Slide bài giảng ngữ văn 8 kết nối bài 1: Thực hành tiếng Việt (trang 24 - 25)

Tóm lược nội dung

TIẾNG VIỆT THỰC HÀNH. TỪ NGỮ ĐỊA PHƯƠNG

CH1. Chỉ ra từ ngữ địa phương và tác dụng của việc sử dụng những từ ngữ đó trong các trường hợp sau: 

a. Ai đi vô nơi đây

Xin dừng chân xứ Nghệ.

(Huy Cận, Ai vô xứ Nghệ)

b. Đến bờ ni anh bảo:

 "Ruộng mình quên cày xáo

Nên lúa chín không đều.

Nhớ lấy để mùa sau

Nhà cổ làm cho tốt”.

(Trần Hữu Thung, Thăm lúa)

c. Chữ đây Huế. Huế ơi! Xiềng gông xưa đã gây

Hãy bay lên! Sông núi của ta râu

(Tố Hữu, Huế tháng Tám)

d. Nói như cậu thì... còn chí là Huế! 

(Hoàng Phủ Ngọc Tường, Chuyện cơm hến)

e. Má, tánh lo xa. Chứ gió chướng vào mùa thì lúa cũng vừa chín tới, hi vọng rực lên theo màu lúa.

(Nguyễn Ngọc Tư, Trở gió)

Trả lời rút gọn:

a. vô 

b. ni

c. xiềng, gông 

d. chí 

e. má, tánh 

=> làm nổi bật cuộc sống của mỗi vùng miền, đặc trưng ngôn ngữ của từng vùng miền đó. 

CH2. Nhận xét việc sử dụng từ ngữ địa phương (in đậm) trong các trường hợp sau: 

a. Năm học này, cả lớp đặt chỉ tiêu giồng và chăm sóc 20 cây ở nghĩa trang liệt sĩ của xã.

(Trích Biên bản họp lớp)

b. Con xem, mới có hai hôm mà hạt đậu nó đã nhớn thế đấy. Nếu con giống nó ra vườn, chăm bón cẩn thận, nó sẽ ra hoa ra quả...

(Vũ Tú Nam, Những truyện hay viết cho thiếu nhi)

c. Lần đầu tiên tôi theo tía nuôi tôi và thằng Cò đi "ăn ong" đây!

(Đoàn Giỏi, Đất rừng phương Nam)

d. Tui xin cam đoan những nội dung trình bày trên đây là đúng sự thật.

(Trích một bản tường trinh)

Trả lời rút gọn:

a. Việc sử dụng từ địa phương trong các văn bản hành chính là không hợp lý mà phải sử dụng từ ngữ toàn dân nên thay "giồng" thành "trồng". 

b. Việc sử dụng từ địa phương trong văn học có thể được sử dụng để làm rõ khung cảnh của từng vùng miền qua các sáng tác của thi sĩ. 

c. Việc sử dụng từ địa phương trong văn học có thể được sử dụng để làm rõ khung cảnh của từng vùng miền qua các sáng tác của thi sĩ. 

d. Việc sử dụng từ địa phương trong các văn bản hành chính là không hợp lý mà phải sử dụng từ ngữ toàn dân nên thay "tui" thành "tôi". 

CH3. Trong những trường hợp giao tiếp sau đây, trường hợp nào cần tránh dùng từ ngữ địa phương?

a. Phát biểu ý kiến tại một đại hội của trưởng

b. Trò chuyện với những người thân trong gia đình

c. Viết biên bản cuộc họp đầu năm của lớp

d. Nhắn tin cho một bạn thân

e. Thuyết minh về di tích văn hoá ở địa phương cho khách tham quan

Trả lời rút gọn:

a,c,e.

Đề bài: Viết bài văn kể lại một chuyến đi (tham quan một di tích lịch sử, văn hóa) 

Gợi ý:

Chuyến tham quan kỷ niệm ngày thành lập Đoàn để lại cho tôi ấn tượng sâu sắc. Chúng tôi đến thăm Địa đạo Củ Chi với chủ đề "Về nguồn".

Buổi sáng, khi đến trường, tôi đã thấy năm chiếc xe ô tô đỗ sẵn, và mọi người đều háo hức. Sau khoảng ba mươi phút di chuyển, chúng tôi đến nơi.Địa đạo Củ Chi nổi tiếng là một di tích lịch sử, kỳ quan độc nhất vô nhị dài 250km. Đường hầm sâu dưới đất 3-8m, khiến tôi cảm nhận sự bền bỉ, kiên cường và lòng yêu nước mãnh liệt của chiến sĩ ta. Sau khi tham quan Địa đạo, chúng tôi đến Đền Bến Dược để tri ân anh hùng liệt sĩ. Sau đó, tôi được dẫn tới một đoạn địa đạo mẫu, và được tổng kết cuộc đi tham quan.

Chuyến đi này đã để lại những kỷ niệm đẹp và sâu sắc, góp phần khơi lại lòng yêu nước và ý thức dân tộc sâu sắc.