PHỤC HỒI TẦNG OZONE: THÀNH CÔNG HIẾM HOI CỦA NỖ LỰC TOÀN CẦU 

TRƯỚC KHI ĐỌC

Câu 1: Bạn có hay theo dõi tin tức không? Bạn thường theo dõi tin tức trên những kênh truyền thông nào và quan tâm đến những gì khi tiếp nhận tin tức?

Giải rút gọn:

Hiện nay tôi các mạng xã hội thường cập nhật tin tức rất nhanh như: tiktok, Facebook, Youtube. Và tôi thường coi sự kiện giải trí, học tập và thời sự

Câu 2: Bạn biết gì về tầng ozone và đã bao giờ nghe về việc tầng ozone bị thủng?

Giải rút gọn:

Tầng Ozone là một lớp sâu trong tầng bình lưu của Trái Đất, chúng hấp thụ hết 97-99% tia cực tím có hại từ ánh sáng Mặt Trời. Và có một hiện tượng báo động "thủng tầng ozone", đặc biệt là ở các khu vực như Nam Cực và Bắc Cực. Nguyên nhân chính của việc thủng tầng ozone là hoạt động con người, đặc biệt là sử dụng các chất gây ô nhiễm môi trường như các chất khí CFC (chlorofluorocarbon) và các chất gây ô nhiễm khác. 

TRONG KHI ĐỌC

Câu 1: Nhan đề và những thông tin trong phần sa-pô của văn bản có gì đáng chú ý?

Giải rút gọn:

Khái quát được nội dung và vấn đề chính của văn bản.

Câu 2: Theo dõi thông tin về tầng ozone và vai trò của nó

Giải rút gọn:

Tầng Ozone nằm trong độ cao khoảng 15-40km so với bề mặt Trái Đất, thuộc tầng bình lưu và có vai trò như một lớp “kem chống nắng” che chắn cho hành tinh khỏi tia cực tím (UV)

Câu 3: Chú ý thông tin về hợp chất CFC

Giải rút gọn:

Hợp chất CFC đầu tiên ra mắt thế giới vào năm 1930, được xem là hóa chất hoàn hảo: rẻ tiền, nhiều ứng dụng (chất đẩy trong bình xịt sơn, chất làm lạnh trong máy lạnh, tủ lạnh) và không tham gia phản ứng hóa học. 

Câu 4: Hai nhà khoa học Mô-li-nơ và Rao-lân đã phát hiện sự thật gì về chất CFC?

Giải rút gọn:

Ở thượng tầng khí quyển, các phân tử khí CFC bị phân hủy dưới tia UV. Sau đó, mỗi nguyên tử Cl tự do sẽ "cướp lấy" một nguyên tử O, khiến O3 (khí ozone) nay chỉ còn là O2 (khí oxygen), tức là "bào" lớp ozone.

Câu 5: Những tổn hại to lớn mà chất CFC gây ra đối với tầng ozone đã được diễn giải như thế nào?

Giải rút gọn:

ClO hình thành từ sự tương tác giữa nguyên tử Cl và O3 sau đó sẽ bị phá vỡ, nguyên tử Cl trở lại trạng thái tự do để tiếp tục tổn hại tầng Ozone. 

Câu 6: Liên hợp quốc đã có những nỗ lực gì nhằm xóa sổ các hóa chất có hại cho tầng ozone?

Giải rút gọn:

Liên hợp quốc đã có những nỗ lực nhằm xóa sổ các hóa chất có hại cho tầng ozone:

Đàm phán về một hiệp ước xóa sổ các hóa chất có hại cho tầng ozone - chủ yếu là CFC.  Đưa ra 100 giải pháp một cách có hệ thống để loại bỏ dần CFC  từ hàng trăm lĩnh vực công nghiệp, giúp việc chuyển đổi trở nên dễ dàng và khả thi trên toàn thế giới.

Câu 7: Những nhân tố nào làm nên thành công của nỗ lực hồi phục tầng ozone?

Giải rút gọn:

Những cá nhân cụ thể đã "kích hoạt" quá trình thay đổi quỹ đạo của nhân loại.

Công chúng, sự đồng thuận của quốc tế và hành động nhất quán toàn cầu.

SAU KHI ĐỌC

Câu 1: Thông tin chính của văn bản là gì? Đó là thông tin khoa học hay thông tin thời sự chính trị? Vì sao?

Giải rút gọn:

- Thông tin chính của văn bản là nêu tác nhân bào mòn tầng ozone và thành công của nỗ lực phục hồi tầng ozone.

- Đây là thông tin thời sự chính trị mục đích chính của nó là cho thấy sự nỗ lực toàn cầu để phục hồi tầng ozone, cũng là để bảo vệ cuộc sống trên Trái Đất.

Câu 2: Hãy nhận xét về cách đặt nhan đề và cách triển khai nội dung của văn bản.

Giải rút gọn:

- Nhan đề của văn bản đã nêu được mục đích và nội dung chính của văn bản.

- Cách triển khai đi theo mạch thời gian, nêu sự phát hiện tầng ozone đang bị bào mòn cho đến sự xác nhận về tầng ozone đang bị đe dọa; sau đó tác giả bài viết nêu sự vào cuộc của Liên hợp quốc và nỗ lực của toàn cầu; cuối cùng nêu kết quả của nỗ lực đó.

Câu 3: Theo bạn, ngôn ngữ của văn bản này đã đáp ứng được những yêu cầu nào của một bản tin? Bạn có đồng tình khi người đưa tin coi nhà nghiên cứu khoa học là "thám tử", "tuyến phòng thủ", và nỗ lực phục hồi tầng ozone là "cuộc chiến"?

Giải rút gọn:

Nội dung là sự kiện cập nhật, thu hút sự quan tâm, chú ý của nhiều người.

Thông tin mang tính xác thực cao.

Ngôn ngữ ngắn gọn, sáng rõ, đơn giản.

Hình thức một bài báo.

- Bản chất của nghiên cứu khoa học là tìm tòi và khám phá bản chất của các hiện tượng, sự việc trong thế giới, từ đó góp phần bảo vệ thế giới. Tính chất ấy cũng giống với "thám tử" và "tuyến phòng thủ". Ở đây, tác giả đã sử dụng dấu ngoặc kép để chúng ta hiểu đó là một cách nói đặc biệt. Và đây là điều hoàn toàn nên được đồng tình 

Câu 4: Hãy đánh giá tính hiệu quả của việc đưa phương tiện phi ngôn ngữ vào văn bản.

Giải rút gọn:

Làm cho văn bản trở nên trực quan, sinh động, giúp người đọc dễ hình dung được tình trạng của tầng ozone theo thời gian.

Câu 5: Nêu quan điểm chính của tác giả bài viết. Hãy bàn luận về quan điểm ấy.

Giải rút gọn:

- Quan điểm chính của tác giả bài viết: Câu chuyện của nỗ lực phục hồi tầng ozone cho thấy có những cá nhân cụ thể đã "kích hoạt" quá trình thay đổi quỹ đạo của nhân loại, nhưng chính công chúng, sự đồng thuận quốc tế và hành động nhất quán toàn cầu mới là năng lượng bền bỉ của cuộc chiến.

- Quan điểm của tác giả bài viết hoàn toàn đúng đắn. Nếu chỉ có những cá nhân cụ thể "kích hoạt" quá trình mà không có sự hưởng ứng của toàn cầu thì nỗ lực phục hồi tầng ozone không thể thành công. Chúng ta không thể phủ nhận vai trò của những cá nhân, nhưng để thành công, phải là sự hợp sức của từng cá nhân. Lúc này cá nhân không còn đơn lẻ mà trở thành tập thể. Quan điểm của tác giả, nói một cách khái quát hơn nữa chính là nói đến sức mạnh của tập thể, của số đông, như câu tục ngữ: Một cây làm chẳng nên non/ Ba cây chụm lại nên hòn núi cao.

Câu 6: Hãy tìm hiểu một số vấn đề trên thế giới hiện nay cần đến những nỗ lực toàn cầu và chỉ ra những lý do dẫn

Giải rút gọn:

Biến đổi khí hậu: Sự thay đổi khí hậu đang gây ảnh hưởng đến môi trường sống của con người và các loài động vật khác. Nó có thể gây ra thiên tai, tăng nhiệt độ toàn cầu, và làm tăng mực nước biển.

=> Lý do dẫn đến những vấn đề này rất phức tạp và liên quan đến nhiều yếu tố, bao gồm hoạt động con người, sự phát triển kinh tế và công nghệ, sự thay đổi khí hậu và các yếu tố tự nhiên khác. Để giải quyết những vấn đề này, cần có sự hợp tác và nỗ lực toàn cầu từ các quốc gia, tổ chức và cá nhân

Câu 7: Từ hai văn bản Phục hồi tầng ozone: Thành công hiếm hoi của nỗ lực toàn cầu (Lê My) và Sự sống và cái chết (Trịnh Xuân Thuận), bạn suy nghĩ gì về sự tồn vong của nhân loại và Trái Đất?

Giải rút gọn:

Thành công hiếm hoi của nỗ lực toàn cầu (Lê My) và Sự sống và cái chết (Trịnh Xuân Thuận), tôi nghĩ sự tồn vong của nhân loại và Trái Đất là một khả năng hoàn toàn có thể xảy ra nếu như con người không biết cách để bảo vệ môi trường, không có sự chung sức chung lòng cũng như khoa học hiện đại.

Câu 8: Theo bạn, thế nào là một bản tin có giá trị?

Giải rút gọn:

Bản tin có giá trị là một bản tin nêu lên được một vấn đề thu hút sự quan tâm, chú ý của nhiều người và tạo được sự tác động đối với xã hội.

TRONG KHI ĐỌC

Câu 1: Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) nêu suy nghĩ của bạn về giải pháp làm giảm rác thải nhựa trên toàn cầu.

Giải rút gọn:

Hiện nay con người đang cần nỗ lực để giảm thiểu rác thải nhựa. Một túi nilon phải mất từ 400 đến 1000 năm mới có thể phân hủy. Để giảm rác thải nhựa, chúng ta có thể tái sử dụng hoặc hạn chế các sản phẩm từ nhựa. Thay vì sử dụng túi nilon khi đi chợ, ta có thể thay nó bằng những chiếc làn, giỏ. Chúng ta cũng có thể hạn chế các đồ nhựa chỉ sử dụng một lần,... Tuy nhiên, điều quan trọng nhất đó chính là ý thức bảo vệ môi trường của mỗi người.