BÀI 18. HỢP CHẤT CARBONYL

IV. ỨNG DỤNG VÀ ĐIỀU CHẾ

Bài 1: Tìm hiểu và trình bày các ứng dụng...

Đáp án:

• Formaldehyde: dùng chủ yếu để sản xuất nhựa, cũng được sử dụng để sản xuất phẩm nhuộm, chất nổ và dược phẩm, dung dịch 37 – 40% formaldehyde trong nước, được dùng để ngâm xác động thực vật, tẩy uế, tiệt trùng.

• Acetaldehyde (ethanal):  điều chế nhiều dược phẩm hoặc các chất có ứng dụng trong thực tiễn. 

• Acetone: làm dung môi trong sản xuất tơ nhân tạo, thuốc súng không khói, tổng hợp hữu cơ như để tổng hợp bisphenol-A, chloroform, thuốc an thần solfonal,...

BÀI TẬP CUỐI SGK

Bài 1: Công thức cấu tạo của acetone là...

Đáp án:

Đáp án C.

Bài 2: Khử CH3COCH3 bằng LiAlH4, thu được sản phẩm là...

Đáp án:

Đáp án D.

CH3COCH3 →LiAlH4 CH3C(OH)CH3

                                   propan-2-ol

Bài 3: Viết công thức cấu tạo và gọi tên thay thế...

Đáp án:

Bài 4: Biết công thức cấu tạo của các chất carbonyl...

Đáp án:

Công thức có thể có của A là: CH3–CH2–CHO và CH3–CO–CH3.

Phương pháp hóa học:

• Aldehyde phản ứng với thuốc thử Tollens tạo kết tủa xám bạc.

• Aldehyde phản ứng với Cu(OH)2 trong môi trường kiềm tạo kết tủa đỏ gạch (Cu2O).

• Hợp chất chứa nhóm methyl ketone (CH3CO-R) phản ứng với iodine trong môi trường kiềm tạo kết tủa iodoform màu vàng.

PTHH: 

CH3-CH2-CHO + 2[Ag(NH3)2]OH →to CH3-CH2-COONH4 + 2Ag + 3NH3 + H2O

CH3-CH2-CHO + 2Cu(OH)2 + NaOH →to CH3-CH2-COONa + Cu2O + 3H2O

CH3COCH3 + 3I2 + 4NaOH ⟶ CH3COONa  + CHI3 + 3NaI + 3H2O 

Bài 5*: Hợp chất hữu cơ X được dùng nhiều trong tổng hợp hữu cơ...

Đáp án:

Phần trăm khối lượng O là: 

100% - 62,07% - 10,34% = 27,59%

Gọi CTĐGN của X là CxHyOz.

Ta có: x:y:z =  = 3:6:1

CTĐGN của X là: C3H6O

Phân tử khối của X là 58 vì giá trị m/z của peak [M+] bằng 58.

=> (12.3 + 1.6 + 16).n = 58.n = 58 => n = 1.

CTPT của X là: C3H6O.

X có liên kết C=O trong phân tử.

X không có phản ứng với Cu(OH)2 trong môi trường kiềm để tạo ra kết tủa màu đỏ gạch => X không thể là aldehyde, X là ketone.

Vậy CTCT của X là CH3-CO-CH3.

Bài 6: Cho ba chất hữu cơ A, B, C có cùng công thức phân tử là C3H6O...

Đáp án:

Chất A có phản ứng tráng bạc => A có là aldehyde.

Chất B không có phản ứng tráng bạc nhưng có phản ứng tạo iodoform => B có nhóm methyl ketone.

Chất C làm mất màu nước bromine, hydrogen hoá C rồi oxi hoá sản phẩm thì được A => C có liên kết đôi và là alcohol bậc 1.