BÀI 32. KHAI THÁC ĐÁ VÔI. CÔNG NGHIỆP SILICATE

Mở đầu: Trong ngành công nghiệp xây dựng, đá vôi là một nguyên liệu rất phổ biến và có vai trò quan trọng. Nguồn cung cấp đá vôi đến từ đâu? Thành phần chính của đá vôi gồm những gì? Ứng dụng của đá vôi như thế nào?

Giải nhanh:

Nguồn đá vôi thường được tìm thấy và khai thác từ các mỏ hoặc núi đá ở nhiều nơi trên thế giới. Thành phần chính của đá vôi là calcium carbonate CaCO₃. Đá vôi được sử dụng để sản xuất:

• Đá vôi nghiền là loại đá vôi đã được nghiền nhỏ; được sử dụng làm nguyên liệu sản xuất thủy tinh, xi măng…
• Vôi sống được sử dụng trong xử lý nước nuôi trồng thủy sản, nước thải…
• Vôi tôi khử chua đất trồng, cung cấp calcium cho cây trồng…

1. NGUỒN ĐÁ VÔI VÀ ỨNG DỤNG TỪ ĐÁ VÔI

Câu 1: Nguồn đá vôi có ở đâu trong tự nhiên

Giải nhanh:

Các mỏ hoặc núi đá ở nhiều nơi trên thế giới.

Câu 2: Thành phần chính của đá vôi là gì?

Giải nhanh:

Calcium carbonate CaCO₃

Câu 3: Sản phẩm được làm ra từ đá vôi có những ứng dụng nào trong đời sống?

Giải nhanh:

• Đá vôi nghiền sử dụng làm nguyên liệu sản xuất thủy tinh, xi măng…
• Vôi sống xử lý nước nuôi trồng thủy sản, nước thải…
• Vôi tôi khử chua đất trồng, cung cấp calcium cho cây trồng…

2. MỘT SỐ ỨNG DỤNG QUAN TRỌNG CỦA SILICON VÀ HỢP CHẤT CỦA SILICON

Câu 4: Quan sát Hình 32.4, hãy cho biết các hợp chất silicon là nguyên liệu phục vụ cho những ngành sản xuất nào?

Giải nhanh:

Sản xuất xi măng, sản xuất đồ gốm, sản xuất thủy tinh, sản xuất gạch và ngói…

Luyện tập: Hãy liệt kê một số sản phẩm đồ gốm trong gia đình em và cho biết lợi ích của việc dùng đồ gốm

Giải nhanh:

- Niêu, ấm sắc thuốc, nồi…

- Lợi ích: chịu nhiệt tốt, bảo vệ môi trường (không tồn tại lâu trong tự nhiên như rác thải nhựa)...

3. SƠ LƯỢC NGÀNH CÔNG NGHIỆP SILICATE

Câu 5: Em hãy cho biết những sản phẩm nào được làm ra từ gốm? Sản xuất đồ gốm trải qua các công đoạn nào

Giải nhanh:

- Gạch và ngói, sành, sứ và men,...

- Công đoạn: nghiền, trộn đều hỗn hợp các nguyên liệu thành khối dẻo; tạo hình sản phẩm rồi sấy khô; nung sản phẩm đã sấy khô ở nhiệt độ cao.

Câu 6: Thành phần chính của xi măng là gì?

Giải nhanh:

Calcium silicate, calcium aluminate.

Câu 7: Em hãy cho biết nguyên liệu chính sản xuất xi măng 

Giải nhanh:

Đất sét và đá vôi, cát,...

Câu 8: Vì sao người ta sử dụng xi măng trong xây dựng

Giải nhanh:

Xi măng được trộn với nước thành khối nhão, sau vài giờ sẽ bắt đầu đông cứng lại. Sản phẩm thu được là những khối cứng và rất bền.

Vận dụng: Hãy tìm hiểu và giới thiệu cho các bạn biết các nhà máy, cơ sở sản xuất ở Việt Nam về:

1. Đồ gốm;
2. Xi măng;
3. Thuỷ tinh.

Giải nhanh:

1. Đồ gồm: Các làng gốm nổi tiếng như Bát Tràng (Hà Nội), Thanh Hà ( Quảng Nam), Biên Hòa…
2. Xi măng: xi măng Bỉm Sơn (Thanh Hóa), xi măng Cẩm Phả (Quảng Ninh), Bút Sơn (Hà Nam)...
3. Thủy tinh: làng nghề thủy tinh Thống Nhất (Hà Nội), làng nghề Xối Trì (Nam Định)...