BÀI 11: QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ HỌC TẬP CỦA CÔNG DÂN

Mở đầu: Em hãy liệt kê một số quyền và nghĩa vụ học tập của học sinh mà em biết.

Giải rút gọn:

Một số quyền và nghĩa vụ học tập của học sinh mà em biết là: quyền được học tập suốt đời, nghĩa vụ thực hiện đầy đủ quy định về việc khám sức khỏe; đóng học phí đúng thời hạn theo quy định;…

1. QUYỀN HỌC TẬP CỦA CÔNG DÂN

Câu hỏi: 

a. Căn cứ vào thông tin 1, em hãy xác định quyền học tập của công dân trong thông tin 2 và trường hợp trên.

b. Em có đồng ý với ý kiến của bạn T trong tình huống 1 không? Vì sao?

c. Nếu là chị H trong tinh huống 2, em sẽ làm gì để thực hiện quyền học tập của mình.

Giải rút gọn:

a. Quyền học tập của công dân được thể hiện qua các chính sách ưu tiên và hỗ trợ cho người dân tộc thiểu số và sự hỗ trợ từ cộng đồng cho K. 

b. Em không đồng ý với bạn T vì mỗi người có quyền tự do lựa chọn ngành học phù hợp với bản thân. 

c. Nếu là chị H, em sẽ học đại học theo hình thức vừa làm vừa học, tìm hiểu về các chương trình hỗ trợ tài chính và tham gia các khóa học trực tuyến miễn phí.

2. NGHĨA VỤ CỦA CÔNG DÂN TRONG HỌC TẬP

Câu hỏi: 

a. Từ nội dung của thông tin, em hãy nhận xét hành vi của mỗi chủ thể trong các tình huống, trường hợp trên.

b. Theo em, các hành vi vi phạm nghĩa vụ học tập của công dân sẽ để lại tác hại và hậu quả gì? 

Giải rút gọn:

a. P vi phạm nghĩa vụ học tập khi có ý định bỏ học, trong khi ông T thực hiện quyền học tập bằng cách quyết định đi học đại học. 

b. Vi phạm nghĩa vụ học tập có thể giảm cơ hội phát triển bản thân, tham gia xã hội và ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của xã hội.

LUYỆN TẬP

Câu 1: Căn cứ vào quy định của pháp luật, em hãy xác định các hành vi sau đây đã thực hiện nội dung nào trong quyền học tập của công dân.

A. T là sinh viên của trường đại học A nhưng theo học hai chương trình khác nhau.

B. Là học sinh dân tộc thiểu số nên V đã được cộng điểm khi xét tuyển đại học.

C. Sau một thời gian bảo lưu kết quả học tập để chữa bệnh, bạn C đã quyết định quay trở lại trường học tiếp.

D. P đã được các thầy cô bồi dưỡng về môn Toán để tham gia kì thi học sinh giỏi.

Giải rút gọn:

Dựa vào quy định của pháp luật, các hành vi sau đây đã thực hiện nội dung trong quyền học tập của công dân như sau:

A. T thực hiện quyền tự do lựa chọn học tập khi theo học hai chương trình khác nhau.

B. V, là học sinh dân tộc thiểu số, đã được hưởng ưu đãi trong học tập khi xét tuyển đại học.

C. C đã thực hiện quyền học tập suốt đời khi quay trở lại trường học sau thời gian bảo lưu kết quả học tập.

D. P đã thực hiện quyền được học, được rèn luyện khi được bồi dưỡng về môn Toán để tham gia kì thi học sinh giỏi.

Câu 2: Theo em, hành vi nào sau đây là thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ của công dân trong học tập theo quy định của pháp luật? Vì sao?

A. Bạn T thường không mặc đồng phục khi đến trường vì cho rằng đó là quyền tự do của cá nhân.

B. Do không có điều kiện học trực tiếp nên bạn H đã đăng ký khóa học trực tuyến để phát triển bản thân.

C. Bạn N không tập trung vào việc học tập mà thường xuyên làm thêm các công việc khác để có tiền đi chơi cùng các bạn.

D. S là học sinh vùng cao khi trúng tuyển đại học đã được nhà trường sắp xếp cho ở ký túc xá và trao tặng học bổng.

Giải rút gọn:

Dựa vào quy định của pháp luật, các hành vi sau đây đã thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ của công dân trong học tập:

+ B. H đã thực hiện quyền học tập suốt đời khi đăng ký khóa học trực tuyến.

+ D. S, là học sinh vùng cao, đã được hưởng ưu đãi trong học tập khi trúng tuyển đại học.

Câu 3: Do bố mẹ thường xuyên đi làm ăn ở địa phương khác nên K sống cùng ông bà. Thấy K lười học và không có mục tiêu trong học tập, ông bà thường xuyên nhắc nhớ nhưng K không nghe lời. Cô giáo chủ nhiệm đã động viên, quan tâm nhưng K cho rằng bản thân có thể tự quyết định việc học của mình và từ chối hợp tác với cô giáo trong học tập.

a. Em hãy nhận xét hành vi của bạn K.

b. Nếu là bố mẹ của K, em sẽ làm gì?

Giải rút gọn:

a. K không thực hiện đúng nghĩa vụ học tập khi lười học và không nghe lời khuyên của người lớn. 

b. Nếu là bố mẹ của K, em sẽ trò chuyện để hiểu lý do, giải thích tầm quan trọng của học tập, đề xuất phương pháp học phù hợp và tìm kiếm sự giúp đỡ từ chuyên gia tâm lý nếu cần.

Câu 4: S là sinh viên năm thứ nhất của một trường đại học. Sau khi tìm hiểu các quy định của trường, S đã quyết định đăng ký thêm các môn học khác so với chương trình tiêu chuẩn mỗi học kỳ. S nhận thấy các môn có sự liên kết nhất định với nhau và nếu tích lũy đủ các tín chỉ theo chương trình đào tạo có thể ra trường sớm hơn so với các bạn. Tuy nhiên, bố mẹ lại phản đối không cho S đăng ký học vượt với lý do không phù hợp với trình độ nhận thức.

a. Theo em, việc làm của S là thực hiện quyền nào của công dân trong học tập?

b. Em có đồng tình với hành vi của bố mẹ S không? Vì sao?

Giải rút gọn:

a. S đã thực hiện quyền tự do lựa chọn học tập khi tự quyết định đăng ký thêm các môn học để ra trường sớm hơn.

 b. Em không đồng tình với bố mẹ S, vì S có quyền tự do lựa chọn học tập và nên được hỗ trợ trong quá trình học tập.

VẬN DỤNG

Câu 1: Em hãy viết một bài luận tuyên truyền về quyền và nghĩa vụ học tập của học sinh.

Giải rút gọn:

Bài Luận: Quyền và Nghĩa Vụ Học Tập của Học Sinh

Học tập là quá trình liên tục, quan trọng cho sự phát triển bản thân và hình thành nhân cách. 

Học sinh có quyền được học, tiếp cận kiến thức, tự do lựa chọn ngành học và được tôn trọng trong môi trường học tập an toàn. Họ cũng có nghĩa vụ tuân thủ quy định, chăm chỉ học tập và tham gia tích cực vào các hoạt động học tập. 

Hiểu rõ quyền và nghĩa vụ học tập giúp học sinh trở thành công dân tốt, có trách nhiệm với cộng đồng. Học tập không chỉ là quyền mà còn là nghĩa vụ và trách nhiệm của mỗi học sinh đối với bản thân, gia đình và xã hội.

Câu 2: Em hãy xây dựng một kế hoạch thực hiện quyền và nghĩa vụ của bản thân trong học tập theo quy định của pháp luật.

Giải rút gọn:

Dưới đây là một kế hoạch mà em có thể tham khảo để thực hiện quyền và nghĩa vụ của bản thân trong học tập theo quy định của pháp luật:

1. Xác định mục tiêu học tập phù hợp với khả năng và sở thích.

2. Lập kế hoạch học tập chi tiết dựa trên mục tiêu đã xác định.

3. Thực hiện quyền học tập bằng cách tự do lựa chọn ngành học và học trong môi trường an toàn.

4. Thực hiện nghĩa vụ học tập bằng cách tuân thủ quy định, chăm chỉ học tập và tham gia tích cực vào các hoạt động học tập.

5. Đánh giá và điều chỉnh kế hoạch học tập dựa trên kết quả học tập định kỳ.