BÀI 1. THẾ GIỚI KỲ ẢO

VĂN BẢN 3. SƠN TINH, THỦY TINH (NGUYỄN NHƯỢC PHÁP)

PHẦN I: CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

SAU KHI ĐỌC

CH 1: Nêu những điểm giống nhau và khác nhau về cốt truyện, cách kể chuyện giữa truyền thuyết Sơn Tinh, Thủy Tinh với bài thơ cùng tên của Nguyễn Nhược Pháp.

CH 2: Phép thuật của Sơn Tinh và Thủy Tinh thể hiện cụ thể như thế nào? Theo em người kể chuyện có bộc lộ thái độ thiên vị đối với nhân vật nào không? Dựa vào đâu em kết luận như vậy?

CH 3: Liệt kê những chi tiết miêu tả Mị Nương. Những chi tiết đó giúp em hình dung thế nào về nhân vật?

CH 4. Cảnh giao tranh giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh được nhà thơ miêu tả bằng những chi tiết nào? Phân tích một chi tiết gây ấn tượng mạnh đối với em.

CH 5: Tính chất kì ảo thể hiện như thế nào trong câu chuyện được kể bằng thơ? Cách miêu tả những yếu tố kì ảo có gì đặc sắc?

CH 6: Theo em, điều gì làm nên sức hấp dẫn của bài thơ Sơn Tinh – Thủy Tinh? Vì sao?

PHẦN II: 5 PHÚT SOẠN BÀI

SAU KHI ĐỌC

CH 1: - Những điểm giống nhau:

+Giống nhau về nhân vật, cốt truyện

+ Sử dụng một số chi tiết kì ảo, thể hiện phép thuật của Sơn Tinh và Thuỷ Tinh.

- Những điểm khác nhau:

+ Tác giả và phương thức sáng tạo: Truyền thuyết Sơn Tinh, Thuỷ Tinh là sáng tác dân gian, phương thức truyền miệng, mang tính tập thể; tác phẩm của Nguyễn Nhược Pháp là sản phẩm sáng tạo cá nhân của tác giả, mang phong cách của nhà thơ. 

+ Thể loại: Một bên là thơ, một bên là văn xuôi.

+ Về mối quan hệ giữa hai tác phẩm: Bài thơ của Nguyễn Nhược Pháp ra đời trên cơ sở truyện dân gian Sơn Tinh, Thuỷ Tinh.

CH 2: Phép thuật của Sơn Tinh được thể hiện cụ thể như: phi bạch hổ trên cạn; niệm chú đẩy đất vù lên cao; tay vẫy hùm, voi, báo; đạp long đất núi, ... 

Phép thuật của Thủy Tinh: cưỡi lưng rồng uy nghi; bắt quyết hô mưa to gió lớn; giậm chân rung khắp làng gần quanh, ...

Nguyễn Nhược Pháp đã sử dụng góc nhìn người thứ 3 – người kể chuyện mang đến sự công bằng, không đứng về bất cứ bên nào. 

CH 3: Chi tiết miêu tả Mị Nương:

“Mị Nương xinh như tiên trên trần

Tóc xanh viền má hây hây đỏ,

Miệng nàng hé thắm như san hô,

Tay ngà trắng nõn, hai chân nhỏ...”

- Những chi tiết đó giúp ta hình dung Mị Nương là một người con gái xinh đẹp tuyệt trần, nền nã, nết na và rất đáng yêu.

CH 4. Những chi tiết miêu tả trận chiến giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh là:

“Choàng nghe sóng vỗ, reo như sấm,

Bạch hổ dừng chân, lùi, vểnh tai.

Mỵ Nương tung bức rèm đỏ thắm,

Sơn Tinh trông thấy càng dương oai.

Sóng cả gầm reo lăn như chớp,

Thuỷ Tinh cưỡi lưng rồng hung hăng.

Cá voi quác mồm to muốn đớp,

Cá mập quẫy đuôi cuồng nhe răng.

Càng cua lởm chởm giơ như mác;

Tôm kềnh chạy quắp đuôi xôn xao.

Sơn Tinh hiểu thần ghen, tức khắc

Niệm chú, đất nẩy vù lên cao.

Hoa tay thần vẫy hùm, voi, báo.

Đuôi quắp, nhe nanh, giơ vuốt đồng,

Đạp long đất núi, gầm xông xáo,

Máu vọt phì reo muôn ngấn hồng.

Mây đen hăm hở bay mù mịt,

Sấm ran, sét động nổ loè xanh.

Tôm cá xưa nay im thin thít,

Mở quác mồm to kêu thất thanh.”

- Chi tiết em ấn tượng là: Hình ảnh những binh lính chiến đấu hai bên, đã thể hiện cuộc chiến khốc liệt.

CH 5: Tính chất kỳ ảo được thể hiện qua việc miêu tả ngoại hình cũng như trận chiến đấu của Sơn Tinh và Thủy Tinh. 

Cách miêu tả ấy thể hiện trí tưởng tượng phong phú, sự sáng tạo độc đáo của tác giả Nguyễn Nhược Pháp. Đồng thời cũng đem lại sự hấp dẫn cho câu truyện.

CH 6: Các yếu tố tạo nên sức hấp dẫn cho bài thơ: Nghệ thuật kể chuyện kết hợp với miêu tả nhân vật khiến câu chuyện trở nên sinh động, gần gũi. Cùng với thể thơ tự do với cách gieo vần linh hoạt, co giãn tự nhiên đã khiến bài thơ trở nên độc đáo và ấn tượng.