VĂN BẢN. VỀ THĂM MẸ

PHẦN I. CÁC CÂU HỎI TRONG SGK

CHUẨN BỊ

CH1: Hãy tưởng tượng em đang trên đường trở về nhà để gặp lại người thân sau một chuyến đi xa. Cảm xúc, suy nghĩ trong em lúc đó như thế nào?

CÂU HỎI GIỮA BÀI

CH1: Từ nhan đề bài thơ và tranh minh họa, hãy đoán xem người trong tranh là ai. Tâm trạng của người đó như thế nào?

CH2: Chú ý thể thơ, chỉ ra vần, nhịp, hình ảnh trong bài thơ.

CH3: Dấu ba chấm trong dòng thơ ở khổ cuối có tác dụng gì?

CÂU HỎI CUỐI BÀI

CH1: Bài thơ là lời của ai? Thể hiện cảm xúc về ai? Cảm xúc như thế nào? (Đối chiếu với dự đoán ban đầu của em để xác nhận hoặc điều chỉnh).

CH2: Cảnh vật quanh ngôi nhà của người mẹ hiện lên với những hình ảnh nào? Những hình ảnh ấy đã giúp tác giả thể hiện được tình cảm gì?

CH3: Xác định biện pháp tu từ ở khổ thơ thứ hai và chỉ ra tác dụng của biện pháp ấy.

CH4: Điều gì làm người con “Nghẹn ngào thương mẹ nhiều hơn...”?

CH5: Nhận xét cách gieo vần lục bát trong câu: “Áo tơi qua buổi cày bừa / Giờ còn lủn củn khoác hờ người rơm.".

CH6: Hình dung và tái hiện lại cảnh người con về thăm ngôi nhà của mẹ trong bài thơ bằng cách vẽ tranh minh hoạ hoặc miêu tả bằng lời văn.

PHẦN II. 5 PHÚT SOẠN BÀI

CHUẨN BỊ

CH1:

1. Tìm hiểu về tác giả:

Đinh Nam Khương sinh năm 1949, quê Hương Sơn, Mỹ Đức, Hà Nội. Ông là phó chủ tịch Hội Đông y Mỹ Đức, Hà Nội, hội viên Hội nhà văn Việt nam, hiện sinh sống và làm việc tại Hà Nội.

Giải thưởng:

- Giải A cuộc thi thơ 1981-1982 

- Báo Văn nghệ

- Tặng thưởng bài thơ hay nhất 1992 - Báo Văn nghệ Quân đội

- Tặng thưởng chùm thơ hay nhất 2001 - Báo Văn nghệ.

- Giải B cuộc thi thơ Lục bát 2002-2003.

2.  Hãy tưởng tượng em đang trên đường trở về nhà để gặp lại người thân sau một chuyến đi xa. Cảm xúc, suy nghĩ trong em lúc đó rất hồi hộp mong chờ giây phút gặp mặt họ.

CÂU HỎI GIỮA BÀI

CH1: Người trong tranh là người con đang ngồi buồn bã ngắm nhìn khung cảnh ngôi nhà sau một thời gian đi xa

CH2: Thể thơ: Lục bát

• Nhịp thơ: 4/2, 4/4

• Vần:

  • Chữ thứ 6 của câu 6 vần với chữ thứ 6 câu 8

  • Chữ thứ 8 của câu 8 vần với chữ thứ 6 câu 6

CH3: Thể hiện cảm xúc nghẹn ngào không nói thành lời của tác giả

CÂU HỎI CUỐI BÀI

CH1: Bài thơ là lời của người con. Thể hiện cảm xúc về mẹ.

Cảm xúc nghẹn ngào, nhớ thương mẹ hiền sau bao ngày đi xa

CH2: Hình ảnh ngôi nhà của mẹ hiện ra đơn sơ, mộc mạc và rất đỗi thân thương với chum tương đã đậy, chiếc nón mê cũ, cái áo tơi qua bao buổi cày bừa đã ngắn ngủn, đàn gà con vào ra quanh cái nơm hỏng vành,…

CH3: Biện pháp nghệ thuật ẩn dụ:" nón mê", " áo tơi" cho hình ảnh người mẹ lam lũ.

CH4: Người con nghẹn ngào vì:

• Vì người con cảm nhận được tình yêu thương của mẹ khi nhìn thấy trái chín trên cây mẹ vẫn để phần.

• Vì người con nhận thấy sự tảo tần của mẹ khi mọi vật trong nhà đều do bàn tay mẹ vun vén, xếp đặt, chăm chút.

• Vì người con hiểu ra bao nỗi nhọc nhằn của mẹ khi nhìn thấy chiếc nón mê tàn, cái áo tơi cũ mòn đã cùng mẹ lặn lội qua bao mưa nắng

CH5: Cách gieo vần: "Áo tơi qua buổi cày bừa / Giờ còn lủn củn khoác hờ người rơm.".

Trong cặp lục bát trên có sự đối xứng nhau trong các thanh ở các tiếng 2,4,6. Câu lục là B – T – B “tơi- buổi- bừa”; câu bát là B – T – B – B “còn- củn- hờ- rơm"

CH6: Hình dung và tái hiện lại cảnh người con về thăm ngôi nhà của mẹ trong bài thơ:

Đó là một chiều đông lạnh lẽo, sau từng ấy năm, tôi mới quay trở lại ngôi nhà thân thương thuở nhỏ của mình. Căn nhà im ắng, chắc lẽ mẹ tôi không có ở nhà. Khu bếp lạnh lẽo không có khói khiến không gian trở nên hiu quạnh. Tôi dừng chân tại hiên nhà, ngồi ngẩn ngơ ngắm nhìn xung quanh đợi mẹ quay về. Bỗng cơn mưa ập đến, chụm tương đã đậy chặt. Những hạt mưa làm ướt cái áo tơi lủn củn, ướt chiếc nón mê rách nát mà mẹ để trên người rơm.