Dạng bài tập Định luật tuần hoàn và ý nghĩa của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học

Bài tập 1:

Cấu hình electron của X (Z = 8): 1s²2s²2p⁴ ⇒ chu kì 2, nhóm VIA

Cấu hình electron của Y (Z = 16): [Ne]3s²3p⁴ ⇒ chu kì 3, nhóm VIA

Cấu hình electron của T (Z = 15): [Ne]3s²3p³ ⇒ chu kì 3, nhóm VA

Y và T cùng thuộc chu kì 3 mà điện tích hạt nhân của T < Y.

Trong một chu kì, theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân bán kính nguyên tử có xu hướng giảm.

Do đó, bán kính nguyên tử của T > Y

X và Y cùng thuộc nhóm VIA mà điện tích hạt nhân của X < Y.

Trong cùng một nhóm, theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân bán kính nguyên tử có xu hướng tăng.

Do đó, bán kính nguyên tử của X < Y

Vậy bán kính nguyên tử của X < Y < T.

Bài tập 2:

Theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân, tính base của oxide giảm trong cùng một chu kì.

Mg (Z = 12): chu kì 3, nhóm IIA

Al (Z = 13): chu kì 3, nhóm IIIA

Na (Z = 11): chu kì 3, nhóm IA

Na, Mg, Al cùng thuộc chu kì 3 theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân, tính base của Na₂O > MgO > Al­₂O₃

Thứ tự tính base tăng là Al­₂O₃, MgO, Na₂O

Bài tập 3:

Gọi R là kí hiệu chung của hai kim loại nhóm IA, R cũng là nguyên tử khối trung bình của hai kim loại.

2R + 2H₂O → 2ROH + H₂ ↑

0,6                                  0,3

n_H2 = 6,72/22,4 = 0,3 (mol)

R = 20,2/0,6 = 33,67

Vì hai kim loại thuộc hai chu kì liên tiếp nên một kim loại phải có nguyên tử khối nhỏ hơn 33,67 và kim loại còn lại có nguyên tử khối lớn hơn 33,67.

Vậy ta có: R₁ = 23 (Na) < R = 33,67 < R₂ = 39 (K)

Dựa vào bảng tuần hoàn hai kim loại đó là Na, K

2Na + 2H₂O → 2NaOH + H₂ ↑

x                                        x/2

2K + 2H₂O → 2KOH + H₂ ↑

y                                       y/2

Ta có hệ phương trình:

m_Na = 23.0,2 = 4,6 (gam)

m_K = 39.0,4 = 15,6 (gam)