Video giảng sinh học 10 chân trời bài 29: Virus

Tóm lược nội dung

CHƯƠNG 6. VIRUS VÀ ỨNG DỤNG

BÀI 29: VIRUS

Mến chào các em học sinh thân yêu!

Thông qua video này, các em sẽ nắm được các kiến thức và kĩ năng như sau:

- Nêu được khái niệm và các đặc điểm của virus. Trình bày được cấu tạo của virus.

- Trình bày được các giai đoạn nhân lên của virus trong tế bào chủ. Từ đó giải thích được cơ chế gây bệnh do virus.

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

Trước khi vào bài, cô có câu hỏi muốn tất cả chúng ta cùng suy nghĩ và trả lời: Vào cuối năm 1800, Martinus Beijerinck (Hà Lan) đã tiến hành thí nghiệm tìm hiểu nguyên nhân gây bệnh khảm ở cây thuốc lá (hình 29.1). Qua thí nghiệm, em hãy cho biết:

• Trong dịch lọc (số 2) có chứa vi khuẩn không?
• Hãy dự đoán tác nhân gây bệnh khảm ở cây thuốc lá.

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Nội dung 1: Khái niệm

Để hệ thống lại kiến thức một cách khoa học và rõ ràng nhất, bây giờ chúng ta cùng trả lời những câu hỏi sau:

• Hãy nêu khái niệm và giải thích rõ các đặc điểm của virus.
• Vi khuẩn khác virus ở những điểm nào ?

Video trình bày nội dung:

CH1. 

- Khái niệm: Virus là thực thể chưa có cấu tạo tế bào, có cấu tạo rất đơn giản, chỉ có phần lõi là DNA hoặc RNA và lớp vỏ protein; kích thước siêu nhỏ (khoảng 20-300nm). Chúng sống kí sinh nội bào bắt buộc, không thể nhân lên và thực hiện các hoạt động chuyển hóa bên ngoài tế bào vật chủ.  

- Đặc điểm: 

+ Virus có kết cấu đại phân tử vô bào, không có hệ thống sinh năng lượng, không có hiện tượng sinh trưởng, không phân cách thành 2 phần bằng nhau. Không mẫn cảm với các chất kháng sinh. 

+ Trong điều kiện ngoài cơ thể chúng có thể tồn tại lâu dài ở trạng thái đại phân tử hóa học không sống và có khả năng truyền nhiễm. 

LT: HS tham khảo file đính kèm phía dưới hoạt động.

Nội dung 2: Cấu tạo và phân loại virus

Trước khi bắt đầu với nội dung số 2, cô muốn chúng ta cùng trả lời những câu hỏi sau:

+ Virus cấu tạo từ những thành phần nào?

+ Nucleic acid của virus có đặc điểm gì?

+ Vỏ capsit được cấu tạo và sắp xếp như thế nào xung quanh lõi nucleic acid?

+ Một số virus có thêm vỏ ngoài, vỏ ngoài được cấu tạo như thế nào?

+ Em hãy trả lời câu hỏi 2,3 và bài luyện tập trang 141 SGK.

CH2: Nêu cấu tạo của virus.

CH3: Trình bày các tiêu chí phân loại virus.

Luyện tập: Hãy tìm một số ví dụ về virus kí sinh ở vi khuẩn, thực vật, động vật và con người. 

Video trình bày nội dung:

+ Virus cấu tạo từ 2 thành phần cơ bản là lõi nucleic acid và vỏ capsid.

+ Nucleic acid của virus có đặc điểm: là một chuỗi đơn hoặc chuỗi kép.

+ Vỏ capsid được cấu tạo từ các đơn vị protein là capsomer,được sắp xếp bao quanh lõi nucleic acid. 

+ Một số virus có thêm vỏ ngoài, vỏ ngoài được cấu tạo gồm lớp kép phospholipid và protein, trên vỏ ngoài chứa các gai glycoprotein. 

CH2: Nêu cấu tạo của virus

+ Lõi nucleic acid: DNA hoặc RNA ( chuỗi đơn hoặc chuỗi kép)

+ Lớp vỏ: Virus trần:  vỏ capsid được cấu tạo từ các đơn vị protein là capsomer. Virus có vỏ ngoài có thêm gồm lớp kép phospholipid và protein, trên vỏ ngoài có các gai glycoprotein. 

CH3: Trình bày các tiêu chí phân loại virus.

(1) Dựa vào lớp vỏ ngoài: chia 2 loại Virus trần và  Virus có vỏ ngoài

(2) Dựa vào sự sắp xếp của capsomer : chia 4 loại virus: virus có cấu trúc xoắn, virus có cấu trúc khối, virus hình cầu, virus có cấu trúc vừa khối vừa xoắn

(3) Dựa vào vật chất di truyền: chia 2 loại: virus DNA và virus RNA

(4) Dựa vào đối tượng vật chủ: chia 4 loại: virus kí sinh ở vi khuẩn, virus kí sinh ở nấm, virus kí sinh ở thực vật, virus kí sinh ở động vật và người.

LT:

(1) Virut kí sinh ở vi sinh vật
+ Phage T2, T4, T5

(2) Virut kí sinh ở thực vật

+ Virus khảm thuốc lá

+ Virus xoăn lá cà chua, 

+ Virus gây bệnh lùn xoắn lá ở lúa.

(3) Virut kí sinh ở động vật và con người

-Virus SARS-CoV-2

-Virus HIV

-Virus đậu mùa

-Virus cúm

………..

Nội dung video bài 29: Virus còn nhiều phần rất hấp dẫn và thú vị. Hãy cùng đăng kí để tham gia học bài và củng cố kiến thức thông qua hoạt động luyện tập và vận dụng trong video.