Slide bài giảng Kinh tế pháp luật 10 kết nối bài 15: Nội dung cơ bản của hiến pháp về chế độ chính trị

Tóm lược nội dung

CHỦ ĐỀ 8: HIẾN PHÁP NƯỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

BÀI 15: NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA HIẾN PHÁP VỀ CHẾ ĐỘ CHÍNH TRỊ

Mở đầu

Câu hỏi: Em hãy chia sẻ sự hiểu biết của em về chế độ chính trị của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam hiện nay.

Trả lời rút gọn:

Hệ thống chính trị hiện nay ở Việt Nam bao gồm Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Hệ thống này thực hiện quyền làm chủ của nhân dân và xây dựng xã hội chủ nghĩa theo cơ chế: Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, và nhân dân làm chủ.

Nội dung của hiến pháp năm 2013 về hình thức chỉnh thể và chủ quyền, lãnh thổ của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam

Câu 1: Hiến pháp năm 2013 quy định chỉnh thể của nước Việt Nam là gì?

Trả lời rút gọn:

Hình thức chỉnh thể là cách nhà nước tổ chức, cấu trúc bên trong, vị trí, quyền hạn, trách nhiệm và mối quan hệ giữa các cơ quan nhà nước, thể hiện bên ngoài dưới dạng mô hình hoặc hình dáng của nhà nước.

Câu 2: Chủ quyền lãnh thổ của nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam được hiến pháp năm 2013 quy định thế nào? Hãy nêu ví dụ về việc thực hiện tốt quy định của hiến pháp về chủ quyền, lãnh thổ.

Trả lời rút gọn:

- Chủ quyền lãnh thổ của Việt Nam, theo Hiến pháp 2013, bao gồm đất liền, không gian trên trời, vùng biển và đảo, đã được hình thành và củng cố qua hàng ngàn năm lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc. Đây là giá trị thiêng liêng, không thể xâm phạm.

- Ví dụ, quốc gia ven biển có quyền thực hiện sự kiểm soát để ngăn chặn vi phạm các quy định về hải quan, thuế, và nhập cư.

Nội dung của hiến pháp năm 2013 về bản chất nhà nước và tổ chức quyền lực chính trị Việt Nam

Câu hỏi: Bản chất của nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam được Hiến pháp năm 2013 xác định là gì? Em hiểu bản chất đó như thế nào?

Trả lời rút gọn:

Là nhà nước của dân, do dân và vì dân. Tất cả quyền lực nhà nước đều thuộc  về nhân dân

Quy định về đường lối đối ngoại, Quốc kì, quốc huy, quốc ca, quốc khánh và thủ đô của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam

a) Quy định về đường lối đối ngoại

Câu 1: Bản chất của nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam được Hiến pháp năm 2013 xác định là gì? Em hiểu bản chất đó như thế nào?

Trả lời rút gọn:

- Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hoà bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển theo Hiến pháp 2013. 

- Đường lối này bao gồm đa phương hoá, đa dạng hoá quan hệ, chủ động và tích cực hội nhập, hợp tác quốc tế, dựa trên tôn trọng độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ. 

+ Nước không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, tuân thủ Hiến chương Liên hợp quốc và các điều ước quốc tế. Việt Nam cũng cam kết là bạn, đối tác tin cậy, và thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế, góp phần vào sự nghiệp hoà bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiền bộ xã hội trên thế giới.

Câu 2: Theo em, đường lối đối ngoại cuả Việt Nam hiện nay có ý nghĩa như thế nào đối với sự phát triển của đời sống xã hội và sự phát triển của đất nước?

Trả lời rút gọn:

- Việc mở rộng và phát triển quan hệ đối ngoại cùng với quốc phòng an ninh góp phần bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia, cũng như duy trì môi trường hoà bình, ổn định.

- Đồng thời, hoạt động này cũng thu hút nhiều nguồn vốn, công nghệ, và trí thức từ bên ngoài để phục vụ cho quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước.

- Đến năm 2021, Việt Nam đã xây dựng quan hệ ngoại giao với 189/193 nước trên thế giới và duy trì mối quan hệ tốt với tất cả các quốc gia lớn, cũng như các Uỷ viên Thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.

- Nước ta đã thiết lập quan hệ đối tác chiến lược với 17 quốc gia (bao gồm 3 quốc gia đối tác chiến lược toàn diện) và 13 quan hệ đối tác toàn diện.

Câu 3: Theo em, vì sao Hiến pháp có nội dung quy định về Quốc kì, Quốc huy, Quốc ca, Quốc khánh, Thủ đô của đất nước?

Trả lời rút gọn:

Quốc kì, Quốc huy, Quốc ca, Quốc khánh, Thủ đô là những nội dung quan trọng gắn liễn với thể chế chính trị của quốc gia. Các nội dung này được quy định cụ thể, chi tiết tại Điều 13 Hiến pháp năm 2013.

Luyện tập

Câu 1: Em hãy cho biết các ý kiến sau đây đúng hay sai. Vì sao?

a. Hiến pháp quy định tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân nên nhân dân có thể tự ý quyết định làm bất cứ việc gì mà mình muốn.

b. Học sinh có thể thực hiện nghĩa vụ với Tôe quốc bằng cách không chia sẻ những thông tin có nội dung sai lệch về chủ quyền, lãnh thổ quốc gia.

c. Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam cân quan tâm, tạo điều kiện để mọi người dân phát huy quyền làm chủ đối với đất nước.

d. Bảo vệ chủ quyền lãnh thổ quốc gia là trách nhiệm riêng của lực lượng quân đội.

Trả lời rút gọn:

a. Sai. Vì nhân dân cũng phải thực hiện những việc làm cần tuân thủ pháp luật

b. Đúng

c. Đúng

d.Sai . Là trách nhiệm cảu mỗi công dân

Câu 2: Em có nhận xét gì về hành vi của mỗi nhân vật trong các trường hợp sau đây?

a. Là cán bộ lãnh đạo, ông A luôn quan tâm, khuyến khich người dân thực hiện quyền giám sát của mình đối với hoạt động của cơ quan nhà nước ở địa phương bằng cách có ý kiến trực tiếp hoặc bằng văn bản.

b. Anh H tỏ thái độ thờ ơ, từ chối tham gia cuộc họp lấy ý kiến nhân dân về chương trình phát triển kinh tế - xã hội địa phương do chính quyền xã tổ chức.

c. Cán bộ xã B tim cách đổ lỗi cho người dân khi bị cấp trên phát hiện sai phạm.

Trả lời rút gọn:

a. Hành vi ông A đúng, đáng được noi theo 

b. Anh H sai vì hoạt động này hỗ trợ phát triển kinh tế và ổn định cuộc sống, vì vậy, mỗi người cần tích cực đóng góp ý kiến để giúp nhà nước thực hiện tốt hơn.

c. Sai vì khi mình thực hiện không đúng nên đứng ra nhận lỗi không nên có hành động đổ lỗi cho nhân dân

Câu 3:  Xử lí tình huống

a. P và nhóm bạn của mình có sở thích sưu tầm hỉnh ảnh, tư liệu, hiện vật về biển, đảo Việt Nam. Sau một thời gian tích cực tìm kiếm, cả nhóm đã sưu tầm được một số tư liệu quý về việc bảo vệ chủ quyền biển, đào đất nước của các thế hệ đi trước. P muốn gửi các tư liệu đó lên thư viện trường để lảm tài liệu tham khảo cho mọi người nhưng không biết nên thuyết phục như thế nào để các bạn trong nhóm đồng ý với mình. Nếu là P. em sẽ thuyết phục các bạn như thế nào?

b. Có dịp lên thăm một tỉnh miễn núi, T được biết nhiều học sinh đồng bảo dân tộc được Nhà nước hỗ trợ kinh phi, tạo điều kiện được học tập ở trường dân tộc nội trú. T thắc mắc: Tại sao học sinh đân tộc miễn núi được nhà nước quan tâm như vậy?

Nều là bạn của T, em sẽ giải thích cho bạn như thế nào?

Trả lời rút gọn:

a. Tuyên truyền về vẻ đẹp quốc gia và khuyến khích chia sẻ với mọi người để mọi người trong và ngoài nước đều có thể biết đến vẻ đẹp của đất nước.

b. Nhà nước ưu tiên hỗ trợ học sinh ở vùng miền núi vì họ sống ở môi trường khó khăn, thiếu thốn về nguồn lực và cơ sở hạ tầng, đồng thời trình độ học vấn của họ còn thấp.

Vận dụng

Câu 1: Em hãy vẽ một bức tranh hoặc thiết kế một khẩu hiệu tuyên truyền người thân thực hiện tốt các quy định của Hiến pháp năm 2013 vẻ chế độ chính trị.

Trả lời rút gọn:

HS thực hiện vẽ tranh

Câu 2: Em hãy viết một bài luận về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của biển, đảo đối với nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam và chia sẻ sản phẩm với các bạn trong lớp.

Trả lời rút gọn:

Biển Đông là một trong 10 tuyến đường hàng hải lớn nhất thế giới với lưu lượng tàu hoạt động đáng kể, kết nối Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương. Nó mang tính chiến lược cao đối với nhiều quốc gia và được Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản đánh giá quan trọng về nguồn cung và an ninh. Với Việt Nam, biển và ven biển là vùng chiến lược quan trọng, là nguồn tài nguyên dầu mỏ, khí đốt, và hải sản phong phú. Việt Nam có tiềm năng phát triển ngành nuôi trồng hải sản và xây dựng cảng biển để nâng cao hoạt động logistics và vận tải hàng hải.