Slide bài giảng Sinh học 11 chân trời bài 8: Dinh dưỡng và tiêu hoá ở động vật
Slide điện tử bài 8: Dinh dưỡng và tiêu hoá ở động vật. Trình bày với các hiệu ứng hiện đại, hấp dẫn. Giúp học sinh hứng thú học bài. Học nhanh, nhớ lâu. Có tài liệu này, hiệu quả học tập của học môn Sinh học 11 Chân trời sáng tạo sẽ khác biệt
Bạn chưa đủ điều kiện để xem được slide bài này. => Xem slide bài mẫu
Tóm lược nội dung
BÀI 8. DINH DƯỠNG VÀ TIÊU HÓA Ở ĐỘNG VẬT
HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU
CH: Viêm gan là tình trạng tổn thương nhu mô gan, khiến chức năng gan dần bị suy giảm. Tại sao người bị bệnh viêm gan cần hạn chế ăn các loại thức ăn có chứa hàm lượng lipid cao?
Trả lời rút gọn:
Vì thức ăn có chứa hàm lượng lipid cao sẽ tạo gánh nặng cho gan, ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất, lọc thải độc tố tại gan.
I. KHÁI QUÁT VỀ QUÁ TRÌNH DINH DƯỠNG
CH 1: Vì sao nói động vật là sinh vật dị dưỡng?
Trả lời rút gọn:
Động vật không tự tổng hợp chất hữu cơ từ các chất vô cơ mà phụ thuộc vào việc tiêu thụ chất hữu cơ từ sinh vật khác để xây dựng cơ thể.
CH 2: Quá trình dinh dưỡng ở động vật bao gồm những giai đoạn nào?
Trả lời rút gọn:
Quá trình dinh dưỡng gồm 5 giai đoạn: Lấy thức ăn, tiêu hóa thức ăn, hấp thu, đồng hóa và thải chất cặn bã.
II. CÁC HÌNH THỨC TIÊU HÓA Ở ĐỘNG VẬT
CH 3: Quan sát hình 8.1, hãy trình bày hình thức tiêu hóa ở bọt biển
Trả lời rút gọn:
Ở bọt biển, quá trình tiêu hóa là tiêu hóa nội bào, bao gồm các bước: hình thành không bào tiêu hóa → enzim từ lizôxôm vào không bào tiêu hóa → thức ăn thủy phân thành chất dinh dưỡng đơn giản → chất dinh dưỡng hấp thu vào tế bào chất.
CH 4: Quan sát Hình 8.2, hãy trình bày hình thức tiêu hóa ở thủy tức.
Trả lời rút gọn:
Ở thủy tức, tiêu hóa là kết hợp giữa tiêu hóa ngoại bào và tiêu hóa nội bào:
+ Thức ăn (như rận nước) được hấp thụ vào túi tiêu hoá qua miệng.
+ Tế bào trên thành túi tiêu hoá sản xuất enzim vào khoang tiêu hoá để phân hủy thức ăn hóa học, biến chất thành các phần nhỏ hơn được hấp thụ vào trong tế bào.
+ Tiếp tục qua tiêu hoá nội bào, thức ăn chuyển thành các chất dinh dưỡng đơn giản cho cơ thể hấp thụ.
Luyện tập: Tiêu hóa nội bào và tiêu hóa ngoại bào khác nhau như thế nào?
Trả lời rút gọn:
- Tiêu hóa nội bào xảy ra bên trong tế bào, thức ăn được phân hủy hóa học bằng hệ thống enzym nội bào.
- Tiêu hóa ngoại bào xảy ra bên ngoài tế bào, thức ăn được phân hủy hóa học và cơ học trong túi hoặc ống tiêu hóa.
CH 5: Quan sát Hình 8.3, hãy trình bày hình thức tiêu hóa ở bò.
Trả lời rút gọn:
Dạ dày bò có 4 ngăn (dạ cỏ, dạ tổ ong, dạ lá sách, dạ múi khế):
1. Thức ăn được bò ăn vào chuyển vào dạ cỏ, nơi có enzym xenlulaza để tiêu hóa xenlulozo và các chất khác.
2. Thức ăn sau khi lên men và làm mềm đi sẽ vào dạ tổ ong, được nhai kĩ lại trước khi tiếp tục.
3. Thức ăn sau khi nhai kĩ được chuyển xuống dạ lá sách để hấp thụ nước.
4. Thức ăn sau khi hấp thụ nước đi vào dạ múi khế, nơi tiết pepsin và HCl tiêu hóa protein.
CH 6: Quan sát Hình 8.4 và cho biết các cơ quan tham gia vào quá trình tiêu hóa cơ học và tiêu hóa hóa học, kể tên và mô tả hình thức tiêu hóa thức ăn trong các bộ phận của ống tiêu hóa người bằng cách hoàn thành Bảng 8.1
Trả lời rút gọn:
Cơ quan | Tiêu hóa cơ học | Tiêu hóa hóa học |
Miệng | X |
|
Thực quản | X |
|
Túi mật |
| X |
Gan |
| X |
Dạ Dày |
| X |
Ruột non |
| X |
Ruột già |
| X |
Trực tràng | X |
|
Hậu môn | X |
|
III. CHĂM SÓC VÀ BẢO VỆ HỆ TIÊU HÓA
CH 7: Hãy giải thích vai trò của thực phẩm sạch đối với đời sống con người bằng cách hoàn thành Bảng 8.2
Trả lời rút gọn:
Vai trò của thực phẩm sạch | Giải thích |
Đảm bảo an toàn, không gây ngộ độc hay gây ra các hậu quả khi sử dụng | Tránh nhiễm các mầm bệnh, đau bụng, thậm chí là ung thư hay tử vong |
Cung cấp chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể | Chúng đảm bảo cơ thể khi hấp thụ chất dinh dưỡng sẽ giúp khỏe mạnh, tăng cường các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể |
Giảm thiểu bệnh tật | Sản phẩm được chứng nhận là thực phẩm sạch phải đáp ứng 4 yêu cầu: không sử dụng phân bón hóa học, thuốc bảo vệ thực vật độc hại, chất kích thích tăng trưởng, hoặc chất gây biến đổi gen. Điều này giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh nguy hiểm từ việc tiêu thụ thực phẩm không rõ nguồn gốc. |
CH 8: Quan sát Bảng 8.3, hãy cho biết sự khác nhau về nhu cầu năng lượng, protein, lipid, carbohydrate ở các độ tuổi, giới tính, tình trạng mang thai và cho con bú. Tại sao lại có sự khác nhau đó
Trả lời rút gọn:
Nhu cầu dinh dưỡng phụ thuộc vào nhiều yếu tố:
- Giới tính: Nam thường có nhu cầu cao hơn nữ.
- Lứa tuổi: Trẻ em cần nhiều hơn người già để phát triển cơ thể.
- Hoạt động: Người lao động nặng có nhu cầu cao hơn.
- Trạng thái cơ thể: Người có kích thước lớn, người mới ốm khỏi cần nhiều hơn.
Luyện tập: Hãy tìm hiểu một số bệnh tiêu hóa phổ biến và một số bệnh học đường liên quan đến dinh dưỡng và hoàn thành Bảng 8.4, 8.5
Trả lời rút gọn:
Bệnh tiêu hóa | Nguyên nhân | Hậu quả | Cách phòng tránh |
Sỏi mật | Sỏi mật là sự kết tụ của chất cặn trong túi mật, thường gây ra bởi cholesterol dư thừa hoặc hoạt động bất thường của túi mật. | gây đau nhức dữ dội, nguy hiểm hơn khi sỏi bị tắc nghẽn trong ống mật gây viêm sưng, xuất huyết | - Đi khám sức khỏe định kỳ. - Luyện tập thể dục hàng ngày. - Duy trì chế độ ăn uống cân đối, hợp lý. - Uống đủ nước hàng ngày. - Tiêu thụ thực phẩm giàu carbohydrate và chất xơ. - Tăng cường ăn rau củ và hoa quả tươi. |
Viêm loét dạ dày- đại tràng | chế độ ăn uống thiếu lành mạnh, lạm dụng rượu bia, nhiễm khuẩn HP,... | gây những vết viêm loét khó lành ở niêm mạc dạ dày - đại tràng. Những vết loét này sẽ ngày càng lan rộng và ăn sâu nếu không được điều trị tốt, hậu quả gây chảy máu dạ dày, thủng dạ dày,... rất nguy hiểm. | - Hạn chế ăn các loại đồ chua, cay, nóng, chứa nhiều acid và chất kích thích, thực phẩm cay nóng: Ớt, mù tạt, tiêu… - Tránh dùng thuốc giảm đau chống viêm không steroid. ... - Tránh stress. ... - Tránh thức khuya. |
Bệnh học đường liên quan đến dinh dưỡng | Nguyên nhân | Hậu quả | Cách phòng tránh |
Bệnh béo phì | do yếu tố di truyền, do chế độ ăn uống không lành mạnh, lười hoạt động | Béo phì ở trẻ không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn gây ra các vấn đề sức khỏe như bệnh tim mạch, vấn đề về hệ xương khớp và thoái hóa khớp. | Lựa chọn một chế độ sống lành mạnh, thường xuyên vận động, bố mẹ có thể nhờ trẻ làm một số việc nhà như dọn nhà, tưới cây, quét sân, nhà…Chế độ dinh dưỡng hợp lý, không quá nhiều chất béo, đồ ngọt. |
Bệnh nhiễm trùng đường tiểu | vi trùng xâm nhập vào đường nước tiểu | Hầu hết các vi trùng này không nguy hiểm nếu thải ra ngoài theo hệ bài tiết nhưng khi chúng lưu lại cơ quan khác trong đường tiết niệu sẽ dẫn đến bệnh viêm bàng quang, viêm thận… | Dạy trẻ cách giữ gìn vệ sinh các cơ quan đường tiết niệu, uống nhiều đủ lượng nước lọc trong ngày, không ăn nhiều đồ ăn có nhiều đường, nhiều protein, đồ ăn quá mặn các chất có thể tạo sỏi trong thận và bàng quang. Đặc biệt, trẻ em nên ăn chín, uống sôi, không nhịn đi vệ sinh. |
Vận dụng: Hãy đề xuất chế độ ăn và biện pháp dinh dưỡng phù hợp cho bản thân
Trả lời rút gọn:
Chế độ ăn lành mạnh cần tăng cường rau củ, trái cây, và đậu hạt, đồng thời hạn chế chất béo bão hòa, muối/natri và đường tinh luyện. Kết hợp với việc rèn luyện thể dục thể thao để đạt hiệu quả tốt nhất. Ví dụ thực đơn 1 ngày có thể bao gồm bánh mì nguyên hạt và trứng luộc cho bữa sáng, trái cây sấy khô làm bữa ăn nhẹ, mì nấu xương và trái cây cho bữa trưa, cơm gạo lứt kèm thịt gà kho và trái cây cho bữa tối.
Slide bài giảng lớp 11 cánh diều
Slide bài giảng lớp 11 chân trời sáng tạo
Slide bài giảng lớp 11 kết nối tri thức
