BÀI 15: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ PHÁP LUẬT QUỐC TẾ

Mở đầu: Em hãy chia sẻ những hiểu biết của em về pháp luật quốc tế trong một lĩnh vực cụ thể.

Giải rút gọn:

Em biết pháp luật quốc tế trong việc giải quyết vấn đề môi trường toàn cầu như biến đổi khí hậu, đa dạng sinh học, ô nhiễm có Công ước về Đa dạng Sinh học (CBD).

1. KHÁI NIỆM, VAI TRÒ CỦA PHÁP LUẬT QUỐC TẾ; MỐI QUAN HỆ GIỮA PHÁP LUẬT QUỐC TẾ VÀ PHÁP LUẬT QUỐC GIA

a. Khái niệm, vai trò của pháp luật quốc tế

Câu hỏi: Em hiểu thế nào là pháp luật quốc tế? 

Giải rút gọn:

Theo em, pháp luật quốc tế là hệ thống các nguyên tắc và quy phạm pháp luật do các quốc gia và chủ thể khác của pháp luật quốc tế thỏa thuận xây dựng nên, trên cơ sở tự nguyện và bình đẳng, nhằm điều chỉnh quan hệ phát sinh giữa các quốc gia và các chủ thể đó trong mọi lĩnh vực của quan hệ quốc tế.

Câu hỏi: 

a. Trong tình huống trên, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã căn cứ vào cơ sở nào để buộc quân đội của quốc gia A rút khỏi lãnh thổ quốc gia B? Điều đó thể hiện vai trò nào của pháp luật quốc tế?

b. Vai trò nào của pháp luật quốc tế được thể hiện trong tình huống và thông tin trên? Thể hiện như thế nào?

Giải rút gọn:

a. Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc dựa vào Hiến chương Liên hợp quốc buộc quân đội quốc gia A rút khỏi quốc gia B, thể hiện vai trò của pháp luật quốc tế trong việc giải quyết tranh chấp và bảo vệ hòa bình.

b. Pháp luật quốc tế điều chỉnh mối quan hệ quốc tế, giải quyết tranh chấp, thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại. Hiệp định EVFTA là ví dụ về việc pháp luật quốc tế thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại.

b. Mối quan hệ giữa pháp luật quốc tế và pháp luật quốc gia 

Câu hỏi: 

a. Thông tin và trường hợp trên nói về mối quan hệ nào giữa pháp luật quốc tế và pháp luật quốc gia? Mối quan hệ đó được biểu hiện như thế nào?

b. Em hãy nhận xét về mối quan hệ giữa pháp luật quốc tế và pháp luật quốc gia?

Giải rút gọn:

a. Mối quan hệ biện chứng giữa pháp luật quốc tế và pháp luật quốc gia được thể hiện qua việc các quốc gia thực hiện cam kết quốc tế và pháp luật quốc gia có thể ảnh hưởng đến pháp luật quốc tế.

b. Pháp luật quốc tế và pháp luật quốc gia tác động lẫn nhau, đặt ra nguyên tắc chung nhưng mỗi quốc gia có quyền tự do quy định trong phạm vi của mình, miễn là không vi phạm pháp luật quốc tế. Mối quan hệ này đòi hỏi sự cân nhắc và tôn trọng lẫn nhau.

2. CÁC NGUYÊN TẮC CƠ BẢN CỦA PHÁP LUẬT QUỐC TẾ

Câu hỏi: 

a. Trong tình huống trên, hai nước Campuchia và Thái Lan đã sử dụng nguyên tắc nào để giải quyết tranh chấp biên giới, lãnh thổ?

b. Em hiểu thế nào là các nguyên tắc cơ bản của pháp luật quốc tế?

Giải rút gọn:

a. Campuchia và Thái Lan đã giải quyết tranh chấp của mình bằng các biện pháp hoà bình thông qua Tòa án Công lý quốc tế.

b. Nguyên tắc cơ bản của pháp luật quốc tế là quy tắc chung, được công nhận và tuân thủ bởi tất cả các quốc gia, tạo nền tảng cho quan hệ hữu nghị và hợp tác quốc tế.

LUYỆN TẬP

Câu 1: Em hãy nhận xét các ý kiến dưới đây về pháp luật quốc tế:

a. Pháp luật quốc tế do các quốc gia và các tổ chức quốc tế thỏa thuận xây dựng nên.

b. Pháp luật quốc tế điều chỉnh các mối quan hệ giữa các quốc gia và các chủ thể khác của pháp luật quốc tế.

c. Pháp luật quốc tế quy định cả các vấn đề liên quan đến quan hệ giữa cá nhân, pháp nhân, tổ chức của các nước khác nhau.

d. Pháp luật quốc tế bao gồm chủ yếu là các điều ước quốc tế đa phương và song phương, ở phạm vi toàn cầu và khu vực.

Giải rút gọn:

a. Đúng. Pháp luật quốc tế được hình thành từ các thỏa thuận giữa các quốc gia và các tổ chức quốc tế. Các thỏa thuận này thường được thể hiện qua các điều ước quốc tế.

b. Đúng. Pháp luật quốc tế điều chỉnh các mối quan hệ giữa các quốc gia và các chủ thể khác của pháp luật quốc tế, bao gồm các tổ chức quốc tế.

c. Đúng. Trong một số trường hợp, pháp luật quốc tế cũng quy định các vấn đề liên quan đến quan hệ giữa cá nhân, pháp nhân, tổ chức của các nước khác nhau. 

d. Đúng. Pháp luật quốc tế bao gồm chủ yếu là các điều ước quốc tế đa phương và song phương. Các điều ước này có thể có phạm vi toàn cầu hoặc khu vực, tùy thuộc vào số lượng và địa lý của các bên tham gia. Ngoài ra, pháp luật quốc tế cũng bao gồm các nguyên tắc tổng quát được công nhận rộng rãi, cũng như thực hành quốc tế nhất quán mà các quốc gia tuân theo vì họ coi đó là nghĩa vụ pháp lý.

Câu 2. Hai nước Australia và Timor Leste có mâu thuẫn, bất đồng trong việc phân định biển. Năm 2016, Timor Leste là nước đầu tiên trên thế giới căn cứ vào thủ tục hòa giải bắt buộc quy định trong các Điều 297 và 298 của Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, yêu cầu Australia thực hiện thủ tục hòa giải để phân định ranh giới biển giữa hai nước theo quy định của Luật Biển quốc tế. Dựa trên các nguyên tắc cơ bản của pháp luật quốc tế và Công ước Luật Biển 1982, sau hai năm đàm phán hai nước đã đạt được thỏa thuận phân định ranh giới biển cuối cùng vào ngày 06/3/2018.

Em hãy cho biết trong trường hợp trên, pháp luật quốc tế có vai trò gì trong việc giải quyết tranh chấp giữa các quốc gia.

Giải rút gọn:

Pháp luật quốc tế đã giúp giải quyết tranh chấp giữa Australia và Timor Leste bằng cách cung cấp khung pháp lý từ Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển, hướng dẫn quá trình đàm phán và đảm bảo công bằng và công lý cho 2 quốc gia.

Câu 3: Năm 1979, một cuộc cách mạng nổi dậy ở Nicaragua thành công đưa Phong trào Sadino lên nắm quyền. Hoa Kỳ từ lâu đã chống đối Sadino, nên sau khi lực lượng Sadino lên nắm quyền, chính quyền Tổng thống Carter nhanh chóng hành động, ủng hộ tài chính cho phe đối lập để chống đối chính phủ của Phong trào Sadino ở Nicaragua. Khi ông Ronald Reagan làm Tổng thống, ông gia tăng hỗ trợ cho các nhóm Contras chống Sandino, thông qua ủng hộ tài chính, huấn luyện quân sự với âm mưu bạo động lật đổ chính phủ Sandino ở Nicaragua.

Nicaragua kiện Hoa Kỳ lên Tòa án Công lý quốc tế. Năm 1986, Tòa án Công lý quốc tế ra phán quyết, rằng Hoa Kỳ đã không tuân thủ trách nhiệm đối với pháp luật quốc tế là “Không dùng vũ trang chống lại một Nhà nước khác”, “Không can thiệp vào nội bộ nước khác”, “Không xâm phạm chủ quyền của nước khác".

Theo em, trong vụ việc trên Phán quyết của Tòa án Công là quốc tế nói về những nguyên tắc nào của pháp luật quốc tế? Giải thích vi sao.

Giải rút gọn:

Phán quyết của Tòa án Công lý quốc tế nêu ba nguyên tắc quan trọng của pháp luật quốc tế: không dùng vũ trang chống lại Nhà nước khác, không can thiệp vào nội bộ nước khác, và không xâm phạm chủ quyền của nước khác. Trong trường hợp này, Hoa Kỳ đã vi phạm tất cả ba nguyên tắc này trong quan hệ với Nicaragua.

Câu 4: Nước X và Y kí kết với nhau hiệp định đầu tư, theo đó nhà đầu tư của nước X và nước Ý được hưởng những quyền lợi, ưu đãi và thực hiện những nghĩa vụ trên lãnh thổ của nhau như các nhà đầu tư trong nước mình, không có sự phân biệt đối xử nào. Tuy nhiên, nước X sau đó ban hành luật trái với hiệp định đã ký kết, trong đó hạn chế một số ưu đãi của nhà đầu tư nước Ý trên lãnh thổ của mình.

Theo em, nước X có quyền ban hành pháp luật quy định trải với hiệp định đã được ký kết với nước Ý hay không? Hành vi của nước X trái với nguyên tắc nào của pháp luật quốc tế?

Giải rút gọn:

Nước X có thể vi phạm pháp luật quốc tế nếu ban hành luật trái với hiệp định đã ký kết với nước Y. Hành vi này có thể trái với hai nguyên tắc cơ bản của pháp luật quốc tế: nguyên tắc bình đẳng về chủ quyền giữa các quốc gia và nguyên tắc tận tâm, thiện chí thực hiện cam kết quốc tế.

VẬN DỤNG

Câu 1: Em hãy xây dựng một bài thuyết trình về một vai trò của pháp luật quốc tế.

Giải rút gọn:

Dưới đây là một bài thuyết trình về vai trò của pháp luật quốc tế trong việc duy trì hòa bình và an ninh quốc tế:

Vai Trò Của Pháp Luật Quốc Tế Trong Việc Duy Trì Hòa Bình Và An Ninh Quốc Tế

I. Giới thiệu

Pháp luật quốc tế đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì hòa bình và an ninh quốc tế. Đây là một cơ sở vững chắc để giải quyết các tranh chấp và bất đồng quốc tế bằng các biện pháp hoà bình.

II. Nội dung

Pháp luật quốc tế đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hòa bình và an ninh quốc tế bằng cách cung cấp cơ sở để giải quyết tranh chấp, cấm chiến tranh và khuyến khích giải quyết tranh chấp một cách hoà bình.

III. Kết luận

Pháp luật quốc tế đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì hòa bình và an ninh quốc tế. Qua việc cấm chiến tranh và khuyến khích giải quyết tranh chấp một cách hoà bình, pháp luật quốc tế tạo ra một cơ sở vững chắc cho sự hòa bình và ổn định trên thế giới.