Video giảng sinh học 10 chân trời bài 19: Quá trình phân bào

Tóm lược nội dung

BÀI 19: QUÁ TRÌNH PHÂN BÀO

Mến chào các em học sinh thân yêu!

Thông qua video này, các em sẽ nắm được các kiến thức và kĩ năng như sau:

• Dựa vào cơ chế nhân đối và phân li của nhiễm sắc thể để giải thích được quá trình nguyên nhân và giảm phân; nguyên phân là cơ chế sinh sản của tế bào, cùng với giảm phân, thụ tinh là cơ sở của sinh sản hữu tính ở sinh vật. 
• Trình bày được một số nhân tố ảnh hưởng đến quá trình giảm phân. 
• Lập được bảng so sánh quá trình nguyên nhân và quá trình giảm phân. 
• Vận dụng kiến thức về nguyên nhân và giảm phân vào giải thích một số vấn đề trong thực tiễn.

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

Trước khi vào bài, cô có câu hỏi muốn tất cả chúng ta cùng suy nghĩ và trả lời: Cơ chế nào giúp một hợp tử phát triển thành cơ thể gồm rất nhiều tế bào có bộ nhiễm sắc thể giống nhau và giống bị nhiễm sắc thể trong hợp tử ban đầu? Cơ chế nào giúp cơ thể tạo được sự đa dạng di truyền ở thế hệ sau của các loài sinh vật sinh sản hữu tính? 

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Nội dung 1: Quá trình nguyên phân

Để hệ thống lại kiến thức một cách khoa học và rõ ràng nhất, bây giờ chúng ta cùng trả lời những câu hỏi sau:

• Quá trình nguyên phân gồm mấy kì? Sau một lần nguyên phân thì thu được bao nhiêu tế bào từ một tế bào ban đầu?
• Giai đoạn phân chia nhân ở quá trình nguyên phân gồm các kì nào? Trong các kì của nguyên phân, nhiễm sắc thể thoi phân bào và màng nhân có sự thay đổi như thế nào?
• Quá trình phân chia tế bào chất trong nguyên phân có gì khác nhau ở tế bào động vật và thực vật? 

Video trình bày nội dung:

HĐ1. 

Quá trình nguyên phân gồm bốn kì: kì đầu, kì giữa, kì sau, kì cuối.

HĐ2. 

Sau một lần nguyên phân thì thu được hai tế bào từ một tế bào ban đầu

HĐ3. 

Giai đoạn phân chia nhân ở quá trình nguyên phân gồm kì đầu, kì giữa và kì sau.

HĐ4. 

HĐ5. 

Điểm khác nhau ở quá trình phân chia tế bào chất trong nguyên phân ở tế bào động vật và thực vật. 

- Tế bào động vật: Hình thành eo thắt từ ngoài vào trong để tách thành hai tế bào con. 

- Tế bào thực vật: Hình thành vách ngăn từ trong ra ngoài để tách thành hai tế bào con.

Luyện tập 

 - Từ đầu kì đầu cho đến đầu kì sau, các nhiễm sắc thể ở trạng thái co xoắn để rút ngắn chiều dài của nhiễm sắc thể, nhờ đó tạo điều kiện thuận lợi cho sự phân li các nhiễm sắc thể về hai cực tế bào ở kì sau. 

- Ở đầu kì cuối cho đến khi kết thúc nguyên phân, các nhiễm sắc thể dãn xoắn để chuẩn bị cho quá trình tổng hợp các chất và nhân đôi ở chu kì tế bào tiếp theo.

Nội dung 2: Ý nghĩa của quá trình nguyên phân

Em hãy trình bày ý nghĩa về sự thay đổi hình thái nhiễm sắc thể trong các kì của quá trình nguyên phân

Video trình bày nội dung:

HĐ6. Ý nghĩa của quá trình nguyên phân đối với sự sinh trưởng, phát triển của cây:

Nguyên phân làm tăng số lượng tế bào, cùng với sự sinh trưởng của tế bào giúp gia tăng chiều dài của thân và rễ, làm phát sinh thêm cành nhánh cho cây, tham gia vào quá trình sinh trưởng, phát triển của cây.

3. Kết luận 

• Nguyên phân là quá trình phân bào nguyên nhiễm, tế bào con được tạo thành có số lượng nhiễm sắc thể giữ nguyên so với tế bào ban đầu. Trong nguyên phân, bộ nhiễm sắc thể của tế bào mẹ có sự biến đổi hình thái qua các kì phân bào.
• Nguyên phân gồm hai quá trình: quá trình phân chia nhân (Mitosis) và quá trình phân chia tế bào chất (Cytokinesis). Trong quá trình phân chia nhận, bộ nhiễm sắc thể của tế bào mẹ được nhân đối và phân chia thành hai tế bào con giống hệt nhau. 
• Nguyên phân đảm bảo ổn định bộ nhiễm sắc thể của loài qua các thế hệ tế bào. 
• Nguyên nhân giúp cơ thể sinh vật đa bào lớn lên và làm tăng số lượng cá thể của quần thể đơn bào.

………..

Nội dung video bài 19: Quá trình phân bào còn nhiều phần rất hấp dẫn và thú vị. Hãy cùng đăng kí để tham gia học bài và củng cố kiến thức thông qua hoạt động luyện tập và vận dụng trong video.