BÀI 33. KHAI THÁC NHIÊN LIỆU HOÁ THẠCH

Mở đầu: Được phát hiện và sử dụng phổ biến từ rất lâu, nhiên liệu hoá thạch đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình phát triển của xã hội. Tuy nhiên, việc sử dụng không có kế hoạch làm cho trữ lượng nguồn nhiên liệu ngày một cạn kiệt. Nhiên liệu hoá thạch là gì? Thực trạng khai thác nhiên liệu hoá thạch hiện nay như thế nào? Có những giải pháp nào hạn chế việc sử dụng nhiên liệu hoá thạch?

Đáp án chuẩn:

Nhiên liệu hoá thạch là nhiên liệu được tạo thành từ quá trình phân hủy xác sinh vật bị chôn vùi cách đây hàng trăm triệu năm. 

Thực trạng khai thác:

* Trên thế giới

- Tình trạng cạn kiệt tài nguyên

- Gây ô nhiễm môi trường

- Ảnh hưởng đến an ninh năng lượng

* Việt Nam

- Việc khai thác nhiên liệu hóa thạch quy mô ngày càng lớn, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. 

- Khai thác dẫn đến tác động tiêu cực đến môi trường, như ô nhiễm không khí, nguồn nước, đất đai,... trữ lượng các loại nhiên liệu cũng đang dần cạn kiệt.

Giải pháp: sử dụng nguồn nhiên liệu thân thiện với môi trường như: nhiên liệu sinh học (xăng sinh học E5, khí biogas,), năng lượng điện, năng lượng từ gió, mặt trời

1. NHIÊN LIỆU HOÁ THẠCH

Câu 1: Hãy cho biết trong gia đình em đang sử dụng nhiên liệu hoá thạch nào

Đáp án chuẩn:

Bình gas; xăng làm nhiên liệu cho xe máy, ô tô; than làm chất đốt cho bếp lửa…

Luyện tập: Các nguồn nhiên liệu hoá thạch sẽ ra sao nếu con người vẫn tiếp tục khai thác ồ ạt như hiện nay? Có thể tái tạo các nguồn nhiên liệu hoá thạch này không?

Đáp án chuẩn:

Các nguồn nhiên liệu hoá thạch sẽ cạn kiệt. 

Không thể tái tạo các nguồn nhiên liệu hoá thạch này.

2. THỰC TRẠNG KHAI THÁC VÀ SỬ DỤNG NHIÊN LIỆU HOÁ THẠCH HIỆN NAY

Câu 2: Nhiên liệu hoá thạch được sử dụng trong đời sống như thế nào?

Đáp án chuẩn:

- Cung cấp năng lượng cho nhiều hoạt động của con người: nhiên liệu hóa thạch được sử dụng trong các phương tiện giao thông, nhà máy điện, hệ thống sưởi ấm, nấu nướng… 

- Cung cấp nguyên liệu cho nhiều ngành công nghiệp: nhiên liệu hóa thạch được sử dụng để sản xuất nhựa, chất dẻo, phân bón, hóa chất, … 

Luyện tập: Vì sao nguồn nhiên liệu hoá thạch có đóng góp rất lớn trong cuộc cách mạng công nghiệp trên toàn thế giới?

Đáp án chuẩn:

Vì đây chính là nguồn cung cấp nguyên liệu cho nhiều ngành công nghiệp. Đây là nguồn năng lượng sẵn có nên thời gian khai thác nhanh và dễ sử dụng.

Câu 3: Em hãy cho biết thực trạng khai thác các nguồn nhiên liệu hoá thạch trên thế giới và tại Việt Nam

Đáp án chuẩn:

Trên thế giới

- Tình trạng cạn kiệt tài nguyên

- Gây ô nhiễm môi trường

- Ảnh hưởng đến an ninh năng lượng

Việt Nam

- Việc khai thác nhiên diễn ra với quy mô ngày càng lớn, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

- Việc khai thác gây ra những tác động tiêu cực đến môi trường, như ô nhiễm không khí, nguồn nước, đất đai,... trữ lượng các loại nhiên liệu cũng đang dần cạn kiệt.

3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP HẠN CHẾ SỬ DỤNG NHIÊN LIỆU HOÁ THẠCH

Câu 4: Vì sao cần phải đưa ra các giải pháp hạn chế việc sử dụng nhiên liệu hoá thạch?

Đáp án chuẩn:

Cần phải đưa ra các giải pháp hạn chế việc sử dụng nhiên liệu hoá thạch vì nguồn nhiên liệu hóa thạch không thể tái tạo.

Luyện tập: Nước ta đang sử dụng nguồn nhiên liệu nào thân thiện với môi trường để góp phần bảo vệ môi trường và giảm dần việc sử dụng nhiên liệu hoá thạch?

Đáp án chuẩn:

Nhiên liệu sinh học (xăng sinh học E5, khí biogas,), năng lượng điện, năng lượng từ gió, mặt trời…

Vận dụng: Xe điện là một trong các giải pháp thay thế hiệu quả cho một số phương tiện giao thông gây ô nhiễm như hiện nay. Em hãy cho biết ưu và nhược điểm của việc sử dụng xe chạy bằng điện thay thế xe chạy bằng nhiên liệu xăng dầu

Đáp án chuẩn:

- Ưu điểm:

+ Thân thiện với môi trường

+ Ít hư hỏng

+ Tiết kiệm chi phí nhiên liệu vận hành

- Nhược điểm:

+ Hạn chế về cơ sở hạ tầng cho các trạm sạc điện

+ Phạm vi chạy tối đa vẫn còn hạn chế

+ Giá thành vẫn còn cao