BÀI 13. CHỦ NHÂN TƯƠNG LAI

(BÀI ĐỌC 3, BÀI VIẾT 3, TRAO ĐỔI)

BÀI ĐỌC 3: HOA TRẠNG NGUYÊN

Câu 1: Vào dịp chuẩn bị hội làng, ba anh em bạn nhỏ được biết thêm điều gì?

Đáp án chuẩn:

Vào dịp chuẩn bị hội làng, ba anh em được biết thêm rằng Văn Chỉ của làng thờ mười vị tiến sĩ thời xưa, người quê mình và đã được xây cả trăm năm.

Câu 2: Những câu nói nào cho thấy ba anh em rất có ý thức làm đẹp cho Văn Chỉ của làng?

Đáp án chuẩn:

“Chúng cháu muốn trồng cây trạng nguyên, có được không, ông?” và “Cây trạng nguyên có màu lá đỏ, sẽ rất đẹp.”

Câu 3: Ý thức làm đẹp cho Văn Chỉ được thể hiện qua những hành động nào của ba anh em?

Đáp án chuẩn:

Rạch đất hai bên đường thành rãnh nhỏ để trồng hai cây tóc tiên, đào hai hố nhỏ ở đầu mỗi dãy để trồng hai cây trạng nguyên, và Cái Thư cầm gáo múc nước tưới cho mấy gốc cây vừa mới trồng.

Câu 4: Em có suy nghĩ gì về hình ảnh những “bông hoa" trạng nguyên ở cuối bài?

Đáp án chuẩn:

Màu đỏ rực rỡ của những “bông hoa" ấy không chỉ làm cho cảnh vật thêm phần sinh động mà còn như nhắc nhở chúng tôi về truyền thống vẻ vang của quê nhà.

Câu 5: Em học được điều gì từ các bạn nhỏ trong câu chuyện?

Đáp án chuẩn:

Em học được tinh thần yêu quê, tự tôn dân tộc và lòng ham làm đẹp cho quê hương của các bạn nhỏ. Dù chỉ là những việc nhỏ nhưng chúng mang lại ý nghĩa lớn, góp phần làm đẹp cho Văn Chỉ và tạo nên một không gian văn hóa đầy màu sắc. 

BÀI VIẾT 3: KỂ CHUYỆN SÁNG TẠO

I. NHẬN XÉT

Câu hỏi: Hai đoạn văn dưới đây có gì giống và khác với hai đoạn văn có nội dung tương tự trong bài đọc Cậu bé và con heo đất (trang 36 - 37)?

Trong một lần theo ba lên thị xã, em mua được con heo đất. Con heo vừa ngộ nghĩnh vừa giữ được tiền nên bạn nào trong xóm cũng thích. Ít lâu sau, mỗi bạn đều mua một con và đua nhau để dành tiền tiết kiệm. Mỗi lần cho heo "ăn", em không quên lời má dặn, ghi chép số tiền vào một cuốn sổ.

Thời gian trôi qua, năm học mới sắp đến, bụng chú heo đất coi chừng đã đầy lắm rồi. Em định mổ heo, lấy tiền mua quần áo mới. Nhưng mấy ngày qua, xem ti vi, em thương các bạn vùng lũ lụt bị lũ cuốn trôi hết quần áo, sách vở, đồ dùng học tập,... Em liền xin ba má đem số tiền trong bụng heo đóng góp cùng cô bác trong xóm hỗ trợ người dân vùng bị thiên tai.

Gợi ý

a) Người kể chuyện trong mỗi đoạn văn là ai?

b) Các đoạn văn sử dụng những từ ngữ nào khác nhau?

c) Việc làm của cậu bé được kể trong các đoạn văn và ý nghĩa của việc làm ấy có thay đổi không?

Đáp án chuẩn:

a. Người kể chuyện trong mỗi đoạn văn là người viết.

b. Các đoạn văn sử dụng những từ ngữ khác nhau để diễn đạt cùng một ý nghĩa.

c. Việc làm của cậu bé được kể trong các đoạn văn không thay đổi. Cậu bé vẫn mua con heo đất, tiết kiệm tiền và sau cùng quyết định dùng số tiền tiết kiệm để giúp đỡ người dân vùng bị thiên tai. 

II. LUYỆN TẬP

Câu 1: Em hãy đóng vai cô chủ tiệm tạp hoá, kể lại một đoạn trong bài đọc Cậu bé và con heo đất.

Đáp án chuẩn:

Một buổi sáng, tiệm tạp hoá của tôi có hai vị khách ghé thăm. Đó là cậu bé Hải được ba đưa đến tận nơi để trả lại số tiền không phải của cậu. Tôi rất cảm động vì chuyện xảy ra đã rất lâu mà cậu bé vẫn còn nhớ. Tôi đưa thêm mấy trăm nghìn, nhờ Hải giúp tôi gửi đến đồng bào bị thiên tai.

Câu 2: Hãy cho biết từ ngữ trong lời kể của em có những thay đổi gì so với câu chuyện trong bài đọc.

Đáp án chuẩn:

Trong lời kể của em, từ ngữ có sự thay đổi so với câu chuyện trong bài đọc. Thay vì kể từ góc độ của cậu bé Hải, em đã đóng vai cô chủ tiệm tạp hoá và kể lại câu chuyện từ góc nhìn của cô. 

TRAO ĐỔI: EM ĐỌC SÁCH BÁO

Câu 1: Giới thiệu một tác phẩm (câu chuyện hoặc bài thơ, bài văn, bài bảo, vở kịch) mà em đã đọc ở nhà về những thiếu nhi chăm học, chăm làm, tích cực đóng góp cho trường lớp và cộng đồng.

Đáp án chuẩn:

Tác phẩm mà em muốn giới thiệu là câu chuyện “Bức Tranh Bàn Tay” trích từ cuốn Hạt Giống tâm hồn. Đây là một câu chuyện rất ý nghĩa về tình yêu thương và sự tôn trọng mà một học sinh nhỏ tên Hải dành cho cô giáo của mình. Câu chuyện đã cho thấy sự chăm học, chăm làm và tích cực đóng góp cho trường lớp của Hải. Điều này cũng khích lệ các bạn nhỏ khác cùng chăm học, chăm làm và tích cực đóng góp cho cộng đồng.

Câu 2: Trao đổi về nội dung của tác phẩm được giới thiệu.

Đáp án chuẩn:

Em thích hình ảnh cậu bé Hải trong tác phẩm. Hải là một học sinh nhỏ nhưng đã biểu lộ được lòng tôn trọng và tình yêu thương đối với cô giáo của mình thông qua việc vẽ bức tranh về bàn tay của cô. Hình ảnh này cho thấy sự chân thành và tố chất tốt đẹp của Hải, khiến em cảm thấy rất ngưỡng mộ và yêu mến cậu bé này.