Dạng bài tập Xu hướng biến đổi một số tính chất của đơn chất, biến đổi thành phần và tính chất của hợp chất trong một chu kì và trong một nhóm

Bài tập 1:

a) Viết cấu hình electron

Vì X và Y đứng kế tiếp khác nhau trong cùng một chu kì nên hạt nhân của chúng chỉ khác nhau 1 đơn vị.

Giả sử Z_X < Z_Y ⇒ Z_Y = Z_X + 1

Theo đề bài, ta có: Z_X + Z_Y = Z_X + Z_X + 1 = 25

⇒ Z_X = 12 và Z_Y = 13

Cấu hình electron cùa X: ls²2s²2p⁶3s²: Magie (Mg)

Cấu hình electron của Y: ls²2s²2p⁶3s²3p¹: Nhôm (Al)

b) Vị trí

- Đối với nguyên tử X:

+ X thuộc chu kì 3 vì có 3 lớp electron.

+ X thuộc phần nhóm IIA vì có 2 electron ở lớp ngoài cùng

⇒ X là kim loại.

+ X thuộc ô thứ 12 vì (Z = 12)

- Đối với nguyên tử Y;

+ Y thuộc chu kì 3 vì có 3 electron.

+ Y thuộc phân nhóm IIIA vì có 3 electron ở lớp ngoài cùng

⇒ Y là kim loại.

c) Công thức hợp chất oxit cao nhất của X, Y lần lượt là: MgO và Al₂O₃

Bài tập 2:

Gọi số điện tích hạt nhân của nguyên tố A và B lần lượt là Z_A, Z_B.

Giả sử Z_A < Z_B.

Theo đề bài, số điện tích hạt nhân của nguyên tố B là Z_B = Z_A + 1

Nên: Z_A + Z_B = 2Z_A + 1 = 25 → Z_A = 12, Z_B = 13

Cấu hình nguyên tử:

A (Z = 12): 1s²2s²2p⁶3s² Nguyên tố A thuộc nhóm IIA, chu kì 3.

B (Z = 13): 1s²2s²2p⁶3s²3p¹ Nguyên tố B thuộc nhóm IIIA, chu kì 3.

A và B thuộc cùng chu kì.

Bài tập 3:

Vì ba kim loại liên tiếp nhau trong một chu kì nên số proton của X, Y, Z lần lượt là p, p + 1, p + 2.

Tổng số proton của kim loại là: p + (p + 1) + (p + 2) = 3p + 3.

Ta có: 3p + 3 + (n₁ + n₂ + n₃)= 74

3p + 3 ≤ n₁ + n₂ + n₃ ≤ 1,5(3p + 3) ⇒ 8,8 ≤ p ≤ 11,3

p = 9 => F

p = 10 => Ar

p = 11 => Na

Vì X, Y, Z là kim loại, nên ta nhận p = 11 là kim loại Na.

Ba kim loại liên tiếp trong một chu kì nên X, Y, Z là Na, Mg, Al.