CỦNG CỐ, MỞ RỘNG 

Câu 1: Ba truyện kể Thần Trụ Trời, Thần Sét, Thần Gió giúp bạn hiểu được gì về đặc điểm nội dung và nghệ thuật của truyện thần thoại Việt Nam?

Giải rút gọn:

- Cốt truyện đơn giản, tập trung vào một nhân vật hoặc một tổ hợp nhiều cốt truyện đơn.

- Có người kể chuyện. Nhân vật chính trong các truyện đều là thần linh, có năng lực siêu nhiên, được miêu tả với hình dạng khổng lồ, sức mạnh phi thường

- Các nhân vật trong truyện có chức năng cắt nghĩa, lí giải các hiện tượng tự nhiên và đời sống xã hội, thể hiện niềm tin, khát vọng của con người cổ sơ.

- Thời gian trong truyện mang tính phiếm chỉ, ước lệ và không gian vũ trụ với nhiều cõi khác nhau.

- Lối tư duy hồn nhiên, chất phác, trí tưởng tượng bay bổng, lãng mạn.

Câu 2: Vẽ sơ đồ hoặc lập bảng tổng hợp về các văn bản đã học theo gợi ý sau:

Giải rút gọn:

Câu 3: Tìm đọc một số truyện thần thoại Việt Nam và thế giới. Chọn một tác phẩm mà bạn yêu thích và chỉ ra các yếu tố đặc trưng của truyện thần thoại: cốt truyện, thời gian, không gian, nhân vật, lời kể,...

Giải rút gọn:

Sơn tinh Thủy tinh  - truyện thần thoại Việt Nam

Câu 4: Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) phân tích một chi tiết tiêu biểu trong tác phẩm Chuyện chức Phán sự đền Tản Viên (Nguyễn Dữ) hoặc Chữ người tử tù (Nguyễn Tuân).

Giải rút gọn:

*Gợi ý: học sinh tự phát triển luận điểm dưới đây theo cách hành văn của mình

=> Cảnh cho chữ diễn ra trong hoàn cảnh "xưa nay chưa từng có". Đó là thời gian đêm khuya và trong không gian oái oăm - buồng giam nhà tù. Nơi đây "chật hẹp, ẩm ướt, tường đầy mạng nhện, đất bừa bãi phân chuột, phân gián". Vị thế xã hội của người cho chữ và người xin chữ cũng có sự đối lập. Tuy nhiên, khi đặt họ ở vị thế nghệ thuật cả hai được xem là tri âm, tri kỉ, họ hiểu nhau bởi cả hai đều hướng tới cái đẹp vượt lên thực tại tầm thường, cả hai đều mang những vẻ đẹp của thiên lương trong sáng. 

=> Cảnh Ngô Tử Văn nhận chức phán sự ở đền Tản Viên được coi là phần thưởng cho sự cương trực, thẳng thắn, trung nghĩa.Giám dũng cảm đứng ra diệt trừ tận gốc cái ác, cái xấu. Từ đó gửi gắm ước mơ của nhân dân về công lí xã hội, về một vị quan cương trực. Đồng thời thể hiện niềm tin của nhân dân vào vị quan phán sự thanh liêm, giúp đỡ nhân dân.