Nội dung bài viết gồm có hai phần:

• Kiến thức trọng tâm
• Hướng dẫn giải bài tập

A. Kiến thức trọng tâm

I. NGƯNG ĐỌNG HƠI NƯỚC TRONG KHÍ QUYỂN

Hơi nước trong không khí ngưng đọng khi:

• Không khí bão hòa mà vẫn được cung cấp thêm hơi nước, hoặc gặp lạnh
• Có hạt nhân ngưng đọng.

2. Sương mù

Sương mù được sinh ra trong điều kiện:

• Độ ẩm tương đối cao.
• Không khí ổn định theo chiều thẳng đứng.
• Gió nhẹ.

3. Mây

• Không khí càng lên cao càng lạnh, hơi nước ngưng đọng thành hạt nhỏ và nhẹ tụ thành từngđám gọi là mây.
• Có nhiều loại mây khác nhau.

4. Mưa

• Các hạt nước trong đám mây vận động kết hợp với nhau, ngưng tụ thêm, kích thước lớn hơn và rơi xuống đất thành mưa
• Có mưa nước, mưa tuyết, mưa đá.

II. NHỮNG NHÂN TỐ ẢNH HƯỎNG ĐẾN LƯỢNG MƯA

1. Khí áp: Ở các khu khí áp thấp mưa nhiều, các khu khí áp cao mưa ít hoặc không có mưa.

2. Frông: Khi có frông đi qua không khí nhiễu loạn và sinh ra mưa.

3. Gió:

• Gió thổi từ đại dương vào cho mưa nhiều.
• Gió Mậu dịch mưa ít; gió mùa, gió Tây ôn đới mưa nhiều.

4. Dòng biển: Nơi có dòng biển nóng đi qua mưa nhiều, nơi có dòng biển lạnh chảy qua mưa ít.

5. Địa hình:

• Lượng mưa tăng dần theo độ cao của địa hình chắn gió ,tuy nhiên chỉ tới một độ cao nào đó lượng mưa lại giảm
• Sườn đón gió mưa nhiều, sườn khuất gió mưa ít.

III. SỰ PHÂN BỐ LƯỢNG MƯA TRÊN TRÁI ĐẤT

1. Lượng mưa trên Trái Đất phân bố không đều theo vĩ độ:

• Ở vùng xích đạo mưa nhiều.
• Ở hai vùng chí tuyến mưa ít.
• Ở hai vùng ôn đới mưa nhiều.
• Ở gần hai vùng cực mưa càng ít.

2. Lượng mưa phân bố không đều do ảnh hưởng của đại dương:

• Lượng mưa còn phụ thuộc vào vị trí gần hay xa đại dương và các dòng biển chảy ven bờ.