ÔN TẬP CHƯƠNG 5

Câu 1: Trong lịch sử tiến hoá của giới Động vật, sự thay đổi môi trường sống từ dưới nước lên cạn đã dẫn đến những thay đổi như thế nào ở cơ quan hô hấp ở các loài động vật? Tại sao một số loài thú (cá heo, cá voi) khi quay lại đời sống dưới nước thì chúng vẫn có khả năng trao đổi khí bằng phổi?

Giải nhanh:

- Sự thay đổi môi trường sống từ dưới nước lên cạn đã dẫn đến những thay đổi ở cơ quan hô hấp ở các loài động vật: đổi từ hô hấp bằng mang (hoặc da) qua hô hấp bằng phổi.

- Một số loài thú (cá heo, cá voi) khi quay lại đời sống dưới nước thì chúng vẫn có khả năng trao đổi khí bằng phổi có thể do một số nguyên nhân sau:

• Cá heo, cá voi có tổ tiên vốn sống trên cạn, hô hấp bằng phổi. Khi chúng tiến hóa và trở lại môi trường sống dưới nước, các đặc điểm và cấu trúc phổi của chúng vẫn được giữ lại và phát triển để phù hợp với việc thở dưới nước.

• Mặc dù thở bằng phổi dưới nước không phải là phương pháp tối ưu nhất, nhưng nó vẫn mang lại lợi ích cho cá heo và cá voi. Phổi cho phép chúng duy trì sự đa dạng và linh hoạt trong cách thức thở, giúp chúng có thể thích ứng với các điều kiện môi trường khác nhau, bao gồm cả việc lên xuống từ mặt nước đến độ sâu khác nhau trong nước.

• Việc cá heo, cá voi thở bằng phổi có thể do việc thở bằng mang không mang lại nhiều lợi ích hơn cho chúng nên chúng không tiến hóa theo hướng đó.

Câu 2: Dựa vào hiểu biết về các giai đoạn chính trong quá trình phát sinh loài người, em hãy:

a) Hoàn thành bảng bên dưới.

b) Sử dụng các thông tin từ bảng trên và cho biết:

• Các đặc điểm nào chứng tỏ loài người hiện nay (H. sapiens) đã tiến hoá từ loài vượn người (Australopithecus) qua các giai đoạn trung gian.

• Loài người hiện nay (H. sapiens) đã có những đặc điểm nào để thích nghi với đời sống lao động và đời sống xã hội.

Giải nhanh:

a, 

b) 

* Các đặc điểm chứng tỏ loài người (H. sapiens) tiến hoá từ vượn người (Australopithecus): dáng đi và thể tích hộp sọ.

* Đặc điểm thích nghi với đời sống lao động và xã hội của H. sapiens:

 - Thể tích hộp sọ lớn, phát triển tư duy và ngôn ngữ.

 - Bàn tay linh hoạt, công cụ lao động tinh xảo.

 - Dáng đi thẳng hoàn toàn.

 - Phát triển khoa học kỹ thuật, giảm bớt sự phụ thuộc vào tự nhiên.