BÀI 11. CUỘC SỐNG MUÔN MÀU

(BÀI ĐỌC 4, LUYỆN TỪ VÀ CÂU, GÓC SÁNG TẠO)

BÀI ĐỌC 4: HỘI XUÂN VÙNG CAO

Câu 1: Bài thơ nói về ngày hội xuống đồng của những dân tộc nào?

Đáp án chuẩn:

Bài thơ nói về ngày hội xuống đồng của những dân tộc Tày, Nùng, Dao, và Sán Chỉ.

Câu 2: Tìm những hình ảnh đẹp và âm thanh rộn ràng trong ngày hội.

Đáp án chuẩn:

“Xúng xính áo quần đẹp nhất”, “Hoa đào cười với sương đêm”, “Hương xuân ngời trên khoé mắt”, “Trống chiêng vang khắp cánh đồng”, “Điệu then, đàn tính ngất ngây”, “Chúng em tung còn, đẩy gậy”, “Ríu rít như chim gọi bầy”, “Kéo co, chơi đu, hất lượn”, “Hò reo ấm cả nắng hồng”.

Câu 3: Qua các hình ảnh và âm thanh nói trên, em có cảm nghĩ gì về không khí của hội xuân vùng cao?

Đáp án chuẩn:

Không khí của hội xuân vùng cao rất tưng bừng, phấn khởi và đầy sức sống. Mọi người hân hoan, vui vẻ tham gia vào các hoạt động của hội, tạo nên một không khí rộn ràng, nhộn nhịp.

Câu 4: Em hiểu khổ thơ cuối bài như thế nào?

Đáp án chuẩn:

Khổ thơ cuối là không khí vui tươi, phấn khởi vẫn còn đọng lại trong lòng mọi người sau ngày hội. Họ như trở lại tuổi thơ, với niềm vui như khi mới lên mười. 

LUYỆN TỪ VÀ CÂU: LUYỆN TẬP VỀ CÂU ĐƠN VÀ CÂU GHÉP

Câu 1: Tìm câu đơn, câu ghép trong mỗi đoạn văn dưới đây:

a) Những tia nắng cuối cùng luyến tiếc rời bỏ ngàn lá xanh bên kia bờ, vạn vật trở nên buồn buồn trong bóng hoàng hôn. Trên không, vài con cò về tổ trễ đập nhanh đôi cánh trắng phau rồi khuất trong lùm cây lá rậm rạp. Những đám mây trắng đã ngả sang màu sẫm.

NGỌC LINH

b) Tôi ngắt một chiếc lá sòi đỏ thắm thả xuống dòng nước. Một chú nhái bén nhỏ xíu như đã phục sẵn từ bao giờ nhảy phóc lên ngồi chễm chệ trên đó. Chiếc lá thoáng tròng trành, chú nhái bén loay hoay cố giữ thăng bằng rồi chiếc thuyền đỏ thắm lặng lẽ xuôi dòng.

TRẦN HOÀI DƯƠNG

Đáp án chuẩn:

a. Ba câu đơn:

“Những tia nắng cuối cùng luyến tiếc rời bỏ ngàn lá xanh bên kia bờ.”

“Vạn vật trở nên buồn buồn trong bóng hoàng hôn.”

“Những đám mây trắng đã ngả sang màu sẫm.” 

Một câu ghép:

“Trên không, vài con cò về tổ trễ đập nhanh đôi cánh trắng phau rồi khuất trong lùm cây lá rậm rạp.”

b. Hai câu đơn: 

“Tôi ngắt một chiếc lá sòi đỏ thắm thả xuống dòng nước.”

“Chiếc lá thoáng tròng trành, chú nhái bén loay hoay cố giữ thăng bằng rồi chiếc thuyền đỏ thắm lặng lẽ xuôi dòng.”

Một câu ghép:

“Một chú nhái bén nhỏ xíu như đã phục sẵn từ bao giờ nhảy phóc lên ngồi chễm chệ trên đó.”

Câu 2: Chỉ ra các vế câu trong mỗi câu ghép sau:

a) Mùa thu, những khu vườn đầy lá vàng xao động, trái bưởi bỗng tròn căng chờ đêm hội trăng rằm phá cỗ.

Theo HUỲNH THỊ THU HƯƠNG

b) Ở mảnh đất ấy, tháng Giêng, tôi đi đốt bãi, đào ổ chuột; tháng Tám nước lên, tôi đánh giậm, úp cá, đơm tép; [...]

Theo NGUYỄN KHẢI

c) Tuy mảnh vườn ngoài ban công nhà Thu thật nhỏ bé nhưng bầy chim vẫn thường rủ nhau về tụ hội.

Theo VĂN LONG

Đáp án chuẩn:

a.V1: “Mùa thu, những khu vườn đầy lá vàng xao động”

   V2: “trái bưởi bỗng tròn căng chờ đêm hội trăng rằm phá cỗ.” 

b. V1: “Ở mảnh đất ấy, tháng Giêng, tôi đi đốt bãi, đào ổ chuột”

    V2: “tháng Tám nước lên, tôi đánh giậm, úp cá, đơm tép; […]” 

c. V1: “Tuy mảnh vườn ngoài ban công nhà Thu thật nhỏ bé”

    V2: “bầy chim vẫn thường rủ nhau về tụ hội.”

Câu 3: Hãy viết một câu ghép để thể hiện nội dung bức tranh ở bên:

Đáp án chuẩn:

Trên nền cỏ xanh xanh, những túp lều đung đưa theo gió, các bạn đang hào hứng thưởng thức bữa trưa của mình.

GÓC SÁNG TẠO

Câu 1: Chọn 1 trong 2 đề sau: 

a) Viết đoạn văn tả vẻ đẹp của một mùa mà em yêu thích. Trang trí hoặc vẽ hình minh hoạ cho bài viết.

b) Tưởng tượng em vừa cùng gia đình đi du lịch đến một vùng quê (hoặc đô thị), hãy viết đoạn văn giới thiệu về vùng đó. Trang trí hoặc vẽ hình minh hoạ cho bài viết.

Đáp án chuẩn:

a. Mùa xuân là mùa đặc biệt nhất trong năm. Đó là mùa của sự sống mới, mùa của sự tươi vui và hạnh phúc. Khi mùa xuân đến, khắp nơi tràn đầy sắc màu rực rỡ của hoa. Hoa anh đào nở rộ, tạo nên một khung cảnh thật đẹp đẽ và lãng mạn. Tiếng chim hót líu lo trên cành cây, như mừng rỡ chào đón mùa xuân.

b. Trong tâm trí của em, vùng quê ấy có những cánh đồng lúa xanh mướt, những con sông nhỏ hiền hòa uốn lượn qua những ngôi làng. Những ngôi nhà cổ kính với mái tranh xanh mướt, tường vách bằng đất nung thô mộc. Con người nơi đây sống đơn sơ, giản dị nhưng rất thân thiện và hiếu khách. Em đã khám phá được nhiều điều thú vị ở vùng quê ấy. Những trải nghiệm ấy đã giúp cảm nhận được vẻ đẹp giản dị nhưng đầy quyến rũ của vùng quê Việt Nam.