BÀI 2. CÁC HOẠT ĐỘNG LÂM NGHIỆP CƠ BẢN VÀ NGUYÊN NHÂN CHỦ YẾU LÀM SUY THOÁI TÀI NGUYÊN RỪNG

Khởi động: Ngoài chế biến lâm sản, lâm nghiệp còn những hoạt động cơ bản nào khác? Có những nguyên nhân nào dẫn đến suy thoái tài nguyên rừng? Có thể khắc phục suy thoái tài nguyên rừng bằng những giải pháp nào?

Đáp án chuẩn:

• Những hoạt động cơ bản khác: cho thuê máy lâm nghiệp, sơ chế gỗ trong rừng,...

• Nguyên nhân suy thoái rừng: Phá rừng, cháy rừng, khai thác quá mức,...

• Giải pháp khắc phục: Nâng cao hiệu quả quản lý rừng, trồng rừng,...

I. MỘT SỐ HOẠT ĐỘNG LÂM NGHIỆP CƠ BẢN

Khám phá: Mô tả các hoạt động lâm nghiệp cơ bản và nêu ý nghĩa của chúng

Đáp án chuẩn:

• Hoạt động lâm nghiệp cơ bản: Quản lý rừng, bảo vệ rừng, phát triểu rừng, sử dụng rừng, chế biến và thương mại lâm sản.

• Ý nghĩa: phát triển kinh tế và xã hội, bảo vệ môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học.

Kết nối năng lực: Chia sẻ với các bạn một số hoạt động lâm nghiệp cơ bản mà em đã từng tham gia hoặc em biết.

Đáp án chuẩn:

Một số hoạt động: trồng cây gây rừng, tuyên truyền về bảo vệ rừng, dọn dẹp vệ sinh rừng, phát quang bụi rậm tại khu vực gần nhà.

II. MỘT SỐ NGUYÊN NHÂN CHỦ YẾU LÀM SUY THOÁI TÀI NGUYÊN RỪNG VÀ GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC.

1. Một số nguyên nhân chủ yếu làm suy thoài tài nguyên rừng

Khám phá: Vì sao khai thác gỗ và các sản phẩm khác từ rừng lại là nguyên nhân làm suy thoái tài nguyên rừng?

Đáp án chuẩn:

Vì gỗ và các sản phẩm khác bị khai thác quá mức, không theo kế hoạch, không kiểm soát chặt chẽ thì dẫn đến tình trạng cạn kiệt tài nguyên rừng.

Kết nối năng lực: Nêu một số nguyên nhân gây cháy rừng và phân tích tác hại của cháy rừng đối với sức khỏe con người và môi trường.

Đáp án chuẩn:

• Nguyên nhân: rừng làm nương rẫy, sét đánh,...

• Tác hại: gây ra các vấn đề về hô hấp, gây ra các tai nạn và thương tích cho người dân, làm mất đi diện tích rừng lớn.

Khám phá: Quan sát hình 2.2 và phân tích các nguyên nhân làm suy thoái tài nguyên rừng.

Đáp án chuẩn:

Gỗ và các sản phẩm khác bị khai thác quá mức dẫn đến cạn kiệt tài nguyên rừng. Sau khi khai thác gỗ, nhiều diện tích rừng không được tái trồng → đất trống, đồi trọc → tài nguyên rừng không được phục hồi → suy thoái rừng.

Kết nối năng lực: Sử dụng internet, sách, báo,.. tìm hiểu thêm về các nguyên nhân làm suy thoái tài nguyên rừng.

Đáp án chuẩn:

Nguyên nhân: bệnh dịch và sâu hại, biến đổi khí hậu, chuyển đổi rừng sang mục đích sử dụng khác.

2. Một số giải pháp chủ yếu khắc phục suy thoái tài nguyên rừng

Khám phá: Phân tích vai trò của hoạt động lập quy hoạch, kế hoạch bảo vệ và phát triển rừng đối với việc kiểm soát tình trạng suy thoái rừng.

Đáp án chuẩn:

Quy hoạch và kế hoạch giúp khai thác, sử dụng tài nguyên rừng một cách hợp lý, hiệu quả, đảm bảo cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường, góp phần quan trọng vào việc kiểm soát tình trạng suy thoái rừng.

Kết nối năng lực: Sử dụng internet, sách, báo, ... tìm hiểu về các khu bảo tồn thiên nhiên và vườn quốc gia ở Việt Nam.

Đáp án chuẩn:

Các khu bảo tồn thiên nhiên: Vườn quốc gia Cúc Phương, vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng

III. LUYỆN TẬP

Câu 1: Các nội dụng nào dưới đây không thuộc những hoạt động lâm nghiệp cơ bản?

A.      Bảo vệ rừng

B.       Đốt rừng làm rương rẫy

C.       Chế biến và thương mại lâm sản 

D.      Quản lý rừng 

E.       Sử dụng rừng 

G.      Chặt phá rừng

Đáp án chuẩn:

B, G.

Câu 2: Phân tích các nguyên nhân làm suy thoái rừng do con người gây ra. Theo em, học sinh cần làm gì để ngăn chặn nguy cơ suy thoái rừng.

Đáp án chuẩn:

• Nguyên nhân: Phá rừng, cháy rừng, khai thác lâm sản trái phép, du lịch sinh thái không kiểm soát.

• Ngăn chặn: Không tham gia phá rừng, khai thác trái phép; báo cáo hành vi phá rừng, cháy rừng.

IV. VẬN DỤNG

Hãy đề xuất giải pháp nhằm hạn chế việc phá rừng để trồng cây công nghiệp và cây đặc sản.

Đáp án chuẩn:

• Hạn chế khai thác bừa bãi.

• Ngăn chặn chặt phá rừng.

• Xây dựng khu bảo tồn, vườn thực vật, vườn quốc gia.

• Tuyên truyền giáo dục cộng đồng.

• Tham gia bảo vệ rừng.