năng: sản xuất trứng, tiết hormone sinh dục nữ (estrogen và progesterone) và là nơi diễn ra quá trình thụ tinh, phát triển phôi thai.

2. Cấu tạo và chức năng cơ quan sinh dục nam

- Hệ sinh dục nam gồm: hai tinh hoàn, hai ống dẫn tinh, hai túi tinh, một tuyến tiền liệt, hai tuyến hành, một dương vật.

® Chức năng: sản xuất tinh trùng và tiết hormone sinh dục nam (testosterone).

- Hướng dẫn trả lời câu hỏi thảo luận:

1. Cách vệ sinh cơ quan sinh dục đúng cách:

- Tắm rửa thường xuyên, đặc biệt trong thời kì kinh nguyệt ở nữ.

- Vệ sinh cơ quan sinh dục hàng ngày và sau mỗi lần đi vệ sinh.

- Tránh sử dụng đồ lót quá chật, định kì thay đồ lót.

- Không sử dụng các chất tẩy rửa mạnh để vệ sinh cơ quan sinh dục…

2. Khi chọn đồ lót cần chú ý:

- Đảm bảo vừa vặn cơ thể

- Chọn đồ lót có chất liệu thoáng khí phù hợp như vải cotton, vải tre, sợi bông…

- Thay đồ lót định kì (3 – 6 tháng).

3.

a) Đường di chuyển của trứng: buồng trứng → ống dẫn trứng → tử cung.

b) Đường di chuyển của tinh trùng: tinh hoàn → mào tinh hoàn → ống dẫn tinh → túi tinh → niệu đạo trong dương vật.

4.

- Ẩn tinh hoàn là tình trạng tinh hoàn không xuống bìu mà nằm trên vùng bẹn hoặc trong ổ bụng

→ Nguy cơ vô sinh vì tinh hoàn ẩn thường phát triển kém, kích thước nhỏ hơn nên sản xuất số lượng tinh trùng ít hơn hoặc tinh trùng kém chất lượng do nhiệt độ cơ thể cao.

- Hẹp bao quy đầu là tình trạng phần da bao quy đầu không thể tuột khỏi quy đầu.

→ Kích thước dương vật không phát triển hoàn thiện, nước tiểu tích tụ tại bao da gây tình trạng viêm nhiễm: viêm bao quy đầu, viêm niệu đạo, nghiêm trọng hơn là hoại tử quy đầu, ung thư dương vật… thậm chí có thể gây vô sinh.

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1: Cấu tạo và chức năng của hệ sinh sản

Đọc thông tin và quan sát các hình 37.2, 37.3 trang 174 SGK, hoàn thành bảng sau (LT1 trang 174 SGK):

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2: Thụ tinh, thụ thai và kinh nguyệt

1. Đọc thông tin và quan sát hình 37.4 trag 175 SGK, hoàn thành bảng sau:

2. Đọc thông tin và quan sát hình 37.5 trang 175 SGK, hoàn thành bảng sau:

HĐ CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

* GĐ 1: Hình thành nhóm chuyên gia

- GV sử dụng kĩ thuật mảnh ghép: chia lớp thành 3 nhóm lớn thực hiện các nhiệm vụ:

+ Nhóm 1: Quan sát hình 37.4 trang 175 SGK, xem video về quá trình thụ tinh, tìm hiểu về quá trình thụ tinh.

https://www.youtube.com/watch?v=IdeOsdCVa6I

+ Nhóm 2: Quan sát hình 37.4 trang 175 SGK, xem video về quá trình thụ thai, tìm hiểu về quá trình thụ thai.

https://www.youtube.com/watch?v=tdRIpScHy-s&t=10s (3:22 – 4:50).

+  Nhóm 3: Quan sát hình 37.5 trang 175 SGK, xem video về chu kì kinh nguyệt, tìm hiểu về hiện tượng kinh nguyệt https://www.youtube.com/watch?v=9buEBTpQ7e8 (0:05 – 2:27).

* GĐ 2: Hình thành nhóm mảnh ghép

- Mỗi nhóm có 3 thành viên từ ba nhóm chuyên gia, cùng chia sẻ thảo luận hoàn thành Phiếu học tập số 2.

- Đồng thời, các nhóm thảo luận trả lời các câu hỏi liên quan đến hiện tượng thụ tinh, thụ thai và kinh nguyệt:

1. Có thể dựa vào chu kì kinh nguyệt để tránh thai được không? Ngày dễ thụ thai là ngày nào?

2. Nêu chiều di chuyển của hợp tử sau khi thụ tinh?

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS nghiên cứu SGK và thực hiện theo nhiệm vụ được giao, trả lời các câu hỏi.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận

- Đại diện nhóm HS phát biểu (Hướng dẫn trả lời câu hỏi – ĐÍNH KÈM DƯỚI HOẠT ĐỘNG).

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2 (ĐÍNH KÈM DƯỚI HOẠT ĐỘNG 2)

- Các nhóm khác nhận xét, bổ sung cho nhóm bạn.

Bước 4: Kết luận, nhận định

- GV nhận xét kết quả thảo luận nhóm, thái độ làm việc của các HS trong nhóm.

- GV tổng quát lại kiến thức trọng tâm và yêu cầu HS ghi chép đầy đủ vào vở.

II. Hiện tượng thụ tinh, thụ thai và kinh nguyệt

1. Hiện tượng thụ tinh và thụ thai

- Thụ tinh là quá trình kết hợp của tinh trùng và trứng tạo thành hợp tử.

- Hợp từ phân chia thành phôi, phôi bám vào lớp niêm mạc tử cung để làm tổ và phát triển thành thai gọi là sự thụ thai.

2. Hiện tượng kinh nguyệt

- Lớp niêm mạc tử cung bong ra, thoát ra ngoài cùng máu và dịch nhầy nhờ sự co bóp của tử cung gọi là hiện tượng kinh nguyệt.