Slide bài giảng Âm nhạc 8 chân trời Bài 8: Lí thuyết âm nhạc Đọc nhạc: Bài đọc nhạc số 3

Tóm lược nội dung

BÀI 8:

- LÍ THUYẾT ÂM NHẠC

- ĐỌC NHẠC: BÀI ĐỌC NHẠC SỐ 3

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm đôi để trả lời câu hỏi:

+ Gam trưởng có bao nhiêu bậc âm?

+ Gam trưởng cấu trúc cung và nửa cung như thế nào?

+ Người ta gọi tên của giọng trưởng theo cách nào?

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Lí thuyết âm nhạc: Gam thứ, giọng thứ, giọng La thứ

Hoạt động 1. Tìm hiểu cấu tạo của gam thứ

- GV yêu cầu HS đọc nội dung về gam thứ SHS tr.27.

- GV hướng dẫn HS hoạt động nhóm để rút ra các ý chính về gam thứ.

- GV lấy ví dụ minh hoạ để HS nắm được bài học:

+ Lấy âm bậc I là Mi, lần lượt xây dựng như khung cấu tạo trên ta sẽ có gam Mi thứ:

+ Lấy âm bậc I là Rê, lần lượt xây dựng như khung cấu tạo trên ta sẽ có gam Rê thứ:

Nội dung ghi nhớ:

- Gam thứ là hệ thống gồm 7 bậc âm được sắp xếp liền bậc từ thấp lên cao, từ cao xuống thấp, bắt đầu từ âm bậc I.

- Nếu lấy các âm khác nhau làm bậc I, lần lượt xây dựng các âm ở các bậc tiếp theo với khung cấu tạo như vậy, ta sẽ được các gam thứ khác nhau.

- Gam thứ có hai khoảng cách nửa cung hoặc ở giữa các bậc II – III và bậc V– VI, giữa các bậc còn lại là các khoảng cách 1 cung.

Hoạt động 2. Tìm hiểu về giọng thứ

- GV tổ chức cho HS hoạt động nhóm, yêu cầu HS đọc nói về giọng thứ SHS tr.27 và trả lời câu hỏi sau:

+ Khi nào thì dùng thuật ngữ giọng thứ.

+ Hãy nêu các thành phần tạo nên tên gọi của giọng thứ?

+ Tên của giọng thứ có những cách kí hiệu nào?

- GV thu thập thông tin, nhận xét và chốt lại các ý chính về giọng thứ.

- GV phát lại bài hát Con đò thời gian và yêu cầu HS nêu cảm nhận về tính chất của bài hát.

Nội dung ghi nhớ:

- Khái niệm: Là các bậc âm của gam thứ được sử dụng để xây dựng một tác phẩm âm nhạc (bài hát, bản nhạc).

- Tên gọi của giọng trưởng:

+ Giọng Mi thứ: E Minor hoặc e - moll.

+ Giọng Rê thứ: D Minor hoặc d - moll.

- Tính chất của các bài hát viết ở giọng thứ: mềm mại, tha thiết, trữ tình.

Hoạt động 3. Tìm hiểu về giọng La thứ

- GV trình chiếu gam của giọng La thứ và yêu cầu HS quan sát.

- GV tổ chức cho HS thảo luận nhóm và nêu các đặc điểm của giọng La thứ:

+ Số bậc âm.

+ Tên các bậc âm.

+ Cấu trúc cung và nửa cung.

+ Tên của âm khởi đầu và âm kết thúc.

- GV tổng kết kiến thức:

+ Chốt lại ý chính về giọng La thứ (kí hiệu, hoá biểu, âm bậc I, cấu tạo).

+ Giảng giải về các dấu hiệu để nhận biết bài hát, bản nhạc được viết ở giọng La thứ.

Nội dung ghi nhớ:

- Âm chủ: nốt La.

- Kí hiệu: A Minor hoặc a - moll.

- Hoá biểu: (hệ thống dấu hoá sau khoá nhạc) không có dấu thăng hoặc dấu giáng và thường kết thúc bằng âm chủ là nốt La.

2. Đọc nhạc: Bài đọc nhạc số 3

Hoạt động 1. Tìm hiểu Bài đọc nhạc số 3

- GV cho HS biết bài đọc nhạc được chia thành hai câu, mỗi câu 2 tiết nhạc.

- GV chia HS thành các nhóm.

- GV nêu yêu cầu thảo luận của các nhóm: Trình bày nhận xét Bài đọc nhạc số 3 về loại nhịp, nhịp độ, cao độ, trường độ, tính chất âm nhạc, giọng.

Nội dung ghi nhớ:

- Tính chất âm nhạc của Bài đọc nhạc số 3 là mềm mại, tha thiết và du dương.

- Nhịp của Bài đọc nhạc số 3 là nhịp 2/4.

Hoạt động 2. Đọc gam A Minor, các âm ổn định của gam, quãng và âm hình tiết tấu

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn HS đọc gam A Minor, đọc các âm ổn định, quãng 2, quãng 3 (đi lên và đi xuống).

- GV đọc mẫu kết hợp gõ phách với nhịp độ chậm.

+ Gam A Minor, các âm ổn định:

+ Quãng 2 theo gam A Minor:

+ Quãng 3 theo gam A Minor:

- GV hướng dẫn HS luyện đọc hai âm hình tiết tấu chủ đạo của Bài đọc nhạc số 3.

Nội dung ghi nhớ:

- Đọc gam A Minor, các âm ổn định.

- Quãng 2 theo gam A Minor.

- Quãng 3 theo gam A Minor.

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

- GV hướng dẫn HS luyện đọc Bài đọc nhạc số 3 theo các bước: đọc tên nốt nhạc, đọc tên nốt nhạc theo trường độ, đọc từng câu, ghép cả bài,…

- GV tổ chức cho HS đọc Bài đọc nhạc số 3 với nhịp độ Andante, thể hiện tính chất trữ tình, tha thiết; đọc bài đọc nhạc với phần đệm của GV.

- Lưu ý: GV nhắc HS gõ phách theo khi đọc để xác định trường độ. 

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG 

Nhiệm vụ 1. Gõ đệm cho Bài đọc nhạc số 3

- GV yêu cầu HS sử dụng mẫu tiết tấu a hoặc b của bài Nhạc cụ thể hiện tiết tấu SHS tr.25 để gõ đệm cho Bài đọc nhạc số 3.

- GV hướng dẫn HS chia nhóm theo hình thức nhóm gõ, nhóm đọc nhạc.

- GV lưu ý: Hai âm hình tiết tấu này đã được học ở bài Nhạc cụ thể hiện tiết tấu nên các em có thể thực hiện ngay.

Nhiệm vụ 2. Chép nhạc

- GV yêu cầu HS chép nhạc Bài đọc nhạc số 3.

......................................................…