Slide bài giảng Sinh học 11 chân trời bài 6: Hô hấp ở thực vật

Tóm lược nội dung

BÀI 6. HÔ HẤP Ở THỰC VẬT

HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU

CH: Hiện nay, việc sử dụng khí để bảo quản nông sản là một biện pháp hiện đại và cho hiệu quả cao. Tại sao?

Trả lời rút gọn:

- Nguyên tắc để bảo quản nông sản là ức chế hoạt động hô hấp xảy ra, vì hô hấp làm tiêu hao các chất trong nông sản, làm hỏng nông sản.

- Nồng độ cao sẽ ức chế hoạt động hô hấp, do đó người ta đã ứng dụng điều này trong bảo quản nông sản.

I. KHÁI QUÁT VỀ HÔ HẤP Ở THỰC VẬT

CH 1: Hãy cho biết nguyên liệu và sản phẩm của quá trình hô hấp ở thực vật.

Trả lời rút gọn:

- Nguyên liệu của quá trình hô hấp gồm Carbohydrat và

- Sản phẩm của quá trình hô hấp gồm CO, , năng lượng

CH 2: Hãy cho biết vai trò của hô hấp đối với quá trình hút nước và khoáng ở cây.

Trả lời rút gọn:

- ATP, sản phẩm của quá trình hô hấp, tham gia vào quá trình vận chuyển chủ động chất khoáng, trong khi CO2, sản phẩm của quá trình hô hấp, tham gia vào quá trình hút bám trao đổi.

- Sản phẩm trung gian của hô hấp và quá trình hấp thụ chất khoáng tăng áp suất thẩm thấu của tế bào, nâng cao khả năng hút nước của chúng.

II. CÁC GIAI ĐOẠN HÔ HẤP Ở THỰC VẬT

CH 3: Quan sát Hình 6.1, cho biết quá trình hô hấp ở thực vật có thể diễn ra theo các con đường nào.

Trả lời rút gọn:

- Phân giải kị khí bao gồm đường phân và lên men. Đường phân xảy ra trong tế bào chất, chuyển đổi phân tử glucôzơ thành axit piruvic. Lên men là quá trình axit piruvic được chuyển hóa thành rượu etylic hoặc axit lactic và tạo ra 2 ATP.

- Phân giải hiếu khí bao gồm đường phân và hô hấp hiếu khí. Trong hô hấp hiếu khí, chu trình Krebs diễn ra trong ma trận của ti thể, và axit piruvic từ đường phân được hoàn toàn oxi hóa. Chuỗi truyền electron giải phóng năng lượng từ axit piruvic, tạo ra 6 CO2, 6 H2O và tích lũy được 36 ATP.

Luyện tập: Tại sao thực vật có thể tồn tại được trong điều kiện thiếu tạm thời?

Trả lời rút gọn:

Thực vật có thể tồn tại trong điều kiện thiếu O2 tạm thời bằng cách thực hiện hô hấp kị khí:

- Giai đoạn đường phân: Glucozơ chuyển thành axit piruvic kèm theo sản xuất ATP và NADH.

- Lên men: Axit piruvic chuyển hóa thành etanol hoặc axit lactic, kèm theo sản xuất ATP.

III. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HÔ HẤP Ở THỰC VẬT

CH 4: Khi điều kiện thời tiết khô hạn, quá trình hô hấp ở thực vật bị ảnh hưởng như thế nào? Giải thích.

Trả lời rút gọn:

Khi môi trường khô hạn làm thực vật mất nước, cường độ hô hấp giảm do nước đóng vai trò trực tiếp trong quá trình oxi hóa nguyên liệu của hô hấp. Hàm lượng nước trong cơ quan và cơ thể hô hấp ảnh hưởng trực tiếp đến cường độ hô hấp.

CH 5: Quan sát Hình 6.2, hãy cho biết nhiệt độ ảnh hưởng như thế nào đến hô hấp ở thực vật.

Trả lời rút gọn:

Nhiệt độ tối ưu (30°C - 35°C) là khi cường độ hô hấp đạt giá trị cao nhất. Nhiệt độ tối đa (40°C - 45°C), khi quá cao, gây biến tính protein và phá hủy cấu trúc của nguyên sinh chất, dẫn đến cái chết của cây.

CH 6: Tại sao nhiều loài thực vật (cải ngọt, hoa hồng,...) chỉ có thể sống trong điều kiện môi trường đất thoáng khí và thoát nước tốt?

Trả lời rút gọn:

Nếu trồng cây trong đất nén chặt hoặc đất thoát nước kém, cây có thể thiếu oxy. Trong tình trạng này, rễ cây sẽ bị tổn thương và các lông hô hấp trên rễ ngừng hoạt động.

Luyện tập: Tại sao khi nồng độ trong không khí tăng lên khoảng 35% so với mức bình thường thì hầu hết các loại hạt giống sẽ bị mất khả năng nảy mầm?

Trả lời rút gọn:

Vì hàm lượng cao trong môi trường sẽ làm cho phản ứng chuyển dịch theo chiều nghịch và hô hấp bị ức chế dẫn đến hạt mất khả năng nảy mầm.

IV. ỨNG DỤNG CỦA HÔ HẤP Ở THỰC VẬT

CH 7: Hãy cho biết cơ sở khoa học của biện pháp tăng hiệu quả hô hấp ở cây trồng.

Trả lời rút gọn:

Để cây trồng phát triển tốt và đạt năng suất cao, cần đảm bảo các điều kiện môi trường như ánh sáng, nhiệt độ, hàm lượng nước, và thành phần không khí thuận lợi cho quá trình hô hấp hiếu khí của cây trồng trong sản xuất nông nghiệp.

CH 8: Hãy cho biết cơ sở khoa học của các biện pháp bảo quản hạt và nông sản, kể tên một số đối tượng được bảo quản ở mỗi biện pháp bằng cách hoàn thành bảng sau:

Trả lời rút gọn:

Vận dụng: Tại sao biện pháp bảo quản lạnh vừa hạn chế giảm hàm lượng chất hữu cơ, vừa có tác dụng ngăn chặn sự phát triển của vi sinh vật gây hại cho nông sản?

Trả lời rút gọn:

Bảo quản lạnh giảm nhiệt độ thực phẩm, chậm quá trình sinh học, giảm chất hữu cơ và ngăn vi sinh vật gây hại phát triển.

V. MỐI QUAN HỆ GIỮA QUANG HỢP VÀ HÔ HẤP

CH 9: Quan sát Hình 6.3, hãy phân tích mối quan hệ giữa quang hợp và hô hấp ở thực vật

Trả lời rút gọn:

Hô hấp và quang hợp cần nhau: không có chất hữu cơ từ quang hợp thì không có năng lượng cho hô hấp, và ngược lại, không có năng lượng từ hô hấp thì không có chất hữu cơ cho quang hợp.