BÀI 16. SỰ PHẢN XẠ ÁNH SÁNG (3 TIẾT)

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức:

·      Thực hiện được thí nghiệm rút ra định luật và phát biểu được nội dung của định luật phản xạ ánh sáng.

·      Vẽ được hình biểu diễn và nêu được các khái niệm: tia sáng tới, tia sáng

·      phản xạ, pháp tuyến, góc tới, góc phản xạ, mặt phẳng tới.

·      Phân biệt được phản xạ và phản xạ khuếch tán.

2. Năng lực

- Năng lực chung:

·      Tự chủ và học tập: Tích cực tham gia các hoạt động thí nghiệm trong bài học và thực hiện các nhiệm vụ học tập được giao.

·      Giao tiếp và hợp tác: Làm việc nhóm hiệu quả theo sự phân công của GV, đảm bảo mỗi HS đều có cơ hội tham gia thực hành và trình bày báo cáo trước lớp.

·      Giải quyết vấn đề và sáng tạo: Đề xuất được cách giải thích ngắn gọn, chính xác cho những tình huống được nêu trong bài.

- Năng lực môn vật lí:

·      Năng lực nhận thức khoa học tự nhiên: Hiểu được hiện tượng phản xạ ánh sáng; Vẽ được hình biểu diễn và nêu được các khái niệm: tia sáng tới, tia sáng phản xạ, pháp tuyến, góc tới, góc phản xạ, mặt phẳng tới; Phát biểu được nội dung của định luật phản xạ ánh sáng.

·      Năng lực tìm hiểu tự nhiên: Phân biệt được sự phản xạ và phản xạ khuếch tán. Thực hiện được thí nghiệm rút ra định luật phản xạ ánh sáng.

·      Năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học: Giải thích được các hiện tượng liên quan đến sự phản xạ và phản xạ khuếch tán. Vẽ biểu diễn được gương phẳng và đường đi của ánh sáng phản xạ bởi gương phẳng.

3. Phẩm chất:

·      Tích cực tham hoạt động nhóm.

·      Cẩn thận và thực hiện an toàn trong quá trình làm thí nghiệm.

·      Có hứng thú khám phá tự nhiên, liên hệ bài học với thực tế.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên:

- SGK, SGV, KHBD

- Dụng cụ thí nghiệm khảo sát sự phản xạ ánh sáng cho các nhóm: Bảng chia độ ( có một nửa bên phải xoay được quanh trục thẳng đứng); nguồn sáng hẹp (đèn laser) có thể di chuyển được trên bảng chia độ, gương phẳng gắn trên giá đỡ

- Video thí nghiệm khảo sát sự phản xạ ánh sáng

- Máy tính, máy chiếu

2. Đối với học sinh:

- Sách giáo khoa, SBT, vở ghi

- Đọc trước nội dung bài 16. Sự phản xạ ánh sáng

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho HS trước khi vào bài học mới.

b. Nội dung: GV tổ chức tình huống có vấn đề, nhấn mạnh nhiệm vụ cần nghiên cứu trong bài học

c. Sản phẩm học tập: HS đưa ra dựa đoán cá nhân về tình huống GV đưa ra

d. Tổ chức thực hiện:

Bước 1. GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV chuẩn bị một đèn pin và một chiếc gương, cho HS thực hành dùng đèn rọi lên gương để ánh sáng bị hắt lại lên tường

- GV đặt câu hỏi: Có phải bất kì tia sáng nào chiếu xuống mặt gương đều có thể hắt vào đúng điểm A? Cần phải điều chỉnh các yếu tố nào để đạt được mục đích này?

Bước 2. HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS tiếp nhận câu hỏi, suy nghĩ câu trả lời.

Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV gọi 2 – 3 HS phát biểu ý kiến cá nhân

Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện

- GV nhấn mạnh vấn đề: ánh sáng khi phản chiếu trên gương đều tuân theo một quy luật nhất định. Bài học ngày hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau nghiên cứu quy luật này của ánh sáng. Bài 16. Sự phản xạ ánh sáng

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

1. Hiện tượng phản xạ ánh sáng

Hoạt động 1. Tìm hiểu hiện tượng phản xạ ánh sáng

a. Mục tiêu: GV hướng dẫn để HS biết được thế nào là hiện tượng phản xạ ánh sáng.

b. Nội dung: GV tổ chức cho HS quan sát hình 16.1, thảo luận trả lời câu hỏi để rút ra kết luận về hiện tượng phản xạ ánh sáng. 

c. Sản phẩm học tập: HS biết được hiện tượng phản xạ ánh sáng: hiện tượng ánh sáng bị hắt trở lại môi trường cũ khi gặp một bề mặt nhẵn bóng gọi là hiện tượng phản xạ ánh sáng. 

d. Tổ chức thực hiện :