BÀI 38. ĐỘT BIẾN GENE

Mở đầu: Năm 2006, các nhà khoa học đã phát hiện ra một con hươu có màu lông trắng khác biệt với màu lông của những con hươu khác ở một vùng núi miền Đông nước Đức. Hãy tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến sự khác biệt về màu lông của con hươu trắng này.

Đáp án chuẩn:

Nguyên nhân do hiện tượng di truyền đột biến gene gọi là albinism. 

1. KHÁI NIỆM ĐỘT BIẾN GENE

Câu 1: Quan sát Hình 38.1, cho biết cấu trúc của đoạn gene đột biến có gì khác nhau với cấu trúc của đoạn gene bình thường. Từ đó, nêu khái niệm đột biến gene

Đáp án chuẩn:

Đột biến gene là sự thay đổi trong cấu trúc hoặc số lượng của gene so với gene bình thường, có thể gây ra các hiện tượng biến đổi di truyền trong các tổ hợp gen.

Luyện tập: Lấy thêm ví dụ về đột biến gene ở vật nuôi và cây trồng

Đáp án chuẩn:

Ví dụ, trong vật nuôi, việc áp dụng kỹ thuật CRISPR đã giúp cải thiện sức khỏe và năng suất của gia súc và gia cầm.

Trong lĩnh vực cây trồng, cây GMO (genetically modified organisms) như cây bắp đã được biến đổi để tự chống lại sâu bệnh

2. Ý NGHĨA VÀ TÁC HẠI CỦA ĐỘT BIẾN GENE

Câu 2: Hãy nêu ý nghĩa và tác hại của đột biến gene

Đáp án chuẩn:

- Ý nghĩa: mở ra cơ hội cho nghiên cứu trong lĩnh vực y học, nông nghiệp và môi trường, giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của con người và bảo vệ môi trường. 

- Tác hại: tạo ra các loài sinh vật transgen có thể gây ảnh hưởng không mong muốn đến hệ thống sinh thái, gây nguy cơ cho sức khỏe con người nếu không được kiểm soát và sử dụng đúng cách. Sử dụng công nghệ đột biến gen cũng mở ra mối lo ngại về vấn đề đạo đức và xã hội, liên quan đến quyền lợi và rủi ro của việc can thiệp vào gen của sinh vật.

Luyện tập: Lấy một số ví dụ để chỉ ra đột biến gene có lợi cho cơ thể sinh vật và cho nhu cầu của con người

Đáp án chuẩn:

Trong cây trồng, các đột biến gene có thể giúp chúng chống lại sự tấn công của sâu bệnh hại hoặc chịu được điều kiện thời tiết khắc nghiệt như hạn hán hoặc lũ lụt, hoặc sản xuất thực phẩm giàu dinh dưỡng hơn có thể giúp giải quyết các vấn đề liên quan đến an ninh lương thực và dinh dưỡng trong cả nước và trên toàn cầu

Đột biến gene có thể được sử dụng để điều trị các loại bệnh di truyền như ung thư hoặc bệnh tiểu đường.

Vận dụng: Nên hay không nên loại bỏ khỏi quần thể các cá thể sinh vật có đặc điểm khác biệt so với các cá thể khác. Hãy nêu quan điểm của em về vấn đề này

Đáp án chuẩn:

Theo quan điểm của em, vấn đề trên không phải là một giải pháp tốt. Thay vào đó, chúng ta cần phải tìm cách tôn trọng và bảo vệ sự đa dạng sinh học trong tự nhiên để duy trì sự cân bằng và sức khỏe của hệ sinh thái.