BÀI 25. TỔ CHỨC LÃNH THỔ CÔNG NGHIỆP

PHẦN I. HỆ THỐNG CÂU HỎI

Quan niệm và vai trò của tổ chức lãnh thổ công nghiệp

CH1: Đọc thông tin và quan sát hình 25.1, hãy nêu quan niệm về tổ chức lãnh thổ công nghiệp. Lấy ví dụ cụ thể về vai trò của tổ chức lãnh thổ công nghiệp.

Một số hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp

CH1: Dựa vào bảng 25, hãy nêu ví dụ cụ thể về một trong các hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp. 

LUYỆN TẬP

CH1: Hoàn thành sơ đồ theo mẫu sau để thể hiện đặc điểm của các hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp.

VẬN DỤNG

CH1: Hãy thu thập thông tin về một trong số các khu công nghiệp ở nước ta.

PHẦN II. ĐÁP ÁN

Quan niệm và vai trò của tổ chức lãnh thổ công nghiệp

CH1: Tổ chức lãnh thổ công nghiệp là việc bố trí, sắp xếp các hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp đẻ tạo nên không gian lãnh thổ công nghiệp các cấp khác nhau trên cơ sở sử dụng hợp lí các điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên, điều kiện kinh tế - xã hội nhằm đạt hiệu quả cao nhất về kinh tế, xã hội và môi trường.

- Vai trò: Sử dụng hợp lí nguồn tài nguyên thiên nhiên, vật chất, lao động; thực hiện sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước ở các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam; giải quyết việc làm, đào tạo lao động có kĩ thuật, nâng cao thu nhập và đời sống cho công nhân.

=> Ví dụ: Khu công nghiệp Phú Tài và Long Mỹ hình thành thu hút được nhiều doanh nghiệp đầu tư vào khu công nghiệp. Bên cạnh đó, hoạt động từ các khu công nghiệp đã góp phần giải quyết việc làm ổn định với thu nhập khá cho một lực lượng lớn lao động trong tỉnh

Một số hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp

CH1:

1. Điểm công nghiệp:

- Lãnh thổ không lớn, gồm một vài xí nghiệp, có cơ sở hạ tầng riêng.

- Các xí nghiệp phân bố gần nguồn nguyên liệu, không có mối liên hệ sản xuất.

=> Ví dụ: Chế biến chè ở Mộc Châu (Sơn La), chế biến cà phê ở Tây Nguyên

2. Khu công nghiệp: 

- Có ranh giới địa lí xác định, không có dân cư sinh sống.

- Tập trung tương đối nhiều xí nghiệp, doanh nghiệp trong và ngoài nước.

- Các xí nghiệp, doanh nghiệp trong khu công nghiệp có sự liên kết, hợp tác cao, sản xuất các sản phẩm vừa tiêu thụ trong nước, vừa xuất khẩu.

=> Ví dụ: Khu chế xuất Tân Thuận, KCN Nhơn Trạch 1, 2, 3, KCN Sông 

3. Trung tâm công nghiệp:

- Gần với đô thị, gồm nhiều xí nghiệp, doanh nghiệp, khu công nghiệp tập trung có mối liên hệ chặt chẽ về quy trình công nghệ, hỗ trợ nhau trong sản xuất.

- Có các xí nghiệp, doanh nghiệp hạt nhân và các xí nghiệp, doanh nghiệp dịch vụ hỗ trợ.

- Có dân cư sinh sống và có cơ sở vật chất kĩ thuật và cơ sở hạ tầng hoàn thiện, nguồn lao động dồi dào.

- Quy mô khác nhau phụ thuộc tính chất chuyên môn hóa,

=> Ví dụ: Hà Nội, Hải Phòng, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Nha Trang

4. Vùng công nghiệp:

Theo quy hoạch của Bộ Công nghiệp (năm 2001), cả nước được phân thành sáu vùng công nghiệp:

• Vùng 1: Các tỉnh Trung du và miền núi Bắc Bộ, trừ Quảng Ninh.

• Vùng 2: Các tỉnh thuộc đồng bằng sông Hồng và Quảng Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh.

• Vùng 3: Các tỉnh từ Quảng Bình đến Ninh Thuận.

• Vùng 4: Các tỉnh thuộc Tây Nguyên, trừ Lâm Đồng.

• Vùng 5: Các tỉnh Đông Nam Bộ và Bình Thuận, Lâm Đồng.

• Vùng 6: Các tỉnh thuộc đồng bằng sông Cửu Long.

LUYỆN TẬP

CH1:

VẬN DỤNG

CH1: Khu công nghiệp Phước Đông:

- Hình thành và quy mô: Chủ đầu tư là Công ty Cổ phần Đầu tư Sài Gòn VRG, thành viên của Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam. Tổng diện tích của Khu công nghiệp Phước Đông là 2191,97 ha, nằm trong Khu liên hợp rộng 3.285 ha.

- Vị trí địa lý: Khu công nghiệp Phước Đông nằm trên hai huyện và thị xã là Huyện Gò Dầu và Thị xã Trảng Bàng, Tỉnh Tây Ninh, Việt Nam. Nằm ở trung tâm của tỉnh Tây Ninh là điểm kết nối chính giữa Thành phố Hồ Chí Minh và Phnôm Pênh, hai trung tâm kinh tế và văn hóa quan trọng của Việt Nam và Campuchia.

• Đường Xuyên Á (Quốc lộ 22): 10 km

• Trung tâm Thành phố Hồ Chí Minh: 60 km

• Trung tâm Thành phố Tây Ninh: 35 km

• Cửa khẩu Quốc tế Mộc Bài: 20 km