VĂN BẢN. VẺ ĐẸP CỦA MỘT BÀI CA DAO

PHẦN I. CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

CHUẨN BỊ

CH: Liên hệ với những hiểu biết của em về các bài ca dao đã học, suy nghĩ để trả lời các câu hỏi sau:

+ Ca dao là những sáng tác của ai? Thường bắt nguồn từ đâu? Thể thơ phổ biến của ca dao là thể thơ nào?

+ Bài ca dao Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng, mênh mông bát ngát có gì giống và khác các bài ca dao đã học ở Bài 2?

CÂU HỎI GIỮA BÀI

CH1: Nội dung phần 1 khẳng định điều gì?

CH2: Phần 2 tập trung làm sáng tỏ ý nào? Từ " bởi vì" nhằm mục đích gì?

CH3: Phần 3 phân tích yếu tố nào của bài ca dao?

CH4: Theo tác giả, hai câu cuối có gì khác biệt so với hai câu đầu của bài ca dao?

CÂU HỎI CUỐI BÀI

CH1:  Nội dung chính của văn bản Vẻ đẹp của một bài ca dao là gì? Nhan đề đã khái quát được nội dung chính của văn bản chưa?

CH2: Theo tác giả, bài ca dao trên có những vẻ đẹp gì? Vẻ đẹp ấy được nêu khái quát ở phần nào của văn bản? Vẻ đẹp nào được tác giả chú ý phân tích nhiều hơn?

CH3: Để làm rõ vẻ đẹp của bài ca dao, tác giả Hoàng Tiến Tựu đã dựa vào những từ ngữ, hình ảnh nào? Em hãy chỉ ra một số ví dụ cụ thể trong văn bản.

CH4: Hãy tóm tắt nội dung chính của phần 2,3,4 trong văn bản Vẻ đẹp của một bài ca dao theo mẫu sau:

CH5: So sánh những gì em hiểu viết về ca dao ở bài 2, văn bản của tác giả Hoàng Tiến Tự cho em hiểu thêm được những gì về nội dung và hình thức của ca dao? Em thích nhất câu, đoạn nào trong văn bản nghị luận này?

PHẦN II. 5 PHÚT SOẠN BÀI

CHUẨN BỊ

CH: 

- Ca dao là sáng tác của nhân dân. Thường bắt nguồn từ cuộc sống sinh hoạt và lao động của người dân. Thể thơ được sử dụng phổ biến nhất trong ca dao là thể thơ lục bát.

- Giống nhau

+ Đều là ca dao

- Khác nhau

+ Thể thơ:

  Bài ca dao Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng, mênh mông bát ngát là thể thơ hỗn hợp.

   Các bài ca dao trong Bài 2 thuộc thể thơ lục bát

+ Nội dung

    Bài ca dao Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng, mênh mông bát ngát nói về vẻ đẹp thiên nhiên và vẻ đẹp của người con gái.

    Các bài ca dao trong Bài 2 nói về tình cảm gia đình.

CÂU HỎI GIỮA BÀI

CH1: Nội dung của phần 1 khẳng định cái đẹp của bài ca dao.

CH2: Phần 2 tập trung sáng tỏ ý không phải bài ca dao chia thành hai phần. Từ " bởi vì" nhằm mục đích lí giải tại sao bài ca dao không hoàn toàn chia làm hai phần

CH3: Phần 3 phân tích hai câu thơ đầu của bài ca dao, nét đẹp của cánh đồng quê.

CH4: Theo tác giả, hai câu thơ cuối khác với hai câu đầu ở chỗ: 

• Hai câu đầu nội dung miêu tả bao quát vẻ đẹp của toàn bộ cánh đồng lúa quê hương thì ở hai câu thơ cuối  miêu tả vẻ đẹp riêng vẻ đẹp của một " chẽn lúa đòng đòng" 

• Câu cuối có thể có là câu kết luận.

CÂU HỎI CUỐI BÀI

CH1: 

- Nội dung chính của bài Vẻ đẹp của một bài ca dao là phân tích bài ca dao Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng, mênh mông bát ngát qua góc nhìn của tác giả để làm nổi bật lên vẻ đẹp của bài ca dao đó.

- Theo em, nhan đề đã khái quát và thể hiện được nội dung chính của văn bản.

CH2: 

- Bài ca dao trên có hai vẻ đẹp vẻ đẹp của cánh đồng (vẻ đẹp thiên nhiên) và vẻ đẹp của cô gái ra thăm đồng (vẻ đẹp con người).

- Vẻ đẹp ấy được khái quát ở phần (1) của văn bản.

- Vẻ đẹp của cô gái ra thăm đồng được tác giả chú ý phân tích nhiều hơn

CH3: Tác giả đã sử dụng hình ảnh chân thực kết hợp với từ ngữ giàu giá trị biểu cảm

• Một số ví dụ:

• Hình ảnh " chẽn lúa đòng đòng đang phất phơ trước gió nhẹ và " dưới ngọn nắng hồng ban mai" mới đẹp làm sao!

• Hình ảnh " ngọn nắng" thật độc đáo

CH4:

CH5: - Nội dung: Ca dao rất đa dạng về nội dung có thể là phong cảnh thiên nhiên, ca ngợi vẻ đẹp quê hương đất nước, ca ngợi tình yêu đôi lứa chỉ không chỉ đơn thuần là tình cảm gia đình

- Hình thức: Ngoài việc sử dụng phổ biến thể thơ lục bát ca dao cũng rất đa dạng về thể loại có thể song thất lục bát, thể vãn, và thể hỗn hợp (hợp thể) như bài ca dao hôm nay chúng ta được tìm hiểu.

- Em thích nhất đoạn (1) trong văn bản này vì ngay ở đoạn văn đầu tiên tác giả đã khẳng định vẻ đẹp riêng biệt của bài ca dao Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng, mênh mông bát ngát  không thể lẫn với bất kì bài ca dao nào khác.