BÀI 18. GIỚI THIỆU VỀ HỢP KIM

PHẦN I. HỆ THỐNG CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP SGK

I. HỢP KIM

Câu 1: Vì sao người ta thường sử dụng hợp kim mà không dùng kim loại tinh khiết để chế tạo các vật dụng trong đời sống?

Vận dụng: Quan sát trong nhà, em thấy có những vật dụng nào được chế  tạo từ hợp kim? Kể tên hợp kim làm nên vật dụng đó

Mở rộng: Vì sao hợp kim lại cứng hơn so với kim loại ban đầu?

II. MỘT SỐ HỢP KIM PHỔ BIẾN

Câu 2: Quan sát Bảng 18.1, em hãy cho biết thép thường và inox có gì khác về thành phần, tính chất

Bảng 18.1: Thành phần, tính chất và ứng dụng của một số hợp kim phổ biến

III. MỘT SỐ GANG VÀ THÉP

Câu 3: Việc thêm đá vôi vào lò cao có mục đích gì trong quá trình sản xuất gang?
Câu 4: Vì sao oxygen được thổi liên tục qua gang nóng chảy?

PHẦN II. 5 PHÚT GIẢI CÂU HỎI, BÀI TẬP SGK

I. HỢP KIM

Đáp án CH 1: Hợp kim có những tính chất vật lý, hóa học và cơ học quý hơn những kim loại tinh khiết, giá thành lại rẻ hơn

Đáp án VD: Vòi nước, giá phơi quần áo được làm từ inox; xoong, nồi được làm từ gang; song chắn cửa sổ được làm từ thép…

Đáp án MR: Kim loại được chế tạo thành hợp kim, các nguyên tử kim loại mới xuất hiện trong mạng tinh thể. Các lớp nguyên tử kim loại ban đầu không thể trượt một cách dễ dàng khi có lực tác dụng.

II. MỘT SỐ HỢP KIM PHỔ BIẾN

Đáp án CH 2: Thép thường có thành phần chủ yếu là sắt, dưới 2% carbon và một lượng nhỏ nguyên tố khác.

Inox có thành phần chủ yếu là sắt và một số nguyên tố khác như Cr, Ni,...

Thép thường dẻo và cứng, trong khi inox lại khó bị gỉ.

III. MỘT SỐ GANG VÀ THÉP

Đáp án CH 3: Mục đích: đá vôi ở nhiệt độ cao trong lò sẽ bị phân hủy thành CaO; CaO sẽ kết hợp với tạp chất có trong quặng để tạo thành xỉ.

CaO + SiO₂ —> CaSiO₃

Xỉ nóng chảy nhẹ hơn gang nên nổi trên bề mặt và được đưa ra ngoài ở cửa tháo xỉ. Từ đó làm sạch tạp chất trong quá trình sản xuất gang.

Đáp án CH 4: Mục đích đốt cháy hoàn toàn than cốc theo phản ứng:

C + O₂ —> CO₂

C + CO₂ —> 2CO

Khí CO phản ứng với oxide của sắt trong quặng để tạo ra sắt.