Đề bài: Đọc bài thơ Quê hương, Tế Hanh, em hãy nêu cảm nhận của em về vẻ đẹp của con người và cuộc sống nơi làng chài?

Bài làm

Bài tham khảo 1:

Quê hương là nguồn cảm hứng bất tận của nhiều nhà thơ Việt Nam, đặc biệt là Tế Hanh – một tác giả nổi bật trong phong trào Thơ mới và sau các mạng vẫn tiếp tục sáng tác dồi dào. Trong số những tác phẩm nổi tiếng của ông, bài “Quê hương” đã được viết bằng cả tấm lòng yêu mến thiên nhiên, đặc biệt là ca ngợi vẻ đẹp của con người và cuộc sống nơi làng chài.

Bài thơ được viết theo thể thơ tám chữ phối hợp cả hai kiểu gieo vần liên tiếp và vẫn ôm đã phần nào thể hiện được nhịp sống hối hả của một làng chài ven biển:

“Làng tôi ở vốn làm nghề chài lưới

Nước bao vây cách biển nửa ngày sông

Khi trời trong, gió nhẹ, sớm mai hồng

Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá”.

Quê hương trong tâm tưởng của Tế Hanh là một làng chài nằm trên cù lao giữa sông và biển. Đó là một làng chài sóng nước bao vây, một khung cảnh làng quê như đang mở ra trước mắt chúng ta vô cùng sinh động với “trời trong, gió nhẹ, sớm mai hồng”. Không gian như trải ra xa, bầu trời cao hơn, trong trẻo, gió nhẹ, rực rỡ nắng hồng của buổi bình minh đang đến báo hiệu cho một ngày mới bắt đầu mang theo bao hi vọng, tinh thần hăng hái của biết bao con người trên chiếc thuyền ra khơi:

“Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã

Phăng mái chèo mạnh mẽ vượt trường giang”.

Nếu ở trên là miêu tả cảnh vật thì ở đây đặc tả bức tranh lao động đầy hứng khởi và dạt dào sức sống. Con thuyền so sánh như con tuấn mã tạo cảm giác mạnh mẽ hơn, thể hiện niềm vui và hứng khởi của những người dân chài. Những động từ “hăng”, “phăng” và “vượt” đã diễn tả ấn tượng khí thế vô ùng dũng mãnh của con thuyền toát lên sức sống tràn trề, đầy nhiệt huyết. Vượt lên trên cả sóng và gió, con thuyền căng buồm ra khơi với tư thế hiên ngang, cường tráng:

“Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng

Rướn thân trắng bao la thâu góp gió…”.

Từ hình ảnh thiên nhiên, tác giả liên tưởng đến “hồn người” với tâm hồn nhạy cảm và tấm lòng gắn bó với quê hương làng xóm. Cánh buồm trắng là hình ảnh quen thuộc nay trở nên lớn lao hơn hết. Cánh buồm trắng thâu gió vượt biển khơi như hồn người đang hướng tới tương lai tốt đẹp. Ta có thể thấy phép so sánh ở đây đã gợi ra vẻ đẹp bay bổng mang ý nghĩa lớn lao. Qua câu thơ này, ta thấy được sự trìu mến thiêng liêng, sự hy vọng mưu sinh của người dân chài được gửi gắm vào cánh buồm đầy gió. Hình ảnh con người trên chiếc thuyền nhỏ bé nhưng không nhỏ nhoi cô độc mà thể hiện sự chủ động, làm chủ thiên nhiên để lại cho em ấn tượng mạnh mẽ.

Cả đoạn thơ tiếp theo là khung cảnh quê hương và dân chài bơi thuyền ra đánh cá, thể hiện nhịp sống hối hả của những con người năng động, sự phấn khỏi, hi vọng trong từng ánh mắt của ngư dân mong đợi ngay làm việc với kết quả tốt đẹp:

“Ngày hôm sau ồn ào trên bến đỗ

Khắp dân làng tấp nập đón ghe về

Nhờ ơn trời, biển lặng, cá đầy ghe

Những con cá tươi ngon thân bạc trắng”.

Với những tính từ “ồn ào”, “tấp nập” đã toát lên không khí đông vui, hối hả đầy sống động của cánh buồm đón ghe đầy cá trở về. Ta như sống trong không khí ấy, được nghe lời cảm tạ chân thành đất trời sóng yên, biển lặng để người dân chài trở về an toàn và cá đầy ghe, được nhìn thấy “những con cá tươi ngon thân bạc trắng”. Tác giả không miêu tả công việc đánh bắt cá ra sao, nhưng chúng ta cũng có thể tưởng tượng được đó là những giờ phút lao động không mệt mỏi để đạt được thành quả như mong đợi. Sau đó là hình ảnh con thuyền và con người trở về nghỉ ngơi:

“Dân chài lưới làn da ngăm rám nắng

Cả thân hình nồng thở vị xa xăm

Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm

Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ”.

Đây là những câu thơ hay và tinh tế nhất của bài thơ mà em ấn tượng nhất. Hình ảnh tả thực “làn da ngăm rám nắng” hiện lên mang dấu ấn sâu sắc kết hợp với cảm nhận lãng mạn “cả thân hình nồng thở vị xa xăm” gợi nên thân hình vạm vỡ của người dân chài thấm đẫm hơi thở của biển cả, nồng mặn vị muối đại dương. Hai câu thơ sau miêu tả con thuyền nằm im trên bến đỗ gợi nên một sáng tạo nghệ thuật độc đáo. Thuyền trở về có hồn hơn, nó không còn là một con vật vô tri vô giác mà đã trở thành người bạn của ngư dân. Dường như nhà thơ đang hòa vào cảnh vật cả hồn mình để lắng nghe âm thanh của gió rít nhẹ ngày mới, tiếng sóng vỗ triều lên, tiếng ồn ào của chợ cá và lắng đọng trong từng thớ gỗ con thuyền. Điều đó gọi nên những kỉ niệm và thế giới tình cảm mà ông trao vào các cảnh vật.

Ở khổ thơ cuối cùng, nhà thơ đã nói lên tiếng nói từ tận đáy lòng và bày tỏ tình cảm của một người con xa quê hương, đất nước:

“Nay xa cách lòng tôi luôn tưởng nhớ

Màu nước xanh, cá bạc, chiếc thuyền vôi

Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi

Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá”.

Qua mấy câu thơ, ta thấy được khung cảnh vô cùng sống động trước mắt. Quê hương luôn nằm trong tiềm thức nhà thơ, hiện hình trong từng suy nghĩ, dòng cảm xúc. Quê hương là mùi biển mặn nồng, con nước xanh, màu cá bạc và cánh buồm vôi. Màu của quê hương là màu tươi sáng và gần gũi nhất. Tế Hanh yêu những hương vị đặc trưng của quê hương đầy quyến rũ và ngọt ngào. Chất thơ của ông cũng bình dị như chính con người ông, những người dân quê ông, khỏe khoắn và sâu lắng.

Bài thơ “Quê hương” của Tế Hanh đã vẽ ra một bức tranh thiên nhiên tươi sáng, sinh động về làng quê miền biển, cùng với những hình ảnh khỏe khoắn, đầy sức sống của người dân làng chài và sinh hoạt lao động thường ngày của họ. Bài thơ cũng như lời nói hộ những tình cảm yêu quê hương đất nước của những người con xa quê.

Bài tham khảo 2:

Bài thơ “Quê hương” của Tế Hanh là một trong những bài thơ hay và tiêu biểu khi nói về tình yêu và nỗi nhớ về bức tranh thiên nhiên và con người làng chài của chính nhà thơ. Ông đã sử dụng những hình ảnh tươi sáng, khỏe khoắn về làng quê miền biển yêu dấu của mình. Từ “cánh buồm giương to như mảnh hồn làng” cho đến những người dân chài “cả thân hình nồng đượm vị xa xăm”. Bài thơ đã đưa ta vào một thế giới gần gũi ta thường chỉ thấy một cách mờ mờ, đó là thế giới của những tình cảm mà ta đã âm thầm trao gửi cho cảnh vật, sự mệt mỏi say sưa của con thuyền lúc trở về bến, nỗi khổ đau chất chứa… Nhà thơ đã viết “Quê hương” bằng cả tấm lòng yêu mến quê hương, yêu con người lao động tràn trề sức lực, bằng những kỉ niệm nồng nàn nhất của mình. Từ đó, vẻ đẹp của con người và cuộc sống lao động của người dân làng chài hiện lên thật sống động, đẹp đẽ và khỏe khoắn.