BÀI 21. ALKANE

PHẦN I. HỆ THỐNG CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP SGK

I. KHÁI NIỆM HYDROCARBON, ALKANE

Câu 1: Vì sao methane, ethylene được gọi là hydrocarbon?

Câu 2: Hãy viết công thức phân tử, công thức cấu tạo thu gọn và cho biết đặc điểm cấu tạo các alkane ở Hình 21.1.

II. THÍ NGHIỆM ĐỐT CHÁY BUTANE

Câu 3: Gas dùng đun nấu có chứa alkane chủ yếu nào? Viết phương trình hóa học biểu diễn phản ứng cháy của chúng 

Vận dụng: Vì sao ở các trạm xăng dầu người ta thường treo bảng cấm như ở hình bên dưới?

III. ỨNG DỤNG LÀM NHIÊN LIỆU CỦA ALKANE TRONG THỰC TIỄN

Câu 4: Vì sao một số alkane (methane, propane, butane,…) được sử dụng làm nhiên liệu?

Luyện tập: Methane, propane thường được dùng làm nhiên liệu. Khi đốt cùng một khối lượng mỗi chất trên thì nhiệt lượng tỏa ra của chất nào lớn hơn? Biết rằng nhiệt tỏa ra khi cháy của methane và propane lần lượt là 890 kJ/mol và 2219 kJ/mol.

Vận dụng: Em hãy giới thiệu một số alkane được sử dụng phổ biến trong đời sống

PHẦN II. 5 PHÚT GIẢI CÂU HỎI, BÀI TẬP SGK

I. KHÁI NIỆM HYDROCARBON, ALKANE

Đáp án CH 1: Hợp chất này chỉ gồm nguyên tố carbon và hydrogen 

Đáp án CH 2: 

Đặc điểm cấu tạo: mạch hở, chỉ chứa các liên kết đơn (C-C, C-H) trong phân tử. 

II. THÍ NGHIỆM ĐỐT CHÁY BUTANE

Đáp án CH 3: Chủ yếu gồm C₃H₈ và C₄H_10.

Phương trình cháy: 

C₃H₈ + 5O₂ —> 3CO₂ + 4H₂O (có nhiệt độ)

2C₄H₁₀ + 13O₂ —> 8CO₂ + 10H₂O (có nhiệt độ)

Đáp án VD: Vì trong xăng dầu có nhiều alkane. Các alkane đầu dãy đồng đẳng có trong xăng dầu rất dễ cháy -> Gây nổ, rất nguy hiểm.

III. ỨNG DỤNG LÀM NHIÊN LIỆU CỦA ALKANE TRONG THỰC TIỄN

Đáp án CH 4: Các alkane cháy trong không khí tạo sản phẩm chủ yếu gồm carbon dioxide và nước, khi cháy tỏa nhiều nhiệt nên được dùng làm nhiên liệu.

Đáp án LT: Methane tỏa ra nhiệt lượng lớn hơn.

Đáp án VD: CH₄, C₃H₈ dùng làm khí đốt, khí hóa lỏng… 

Alkane chứa từ 20 carbon trở lên dùng làm dầu mỡ bôi trơn, chống gỉ, sáp pha thuốc mỡ, nến, giấy dầu…