BÀI 27. KHAI THÁC NGUỒN LỢI THỦY SẢN.

Khởi động: Khai thác nguồn lợi thủy sản (Hình 27.1) có ý nghĩa gì? Thường được thực hiện như thế nào?

Đáp án chuẩn:

• Ý nghĩa: nâng cao thu nhập cho người lao động; cung cấp thực phẩm, nguyên liệu.

• Cách thực hiện: Lưới kéo, lưới rê, lưới vây, câu.

I. Ý NGHĨA, NHIỆM VỤ CỦA KHAI THÁC NGUỒN LỢI THỦY SẢN.

Kết nối năng lực: Quan sát Hình 27.2 và nêu ý nghĩa của khai thác nguồn lợi thuỷ sản. Liên hệ với thực tiễn ở địa phương em.

Đáp án chuẩn:

• Ý nghĩa: nâng cao thu nhập cho người lao động; cung cấp thực phẩm, nguyên liệu.

• Liên hệ thực tiễn địa phương em (Hà Nội):

• Nguồn lợi thủy sản phong phú.

• Nhiều làng nghề cá truyền thống phát triển lâu đời.

• Ngành chế biến thủy sản phát triển mạnh và góp phần phát triển kinh tế địa phương.

II. MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP KHAI THÁC NGUỒN LỢI THỦY SẢN PHỔ BIẾN.

Khám phá: Vì sao việc căn cứ vào tình trạng thủy sản lúc bắt (còn sống, đã chết, dộ tươi) lại có thể xác định được vị trí thả lưới thích hợp cho lần sau?

Đáp án chuẩn:

Vì tình trạng thủy sản phản ánh môi trường sống của chúng.

Khám phá: So sánh nguyên lí hoạt động của lưới kéo và lưới rê

Đáp án chuẩn:

Kết nối năng lực: Vì sao sử dụng nguồn sáng nhân tạo có tác dụng tập trung đoàn thủy sản đến vị trí thuận lợi cho việc vây bắt.

Đáp án chuẩn:

Vì nhiều loài thủy sản có tập tính kiếm ăn vào ban đêm, sử dụng nguồn sáng nhân tạo sẽ thu hút chúng đến khu vực có ánh sáng.

Kết nối năng lực: 

1. Tìm hiểu và mô tả kĩ thuật câu một loài thủy sản phổ biến

2. Tìm hiểu thêm một số phương pháp khai thác nguồn lợi thủy sản khác đang được áp dụng ở Việt Nam. Nêu ưu nhược điểm của từng phương pháp đó.

Đáp án chuẩn:

1. Kỹ thuật câu cá rô phi:

• Chọn vị trí: nước nông, nhiều rong rêu, bèo.

• Thả mồi.

• Chờ cá cắn câu: vài giây trước khi giật.

• Giật cá: dùng lực vừa đủ.

• Hạ cá: dùng kìm gỡ lưỡi câu.

2. Phương pháp khai thác:

• Ven bờ:

  • Ưu điểm: Chi phí thấp, tạo việc làm.

  • Nhược điểm: Khả năng khai thác giới hạn.

• Xa bờ:

  • Ưu điểm: Khả năng khai thác lớn, hiệu quả cao.

  • Nhược điểm: Chi phí cao, nguy cơ tai nạn.

• Lồng bè:

  • Ưu điểm: Hiệu quả kinh tế cao.

  • Nhược điểm: Chi phí cao, nguy cơ dịch bệnh.

III. LUYỆN TẬP

Câu 1: Trình bày ý nghĩa, nhiệm vụ của khai thác nguồn lợi thủy sản. Liên hệ với thực tiễn khai thác nguồn lợi thủy sản ở địa phương em.

Đáp án chuẩn:

• Ý nghĩa: Tăng thu nhập, cung cấp thực phẩm và nguyên liệu.

• Nhiệm vụ: Tuân thủ quy định, đảm bảo an toàn cho người và tàu, tham gia cứu hộ, bảo vệ chủ quyền và an ninh.

• Liên hệ: Tạo việc làm, góp phần vào GDP địa phương.

Câu 2: Mô tả một số biện pháp phổ biến trong khai thác nguồn lợi thủy sản.

Đáp án chuẩn:

Ví dụ: Mô tả biện pháp câu:

• Chuẩn bị: dụng cụ, mồi câu, dụng cụ thu cá.

• Thả câu: Tuỳ thuộc vào hình thức câu, có các kĩ thuật thả câu khác nhau. 

• Ngâm câu: chờ thuỷ sản đến ăn mồi và mắc vào lưỡi câu. 

• Thu câu và bắt thuỷ sản.

IV. VẬN DỤNG

Đề xuất biện pháp khai thác nguồn lợi thủy sản kết hợp với bảo vệ môi trường phù hợp với thực tiễn của địa phương em.

Đáp án chuẩn:

• Sử dụng lưới đánh bắt có kích cỡ mắt lưới phù hợp.

• Ưu tiên sử dụng các phương pháp đánh bắt truyền thống.

• Hạn chế đánh bắt tận diệt.