Slide bài giảng Âm nhạc 8 chân trời Bài 12: Thường thức âm nhạc: Giới thiệu một số nhạc cụ truyền thống Việt Nam – Nghe nhạc: Nghe liên khúc Lưu thuỷ – Kim tiền – Xuân phong – Long hổ

Tóm lược nội dung

BÀI 12:

- THƯỜNG THỨC ÂM NHẠC: GIỚI THIỆU MỘT SỐ NHẠC CỤ TRUYỀN THỐNG VIỆT NAM

- NGHE NHẠC: NGHE LIÊN KHÚC LƯU THỦY – KIM TIỀN – XUÂN PHONG – LONG HỔ

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

- GV mở 2 trích đoạn biểu diễn đàn tranh và đàn nguyệt và yêu cầu HS lắng nghe, quan sát và nhận dạng được đâu là đàn tranh, đâu là đàn nguyệt, cách nhạc công chơi từng loại nhạc cụ của hai loại nhạc cụ này.

+ Video 1: https://www.youtube.com/watch?v=tqvAXWBW3NE

+ Video 2: https://www.youtube.com/watch?v=PldH9Tyg5_g (0:20 – 1:17)

- GV nêu yêu cầu: Kể tên các nhạc cụ dân tộc Việt Nam mà em đã được học.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Thường thức âm nhạc: Giới thiệu một số nhạc cụ truyền thống Việt Nam

Hoạt động: Tìm hiểu đàn tranh và đàn nguyệt

- GV trình chiếu cho HS xem hình ảnh về đàn tranh và đàn nguyệt:

- GV yêu cầu HS làm bài tập số 12 trong SBT tr.20.

- GV tổ chức chia lớp thành 2 nhóm.

- GV giao nhiệm vụ cho HS: Mỗi nhóm đọc nội dung về đàn tranh hoặc đàn nguyệt trong SHS, tìm hiểu các đặc điểm chính của từng nhạc cụ (tên gọi khác, nhóm nhạc cụ, số dây, cấu trúc đàn, cách mắc dây, cách chơi đàn, âm sắc đặc trưng,…) và viết những đặc điểm chính của nhạc cụ đó lên giấy và ghi nhớ những ý vừa ghi.

Nội dung ghi nhớ:

- Đàn tranh

+ Là nhạc cụ thuộc nhóm dây gảy, thân đàn hình hộp, mặt đàn làm bằng gỗ xốp được uốn cong, trên hàng có ngựa đàn và các bộ phận để mắc dây.

+ Khi chơi đàn: tay phải dùng móng gảy trên dây; các ngón tay trái đặt lên dây đàn để rung, nhấn tạo cao độ và âm thanh mềm mại.

+ Âm sắc: trong trẻo, thánh thót, phù hợp với giai điệu vui tươi, trong sáng hoặc cảm xúc sâu lắng, ngọt ngào,…

- Đàn nguyệt

+ Là nhạc cụ thuộc nhóm dây gảy. Tên gọi bắt đầu từ đàn có bầu cộng hưởng hình tròn như Mặt Trăng; cần dây dài làm bằng gỗ cứng, trên có gắn các phím bằng gỗ.

+ Khi chơi đàn: Tay phải dùng miếng gảy để bật đàn, tay trái bấm lên dây đàn tì vào khoảng giữa các phím để tạo nên cao độ.

+ Âm sắc: giòn và sáng, phù hợp với những giai điệu vui tươi, rộn ràng.

2. Nghe nhạc: Liên khúc Lưu Thủy – Kim Tiền – Xuân Phong – Long Hổ

Hoạt động: Nghe nhạc và biểu lộ cảm xúc

- GV hướng dẫn HS đọc nội dung để có nhận thức ban đầu về tính chất âm nhạc của các bài trong liên khúc, vị trí của các bài Ca Huế, Nhã nhạc cung đình Huế.

- GV hướng dẫn HS nghe liên khúc Lưu thủy – Kim tiền – Xuân phong – Long hồ được diễn tấu bởi nhóm nhạc dân tộc:

https://www.youtube.com/watch?v=0tcXyqOw3C

(0:13 – 2:39)

- GV hướng dẫn một nhóm nhỏ HS đệm song loan hoặc thanh phách theo gõ của nhạc công thể hiện trên chén trà của biểu diễn, HS khác gõ nhẹ tay trên bàn.

Nội dung ghi nhớ:

- Lưu thủy – Kim tiền – Xuân phong – Long hổ là 4 bài thường được biểu diễn thành một tiết mục trọn vẹn trong các buổi hòa nhạc cung đình Huế.

- Nội dung: ca ngợi cảnh vật thiên nhiên hùng tráng, tươi đẹp, đất nước thái bình, thịnh trị.

- Giai điệu:

+ Lưu thủy: thanh thoát, nghiêm trang.

+ Kim tiền, Xuân phong: sáng tươi, hồ hởi, rộn ràng hơn.

+ Long hổ: mạnh mẽ, uy phong.

- Loại đàn diễn tấu: đàn tranh, đàn nguyệt hoặc đàn nhị, đàn bầu, sáo trúc,…

- Nhạc cung đình Huế là âm nhạc cung đình thời phong kiến, được biểu diễn vào các dịp lễ hội của các triều đại nhà Nguyễn.

- Được UNESCO ghi danh là Kiệt tác Di sản truyền khẩu và phi vật thể của nhân loại (tháng 12/2003).

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

- GV yêu cầu HS nêu cảm nhận sau khi nghe nhạc.

HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG 

- GV gợi ý, hướng dẫn HS tìm các tác phẩm được diễn tấu bởi đàn tranh, đàn nguyệt và các nhạc cụ Internet.

- GV chia nhóm và hướng dẫn HS chia sẻ những tác phẩm với các bạn.

......................................................…