BÀI 41. CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ VÀ ĐỘT BIẾN NHIỄM SẮC THỂ

PHẦN I. HỆ THỐNG CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP SGK

I. BỘ NHIỄM SẮC THỂ Ở SINH VẬT

Câu 1: Quan sát Hình 41.1 và 41.2, hãy nhận xét về hình dạng và số lượng nhiễm sắc thể ở các loài sinh vật

Câu 2: Quan sát Hình 41.3, hãy cho biết đặc điểm của cặp nhiễm sắc thể tương đồng

Câu 3: Phân biệt bộ nhiễm sắc thể lưỡng bội và bộ nhiễm sắc thể đơn bội. Từ đó, xác định bộ nhiễm sắc thể trong tế bào soma và giao tử của một số loài ở Bảng 41.1

II. HÌNH DẠNG VÀ CẤU TRÚC CỦA NHIỄM SẮC THỂ

Câu 4: Quan sát Hình 41.4, hãy xác định hình dạng của các nhiễm sắc thể

Câu 5: Quan sát Hình 41.5, hãy mô tả cấu trúc của nhiễm sắc thể

Luyện tập: Tại sao nói nhiễm sắc thể là cấu trúc mang gene của tế bào?

III. ĐỘT BIẾN NHIỄM SẮC THỂ

Câu 6: Quan sát Hình 41.6 và 41.7, em hãy nhận xét về những biến đổi của nhiễm sắc thể đột biến so với nhiễm sắc thể bình thường

Luyện tập 1: Tại sao đột biến cấu trúc có thể làm thay đổi hình dạng của nhiễm sắc thể?

Câu 7: Cho thêm ví dụ về hậu quả của đột biến nhiễm sắc thể ở người

Câu 8: Quan sát Hình 41.8, hãy cho biết sự khác nhau giữa hai giống chuối 2n và 3n

Luyện tập 2: Trong công nghiệp sản xuất bia, tại sao người ta có thể làm tăng hiệu quả của quá trình chuyển hoá nhờ các enzyme bằng việc sử dụng chủng nấm men mang đột biến lặp đoạn nhiễm sắc thể?

Vận dụng: Trong nông nghiệp, con người đã khai thác những đặc điểm có lợi gì ở các giống thực vật đa bội? Cho ví dụ

PHẦN II. 5 PHÚT GIẢI CÂU HỎI, BÀI TẬP SGK

I. BỘ NHIỄM SẮC THỂ Ở SINH VẬT

Đáp án CH 1: Hình dạng và số lượng nhiễm sắc thể ở người và ruồi giấm khác nhau. Người có 46 nhiễm sắc thể, trong khi ruồi giấm có 8 nhiễm sắc 

Đáp án CH 2: Có cùng kích thước, cùng hình dạng và chứa các gen có chức năng tương tự nhau. 

Đáp án CH 3: Bộ nhiễm sắc thể lưỡng bội là khi mỗi tế bào có một bộ sắc thể đôi. Bộ nhiễm sắc thể đơn bội là khi mỗi tế bào chỉ có một bộ sắc thể.

II. HÌNH DẠNG VÀ CẤU TRÚC CỦA NHIỄM SẮC THỂ

Đáp án CH 4: a) Đối xứng.

b) Một bên lớn hơn bên còn lại.

c) Hình dạng như một mảnh bị cắt ra từ một hình khối lớn hơn.

Đáp án CH 5: Cấu trúc của nhiễm sắc thể là một cặp của các mạch nhỏ gồm ADN và protein, tổ chức vào các đôi

 Đáp án LT: Vì nhiễm sắc thể chứa các gen, các đơn vị di truyền quyết định các đặc điểm di truyền của một cá thể.

III. ĐỘT BIẾN NHIỄM SẮC THỂ

Đáp án CH 6: Nhiễm sắc thể đột biến thường xuất hiện khi có sự thay đổi trong cấu trúc hoặc số lượng các nhiễm sắc thể, có thể gây ra các biến đổi trong gen và ảnh hưởng đến tính trạng di truyền của cá nhân. 

Đáp án LT 1: Đột biến cấu trúc làm thay đổi số lượng hoặc cấu trúc của gen trên nhiễm sắc thể đó, ảnh hưởng đến việc mã hóa protein và các chức năng di truyền.

Đáp án CH 7: Hội chứng Down (trisomy 21), hội chứng Turner (monosomy X), hội chứng Klinefelter (XXY), …

Đáp án CH 8: Giống chuối 2n có số lượng nhiễm sắc thể tiêu biểu cho loài chuối, giống chuối 3n có một bộ phận số nhiễm sắc thể gấp ba lần.

Đáp án LT 2: Nhờ các enzyme giúp chuyển đổi tinh bột thành đường và sau đó thành cồn.

Đáp án VD: Đặc điểm có lợi như khả năng chịu hạn, chịu hạn, và tăng sản lượng. 

Ví dụ, cây lúa đa bội có thể chịu hạn tốt hơn và sản xuất nhiều hạt hơn so với các giống lúa thông thường.